background image
1773
Kardiyovasküler Sistemin Geliùimi
tartiildii gibi, nöral çikinti (crest) hücreleri ve
SHF'nin de katkilariyla birlikte, yaygin ve olduk-
ça kompleks morfogenetik deiikliklere urar.
Kardiyak çiki yolu musküler yapili konus ve
ona bitiik trunkus arteriozus olmak üzere ikiye
bölünebilir, tümüne birden, primitif sa ventri-
külden kaynaklandii için konotrunkus adi veri-
lir. Konotrunkus normalde biçimlenmi ventri-
küler septumun üzerine binmek için sola kayar.
Daha sonra her iki damar arasinda ekillenmi
olan konotrunkal septum diye bilinen musküler
sirt ile beraber, trunkus arteriozus, nöral çikinti
kaynakli mezankimal hücreler tarafindan aorta
ve pulmoner arterlere ayrilir (
ekil 480-4
). An-
cak, bu safhada, aorta sa ventrikül ile, pulmo-
ner arterlerde sol ventrikül ile ilikilidir. Akabin-
de, her iki damarin spiral eklinde rotasyonu,
aortanin daha dorsal ve sola, pulmoner arterin
de daha öne ve saa doru yerlemesini salar.
Bu spiralleme hadisesi, aorta ve pulmoner arte-
rin sirasiyla sol ve sa ventrikül ile normal düz-
lemde oturmasini salar.
Nöral katlantinin çikintisindan kaynaklanan
mezankimal hücreler çiki yolu ve aortik arkin
düzgün septasyonu ve yeniden biçimlenmesi
için gereklidir.
36
Nöral çikinti-kaynakli hüc-
reler nöral katlantidan uzaa göç ederler ve
birbirinden farkli hücre tipleri eklinde farkli-
laabilme yeteneklerini korurlar (
ekil 480-4
).
Bu hücrelerin göç yolu ve nihai istikametleri
antero-posterior aks boyunca köken aldiklari
rölatif pozisyona göre deiir ve kismi olarak
Hox kodu tarafindan ayarlanir.
37
Nöral çikinti
hücreleri farklilairlar ve aralarinda kraniyal
ganglia, periferik sinir sistemi, böbrek üstü
bezleri ve melanositlerin bulunduu, farkli
embriyonik yapilara katkida bulunurlar. Kulak
ile ilgili ektopik kalinlama bölgesinden kalkip
üçüncü somite ilerleyen nöral çikinti hücreleri,
gelimekte olan farengeal arklar boyunca göç
eder ve her bir aortik ark arterinin mezenki-
mini ve çiki yoku septumunu ayiran mezenki-
min içini doldurur (
ekil 480-4
).
Konotrunkusun ayrilmasinda bozukluk veya
spirallemesinin tamamlanamamasi birçok
DKH'ye yol açar. Örnein, Fallot tetralojisinde
(FT), aorta ve pulmoner arter arasindaki ko-
notrunkal septum oluur fakat büyük damar-
lardaki hatali dizilim (malalignment) sonucu,
konotrunkal septum ve aorta saa doru kayar.
Sonuç olarak ata binen aorta görülür ve konot-
runkal septumun musküler ventriküler septum
ile birlemesinde bozukluk ventrikül septal
defekte neden olur (
ekil 480-3
). Benzer e-
kilde, konotrunkusta hatali dizilim muhakkak
VSD'ye neden olur, musküler VSD'lerden farkli
olarak, doumdan sonra kendiliinden kapan-
ma potansiyeli yoktur.
Konotrunkus, aortik ark arterleri olarak da
bilinen çift tarafli simetrik alti damari olutu-
rur. AP aks boyunca aort ark arterleri sirayla
ortaya çikarlar, eletirilmi dorsal aorta ile
birlemeden önce her biri farengeal arki geçer
(
ekil 480-4
). Birinci ve ikinci ark arterleri kay-
bolur, beinci ark arteri ise hiçbir zaman geli-
mez ve üçüncü, dördüncü ile altinci arterler
en sonunda gelimi aortik ark ile proksimal
pulmoner arterin ayri ayri bölgelerini olutur-
mak için kapsamli bir yeniden biçimlenmeye
urarlar. Sa tarafli dorsal aorta ve aortik ark
arterlerinin çounluu, sol tarafli arkus aorta-
nin geliimini salamak için programlanmi
hücre ölümüne urar. Üçüncü aortik ark arte-
ri proksimal karotis ve subklaviyen arterlerin
oluumuna katkida bulunur. Sol dördüncü
aortik ark arteri, sol karotis komünis ve sol
subklaviyen arterler arasindaki transvers aor-
tik arki oluturur. Son olarak, altinci ark arteri
proksimal pulmoner arter ve duktusu arterio-
zus oluumuna katkida bulunur (
ekil 480-4
).
Embriyolojik kökenleri üzerinden çikarim ya-
pildiinda, anormal sa subklaviyen arterlerin
ve dier hafif ark defektlerinin üçüncü aortik
ark defektinden, kesintili aortik arkin dördün-
cü arktan, patent duktus arteriozus ile proksi-
mal pulmoner arter hipoplazisi/devamsizlii-
nin altinci ark arter geliimindeki defektlerden
kaynaklandiina inanilir.
Endotelin ve semaforin yolaklari içeren nöral
çikinti göç ve geliimini etkileyen çok sayidaki
sinyalizasyon basamaklarindaki bozukluklar
insanlarda gözlenenlere benzer çiki yolu de-
fektlerine yol açar.
38
Bunlar arasinda FT, kali-
ci trunkus arteriozus, çift çikili sa ventrikül,
ventrikül septal defekt ve aortik ark örüntü bo-
zukluklari bulunur. Yani, nöral çikinti göç veya
farklilama anormallikleri insanlarda görülen
birçok konotrunkal ve aortik ark defektlerinin
altta yatan nedenidir. Gerçekte, nöral kalint-
zenginletirdii transkripsiyon faktörü TFAP2
'nin mutasyonlari, fetal kardiyak fizyoloji için
gerekli özellemi aortik ark damari olan duk-
tus arteriozus açikliina neden olur (
ekil 480-
4
). Dier genetik mutasyonlarin, aortik arkin
belli bölgelerini etkilemesi olasidir.
Tbx1, Fgf8 ve Islet1 gibi genlerin mutasyo-
nu sonucu oluan SHF geliim bozukluklari,
kalici trunkus arteriozus (çiki septasyon bo-
zukluu), ventrikül odaciklari ile birlikte kal-
bin çiki yolunun yanli dizilimi ve ventrikül
septal defektlerini
14,39-41
içeren nöral çikinti
bozukluklarininkilere benzer defektlere ne-
den olur (
ekil 480-2
). SHF kökenli hücreler
nöral çikinti kaynakli hücrelere komu olduu
ve Tbx1'e-baimli ekilde Fgf8 gibi büyüme
faktörlerini salgiladiklarindan nöral kalinti
hücrelerini etkilerler, SHF ve çiki yolundan
kaynaklanan nöral çikinti hücreleri arasinda
karilikli etkileim, muhtemel normal geliim
için gereklidir. Buna uygun olarak, DiGeorge
sendromu olan (22q11 delesyonu sendromu)
43
SHF geni - TBX1'in delesyon veya mutasyonlu
insanlar, SHF geliiminin hücreden- baimsiz
defektleri ve nöral-çikinti kaynakli dokularin
hücreden baimsiz olmayan defektleri varmi
gibi görünür. Çok sayida kardiyak çiki yolu
defektlerinin SHF göç, farklilama veya çoal-
manin dorudan sonucu olup olmadiinin be-
lirlenmesi ilginç olacaktir.
Kardiyak Nöral Çikinti
Nöral Çikinti Hücreleri
AS
RPA
LSCA
LCC
RCC
RSCA
III
IV
VI
LPA
Ao
Da
PA
øEK¾L 480-4.
Aortik ark geliùiminde kardiyak nöral ç¿k¿nt¿ hücrelerinin katk¿s¿. Kardiyak nöral ç¿k¿nt¿ hücreleri nöral katlant¿dan meydana gelir ve kalbin
ç¿k¿ù yolu ile aortik ark arterlerine doöru göç ederler. Ark arterlerinin yeniden biçimlenmesinde rol oynarlar, ark arter orijinleri ile ondan türeyenler ayn¿ renk
ile kodlanm¿ùt¿r.