unu gösteren bulgulardir ve bu bulgularinin
çounun olduu durumlarda hizlica mekanik
ventilasyon uygulamayi düünmek gereklidir.
kan gazlarindaki bozukluk mekanizmalarini
anlamak klinik bulgulari yorumlama ve tedavi-
yi planlamada temeldir.
iki ürün üretir; ekspire edilen gaz ve arteryel
kandir (
üzere milyonlarca alveolo-kapiller ünitenin
katkilarinin birleimiyle oluur. Bu ünitelerin
her birinde ve akcierin tamaminda alveolar
gaz ve kapiller kan içerikleri karilikli olarak bir
basit kurallar çerçevesinde iliki içersindedirler
ve bu kurallar gaz deiim ileri ve anormallik-
lerini anlamanin temelini oluturmaktadir.
diffüzyon yetersizlikleri solunum yetmezli-
i olan çocuklarda hipoksi ve hiperkapninin
oluumunda az miktarda rol oynar. Buna göre,
kandaki PO
güvenli olarak gerçekleir. Alveollerdeki gaz
bileenleri gazlarin alveolo-kapiller membran-
daki deiim hizlari (difüzyon ve perfüzyon)
ve alveollere girip çikan taze hava (ventilasyon)
tarafindan belirlenir. Matematiksel model ola-
rak alveoler PO
le göreceli olarak komplikedir.
Akcierin tümü için, ortalama alveoler PCO
orantilidir. Daha sonrakine alveoler ventilasyon
denilir (bunun karit anlamdaki dakika venti-
lasyonu ise her bir zaman diliminde akcierde
bulunan gaz miktaridir veya solunum siklii
tarafindan oluan tidal volümdür).
akcierde ve ekspirasyon sirasinda büyük ha-
vayollarinda ve yeni inpirasyonda inspire edi-
len hava alveollere ulaincaya kadar alveollerde
gaz bulunur. Hala bu gaz CO
arttiran hastaliklar genellikle hiperkapniye ne-
den olmaz, çünkü bireyler dakika ventilasyonu
baarili bir ekilde arttirarak CO
ramlatirilir. Bir tanesi sistemik venöz kandir
ki alveoleri bypass (ant) geçer ve bunun so-
nucunda gaz deiimine katkida bulunmaz.
Bunun yaninda alveolar gazla mükemmel gaz
deiimine katilan kisimlar bulunmaktadir. Bu
iki içi içe geçmi kisimlar aktüel arteryel kan
gazlari konsantrasyonlarini belirler.
im) birçok deiik yollarla arttirilir. Birincisi,
gerçek anatomik ant dolaimda venöz ve arter-
yel kisimlar arasinda anatomik balanti olma-
sidir. Bu antlarin bir kismi salikli bireylerde
bulunabilir (ör. Koroner arterleri dorudan sol
ventriküle balayan tebesian venler veya ve-
nöz kanlari direk pulmoner venlere balayan
broniyal venlerdir); dierleri ise kalp malfor-
masyonlarinda (Bak Bölüm 484) veya alveo-
ler kollaps veya konsolidasyona bali görülür
(ventilasyon perfüzyon orani 0). kincisi, di-
füzyon kusurlari, alveolo-kapiller membranda
gerçekten etkilenmeye bali olabilir veya daha
sik olarak alveoler kapillerden geçen kan mik-
tari çok fazla olup, buna karilik alveoler gaz
ve PO
Sonuç olarak, akcierin tamaminda dolaan
kan ventilasyon-perfüzyon oranindaki düük-
lük nedeniyle ventilasyon-perfüzyon yetersiz-
lii ile sonuçlanir. Difüzyon anormallikleri ve
ventilasyon-perfüzyon yetersizlikleri sadece
sanal ant yaratirlar ki, bu inspire edilen oksi-
jen konsantrasyonu artmisa antlar azaltilir.
Buna karin, gerçek anatomik bir ant varsa,
diaridan oksijen uygulanmasi arteryel kanda-
ki oksijen konsantrasyonunu pulmoner kapil-
ler kandaki çözülmü O
dan oksijen uygulanmasindan çok az etkilenir.
poksemi ve hiperkapninin
geliimi ile paralellik gösterir ki bu sayede ayni
akcierde ventilasyon-perfüzyon oraninin ko-
runmasini salar. Yerçekimi normal akcier-
de ventilasyon-perfüzyon eitsizliine neden
deikendir. Broniyal obstrüksiyon, konsoli-
dasyon ve akcierin damarsal anormallikleri
bu dengesizlii arttirir. Hipokseminin en sik
nedeni aveolar-kapiller ünitede ventilasyon-
perfüzyon eitsizliidir. Alveolar gaz yenilen-
mesini ventilasyon boyunca ve kandan oksijen
alinmasini koruyamamasi nedeniyle, bu üni-
mi kavram olarak basit bir transmembran meka-
nizma ile iki ak¿ùkan s¿v¿, bir gaz ve bir s¿v¿ aras¿n-
daki etkileùimdir. Bu karù¿l¿kl¿ etkileùmeden ürün
olarak CO
tiöine odaklan¿rsak bu mekanizmay¿ anlamam¿z
kolay olacakt¿r: CO
levinde iki bulgusu vard¿r. Birincisi, inspire edilen
havada anormal geniù konsantrasyonlarda kan
verilmesini engeller. Bu gaz içeren "ölü boùluk"
ekspire edilen havada CO
tarda venöz kan¿n taze hava ile temas etmeden
arteryel dolaù¿ma girmesine neden olur, ùant bu
ùekilde arteryel O
olmaz, bu ùant etkisiyle hipoksemi geliùir ancak
ventilasyonun artt¿r¿lmas¿ hipoksemiyi düzeltmez,
O
çözülmesine ve venöz sistemde oksijenizasyonu
kompanse edilmesini engeller.