![]() epifizler, karpal, metakarpaller iskelet (kemik) yainin hesaplanmasinda temeli olutururlar. ni uzun kemiklerin kalan büyümesi ve omur- ganin uzamasi hakkinda bilgi verirler. yon ilemi devam etmektedir. Fizisler epifiz ve metafiz arasinda yer alan çoalan ve kemikle- en yüksek organize olmu kartilaj yapilardir. Fizisler boylamsal iskelet büyümesinin ana kaynaidirlar. Her uzun kemik fizisi iskelet bü- yümesin boyunca tipik olarak ve yillik bilinen miktarda uzamaktadir. Metakarplar, metatars- lar ve falankslarin tek bir tanesi olmasina ra- men, üst ve alt uzuvlarin ana uzun kemikleri her iki ucunda fizisleri vardir. Yuvarlak kemik- kikirdak içerisine gömülü merkezi kemikleen nukleuslari ile kikirdak-kemik yapilari içerin- de yuvarlak ekerlemeler gibidir. Fizisler mik- rosokopik olarak 4 tabaka "alana" ayrilan hayli kompleks kikirdak yapilardir ( fik, geçici kalsifikasyon alani. Germinal tabaka, ikincil kemikleen çekirdek olutuktan sonra hemen yaninda yeralip, geliigüzel yerleim- li kondroblastlar ile beraber yüksek miktarda ekstraselüler matriks ile karakterizedir. Proli- feratif tabaka kiyasla daha çok hücre ve daha az ektraselüler matriks içerir. Kondroblastlar bariz bir ekilde uzunlamasina sütun olarak dizilirler. Metafiz bölgesine doru bu hücreler boyut olarak büyüyüp aralarinda dahada az ekstraselüler matriks içerirler. Geçici kalsifi- kasyon alaninda ise bu ekstraselüler matriks kondroblast apoptozu ile kalsifiye olmaktadir. Hipertrofi ve geçici kalsifikasyon alanlari yapi- sal olarak en zayif yerlerdir ve fizislerin kirik- lari en çok bu bölgede görülmektedir. Metafi- zin temelindeki geçici kalsifikasyon alaninda vasküler invazyon ve erken matriksin erken kemiklemesi görülür. etkilerle olumaktadir. Insulin benzeri büyüme faktörü, büyüme hormonu, tiroid hormonu ve östrojen prenatal, postnatal ve preadölesan bü- yümede fizis aktivitesini etkilemektedir. Çeitli vitamin ve minerallerin (özellikle vit. D- vit.c ve kalsiyum) eksiklii fizis büyümesini ve fi- zisin geçici kalsifikasyon alaninda kemikle- meyi ters olarak etkilemektedir ( pech ve Hueter-Volkmann prensiplerine göre etkilenmektedir. Genel olarak airi kompresif kuvvetler normal fiziyal büyümeyi azaltirken orta traksiyon ve distraksiyon kuvvetleri fiziyel büyümeyi arttirmaktadir. olarak periost altinda intramembranöz ossi- fikasyonla diafiz ve metafizdeki ilave büyüme gerçeklemektedir. Epifizler merkezkaçli ekilde genilemekte, sonuç olarak uzun kemiklerin sonlarinda büyüme gerçeklemekte ve top- lam uzun kemik uzunluu artmaktadir. Bütün bu merkezlerde e zamanli büyüme ile tekrar ekillenme (remodelling) genetik ve fiziksel etkileimler altinda gerçekleir. Metafizler dia- fizlere doru sivrileip ve younlaip ve uzun kemik bütün olarak remodele olarak uzuvun sadece uçlardan uzamasi deil uzaydaki üç bo- yutlu büyümesi gerçekleir. da uzun kemiklerin boyuna katkida bulunur. Yani cerrahi ile isteyerek veya istemeyer veri- len zararin , uzuvun nihai uzunluunda he- saplanabilir etkileri vardir. Bu bilgi çocuklarda fiziyel hasar sik olduu için önemlidir. Fizisler fizyolojik olarak direkt travma, enfeksiyon , be- nign malign tümörlerin istilasi ile zarar görebi- lirler.Fiziye büyüme bozukluklari neyseki çok deil ancak meydana geldiklerinde ciddi defor- miteler meydana gelebilir ve youn ortopedik rekonstruksiyon gerektirebilirler. Benzer ekil- de patolojik açisal deformiteler ve uzuv uzun- luk eitsizlikleri fiziyel büyümenin koumunu uygun zamanda yapilan cerrahi ile balanmasi ile düzeltilebilir. nu, özellikle periferik sinir sistemi kas iskelet geliimi ile bütündür. Kaba motor kilometre talari kas iskelet sistemi geliimi ve matu- asyonu gibi santral ve periferik sinir sistemi Calcification |