maya cesaretlendirerek, destekleyebilirler. Kli-
nisyenler ergenleri, salik yönetimlerine dahil
ederek (seçenekleri olduunu görmelerini sa-
lamak, gerekli olduunda ebeveynlerin salikla
ilgili ileri takip etmelerini azaltmak) salikla
ilgili daha iyi kararlar vermelerine yardimci ola-
bilirler. Aileler, ergenlik dönemindeki geliimin
baarisinda, baimsizlik ve ortak sorumluluk-
lar konusunda kademeli artii kolaylatirarak,
likle geç ergenlik/beliren yetikinlikteki gençle-
rin ebeveyn evinden ayrilip kendi saliklari ile
ilgilenmeye balamalarinda önemlidir.
ÇEVRESEL DE¼¾ø¾MLER
sosyal çevresi anlamli deiiklikler geçirir. Aile
lik salar bu da salia zarar veren alikanlikla-
ra balama imkânini artirir. Orta öretimdeki
okullar daha az yapilandirilmi ve tanimlan-
mitir. Bu kurumlar genelde ilköretimdeki
okul ortamina göre daha az denetim ve des-
tek verir. Yaça büyük ergenler için i çevresi,
okula göre daha az denetim ve meslek seçimi
konusunda daha az rehberlik salar. Ailelerin
deien sosyo ekonomik balamlari sonucun-
da, küçük bir grup ergen airi yoksulluk içinde
ve çou ergen de iki ebeveynin de çalitii aile-
lerde yetiir. Ergenler ve genç yetikinler (12-
24 ya) nüfusun salik sigortasi olmayan bu
nedenle salik hizmetlerine kisitli ulaimi olan
bir kesimini temsil etmeye devam ederler.
veyn onamini zorunlu kilarak salik hizmetine
ulaimi kisabilir. The Mature Minor Doctrine
(Olgun Küçük Öretisi) eer ergenler önerilen
tani koydurucu deerlendirme ve tedavinin
risk ve avantajlarini anlayabiliyorlarsa, genel-
likle baimsiz olarak salik hizmeti arama izni
vermektedir (Bakiniz 9. Bölüm). Bu öreti, er-
gen birey aciliyet gösteren bir durum belirtir
ve tedavi gecikmesi iyi haline zarar verecek bir
durum ortaya çikaracak olursa da kullanilabi-
lir. Haklarini elde etmi yaça küçük olanlar
(evden uzakta yaayanlar, ebeveyn otoritesi
altinda olmayanlar, maddi olarak kendine ye-
tenler, evliler ya da askeri görevde olanlar) ken-
di salik hizmetlerine muvafakat edebilirler.
Birçok eyalette ergenler, cinsel yolla bulaan
enfeksiyonlarin tani ve tedavisinde ebeveyn
izni olmadan hizmet arayabilmektedirler. Ayni
zamanda birçok eyalet ergenlere hamilelik, do-
um kontrol yöntemleri, madde kullanimi ve
bazi ruhsal problemler gibi dier hassas konu-
larda da ebeveyn izni olmadan hizmet ve tedavi
alma hakki tanimaktadir.
Adölesan Görüùmesi
Çeviri: Ezgi Deniz Batu
doktoru haline getirmek, bir pediatrist için
çetin bir görevdir. Hastalarla ve aileleriyle yak-
laik 10 ya civarinda bir geçi görümesi yap-
ortaya ç¿kar
genellikle devam eder
ayd¿nl¿öa kavuùur
anlama; kendini yans¿tma ve iç
görülü olmada artan kabiliyet
akranlar¿na göre sürecin nas¿l olduöuyla iliùkili endiùe yaùan¿r.
Nadiren mastürbasyon olur. Farkl¿l¿klar¿ ve normal geliùim
s¿ras¿n¿ normalleùtirmek önemlidir.
cesaretlendirme (örneöin görüùmenin bir k¿sm¿nda saöl¿k
çal¿ùan¿ ile yaln¿z kalma)
vermede ergene geçiù yapmalar¿. Somut düùünce dönemi
birçok saöl¿k durumuyla uöraùmada aç¿k bir tav¿r ve basit dil
kullan¿m¿n¿ gerektir.
saölarlar. ¾yi seçimler yapma ve sorumluluk almada ergenin
rolünü vurgulamak önemli
deöiùimlerinde tart¿ùma ve uzlaùma becerisi. Saöl¿kla iliùkili
amaçlar¿n oluùturulmas¿nda ergenin ilgisinin art¿ù¿ ve saöl¿k
durumlar¿yla nas¿l baùa ç¿k¿lacaö¿nda net olma (örneöin ilaç
alma zaman¿). Ergenlerin büyüyen yetkinliklerini pekiùtirme
aral¿kta olanaklar¿/seçenekleri deöerlendirebilmeye raömen,
henüz bunlar¿ gerçek hayatla birleùtirmeyi yapamamak
olmas¿.
yard¿m önemlidir.