![]() yaklaimdir. Bu görüme sirasinda, pediatrist, ebeveynleri ve hastayi, ilikinin deien yapisi hakkinda bilgilendirmelidir: hekimin hastayla yalniz zaman geçirmesi, genç bireyin doru- dan soru sormasi, hastanin tek baina muaye- ne olma ihtiyaci ve hastanin hekim için kendi sorularini oluturma cesareti. Bu deiiklikler en iyi, normal ergenin ve ergenlerin ailelerinin rehberlik ve desteiyle bazi kararlari daha ba- imsiz bir ekilde almaya balama ihtiyacinin tartiildii sirada yapilir. Bu geçi görüme- si sirasinda hekim, aileye ve ergene, ergenlik döneminin normal fizyolojik ve psikososyal deiiklikleri ile ilgili bilgi vermelidir. Ergenin yaina ve psikososyal fonksiyonlarina bali ola- rak, hekim, bir sonraki görümeye ergenin yal- niz gelmesini isteyebilir. Ergen hayatin ikinci dekadini tamamladiinda, pediatrist, bu genç yetikinin kendi salik bakim sorumluluunu alabilme becerisine sahip olmasini ister sorunlari hekimleriyle açik ve dürüst bir e- kilde tartiabilmeleri gerekir. Bazi hekimler, bu prensiplerden rahatsiz olup konumlarini netletirmek isteyebilirler. lk görümeden iti- baren, hekim tüm bilgilerin yasal sinirlar çer- çevesinde gizli kalacaina dair, genç bireyi te- min etmelidir. Hekim özellikle cinsel davrani ve madde kullanimi gibi hassas konularda bilgi alirken, gizlilikle ilgili konumunu tekrar belirt- me ihtiyaci duyabilir. Hayati tehdit eden hasta- lik veya davrani alanlarinda (örnein özkiyim, kronik hastalik bakimi), hekim, hastanin iyilii için müdahale etme hakkina her zaman sahip- tir; bu genelde sorunla ilgili yardimci olabile- cek bir ebeveyn veya koruyucuyu belirlemek eklinde olur verebilecei bir ortam oluturmak önemlidir. Hikaye alma, ergenin geliimsel evresine göre ekillendirilmelidir (bakiniz 66. Bölüm, bir iliki kurulduktan sonra çözülebileceinin farkinda olmalidir. Göreceli olarak önemsiz bir sorun için yapilan kontrol görümesi, dier salik kaygilari ve riskli davranilarin ortaya çiktii görüme olabilir. kullanimi, cinsellik, elence, motorlu tait kul- lanimi) ve ilikili risk faktörleri, depresyon ve edeerleri ve diyet üzerine odaklanmalidir linda geliimsel evreye uyumla ilgili olan risk alma davranilariyla patolojik olanlari ayirdet- melidir. Tarama için biyopsikososyal bir model kullanmak, hekimin, ergenin iyi olma hali ve saliiyla ilgili genel bir deerlendirme yap- masini salar Suicidality, Strengths) (Ev, Eitim veya Haya- ti, Yeme, Aktiviteler, laçlar, Cinsellik, Özkiyim, Güçlü Olabilme) deerlendirme araci biyop- sikososyal modelden oluturulmutur ( nak tanir. Geçen dekad boyunca, hekimin, has- talarin hayatlariyla ilgili kazançlari ve olumlu yönleri sormasini destekleyen güce dayali bakimin önemi vurgulanmitir. Bu yeni para- digma, HEEADSSS deerlendirmesinin son S harfinde bulunmaktadir dir. Tanner ve Marshal cinsel olgunluk skalalari dahil olmak üzere geliimsel ilerleme kaydedil- melidir. baarisinda düüü ve aliilmadik veya drama- tik duygudurum deiiklikleri, kiisel alikan- liklardaki deiiklikler, kaçma davranii, dep- resif semptomlar ve para kazanmakla megul olmak gibi madde kullanimini düündüren davranilari içerir. Çou genç riskli davrani- larda bulunduu için, hekim bu davranilarda bulunanlari deerlendirmek için kisa muaye- nehane giriimlerine ihtiyaç duyar gelitirilmi olan 5 A yaklaimidir isteini deerlendirme (assessing), davrani de- iikliine yardimci olma (assisting) ve takip- leri ayarlama (arranging) (bakiniz genel duygudurum ve beslenme alikanliklari açisindan da sorgulamalidir. Hafta içi veya haf- ta sonu bir gün için 24 saatlik diyetin gözden geçirilmesi, besin ve kalori aliminin genel bir deerlendirmesini salar. kayet veya ergenin ve ailesinin geli nedenini, özgül davranilar, ilikili sorunlu aktiviteler veya riskli davranilari sorgulayarak salia zarar verecek davranilarda bulunma riskinin belirlenmesini içerir. Örnein sigara içmek- deöerlendirmesini içerir) hissediyor? Son dönemlerde belirgin kilo al¿m¿ veya kayb¿ olmuù mu? geçiriyor? Destekleyici bir arkadaù grubu var m¿? hangi derecede ve ne kadar süredir? mu? Rutin üreme saöl¿ö¿ kontrollerine gidiyor mu? Cinsel yolla bulaùan en- feksiyonlarla ilgili semptomu var m¿? Kendini heteroseksüel, homoseksü- el veya emin deöil ùeklinde tan¿ml¿yor mu? Ebeveynlerle veya diöer bak¿m veren kiùilerle cinsellik konular¿n¿ konuùurken güvenli hissediyor mu? |