![]() Karaciöerin Yap¿ ve Fonksiyonu Çeviri: Nuray Uslu K¿z¿lkan EMBR¾YOLOJ¾S¾ VE YAPISI ride duodenumu oluturacak olan distal ön- bairsain ventral duvarinda kalinlama olur ve bu hepatik divertikülün görünümünün ha- bercisidir. Bu divertikül "septum transversum" olarak bilinen kapiller a ve komu mezoderme nüfuz eder. Endoderm ve mezoderm arasinda- ki hücresel etkileim hizli hücre proliferasyonu ve hepatosit, anjiyoblast ve sinüzoidlerin oluu- mu ile sonuçlanir. vertikül oluturur ve "septum transversum"a yönelir, daha sonra 5 mm'lik evrede solid ba kisim ve içi bo kuyruk kisma bölünür. Ba kis- mi çoalan hepatosit kordonlari ve intrahepa- tik safra kanallarina farklilairken, daha küçük olan kuyruk kismi ("pars cystica") safra kesesi öncülü, koledok kanali ve sistik kanali olutu- rur. tila eder. Vitellin venler bairsak-vitellüs kesesi kompleksinden kalbe uzanir. Karacier vitellin venleri istila ettikçe venlerin orta kesimleri ka- pillarize olur. Kuyruk kisimlari primitif portal venler, ba kisminin uçlari ise primitif hepatik venler olarak devam eder. Alti-yedi mm'lik evrede sol umblikal venin bir kismi umblikal venden gelen plasenta kaynakli arteriyel kani inferior vena cava'ya aktaran duktus venozus haline gelir. sumda vitellin venlerin dallanan kanallariyla kariarak karacier hücre tabakalarini bala- yan bir sistem oluturur ve kapillerler de hepa- tik sinüzoidler haline gelir. Gebeliin beinci haftasinda mevcut olan sinüzoidler hepatik kordonlarin üç boyutlu büyümesinde ablon olarak görev alir. Karacier hücre tabakalari balangiçta 3-5 hücre kalinliindadir. Ancak zamanla kademeli olarak tek hücre kalinliin- daki tabakalara dönüür ve bu süreç be yaina kadar tamamlanmaz. ntrahepatik safra yollari gebeliin altinci haftasinda karacier hilusun- da olumaya balar ve kademeli olarak üçüncü ayda tamamlanacak ekilde perifere yayilir. ma lümeni tikar. Bu nedenle hem ilkel safra kesesi hem de koledok kanali 6-7 mm'lik emb- riyoda gelien karacierin hemen altinda solid hücre kordonlarindan oluur. Koledok ve safra kanalinin rekanalizasyonu sirasiyla 7-8 mm ve 10 mm'lik embriyoda oluur. Onalti mm'lik içi oyuktur. Üçüncü ayda safra kesesi tamamen oyuktur ve intrahepatik ve ekstrahepatik safra yapilari birlemitir. Duodenuma safra salgisi dördüncü ayla balar. türetilen hematopoietik elemanlar lobülün eks- travasküler bileenine yerleir. Karacier böy- lece embriyonun esas kan üreten organi olur. Bu fonksiyon kademeli olarak gelimekte olan kemik iliine transfer olur ve doumda karaci- erde nadir hematopoez odaklari yer alir. ve toplam erikin vücut airliinin %2'sini temsil eder. Yenidoan ve bebeklerde karacier orantisal olarak daha büyüktür ve tüm vücut airliinin %5'ini oluturur. Falsiform ve tri- angüler balarla yerinde tutulur. Fötal hayatta falsiform ba umblikal veni umblikustan ka- raciere yönlendirir. Doumdan sonra bu ven atrofiye urayarak ligamentum teresi oluturur. nce, salam ve düz bir kapsül (Glissen kap- sülü) karacieri kaplar ve portal ven, hepatik arter ile koledoun karaciere girdii yer olan "porta hepatis"le devam eder. olan ana hepatik kanali oluturmak için porta hepatiste birleirler. Ana hepatik kanal sainda safra kesesini direne eden sistik kanalla birlee- rek koledok kanalini oluturur. Koledok kanali vakalarin %85-90'inda ampulla Vater'in prok- simalinde birleerek duodenuma açilir. Am- Hastal¿klar¿ |