background image
2136
KISIM 29: Sinir Sistemi Bozukluklar¿
yapilmalidir, bu ajan daha keskin bir görüntü-
leme salar ve kan beyin bariyerinin kesintiye
uradii yerleri gösterir.
Küçük çocuklarda MRG çekimi için koope-
rasyon kurulamadiindan kullanimi sinirlidir.
Testin uygun yapilabilmesiiçin çocuklarin ço-
unlukla uyutulmasi gerekebilir. MRG'nin esas
riski metal klip ve manyetik objelerin yerinden
oynamasidir.
Serebral Anjiografi
BT ve MRG'nin kullanim alaninin artii nede-
niyle konvansiyonel anjiografinin kulanim ala-
ni azalmitir. Kullanim alanlari; anevrizma, vas-
küler malformasyon ve arteryel disseksiyonlarla
sinirlidir. Lokal anesteziyi takiben, femoral veya
brakial artere bir ine yerletirilir. Daha sonra
inenin içinde bir kanül aorta ve arteriyel da-
marlar boyunca bir kanül geçirilerek görüntü-
lenir. Bu yolla, karotid, vertebral sisteme ve bo-
yun ve kraniyal boluktaki dailimina kontrast
madde enjeksiyonu yapilir.Görüntü üreten bir
dijital bilgisayar sistemi olan dijital substraksi-
yon kullanimi ile damarlar daha küçük kateter
ve daha az miktarda boya ile görüntülenebilir
hale gelmitir. Kateter ucunda pihti oluumuna
bali arter embolizasyonu ve vasküler spazm
riski nedeni ile gerekli olmadikça konvansiyo-
nel anjiografi yapilmamalidir. Serebral anjiog-
rafinin kullanimi Bölüm 552'de tartiilmitir.
Elektroensefalografi
Elektroensefalografi (EEG) nöbeti olan yada
nöbetten üphe edilen çocuklarda aratirma-
nin gerekli bir parçasidir. EEG ayni zamanda
bir çok metabolik hastaliin beyne etkisinin
deerlendirilemesi, uyku çalimalari ve aneste-
zi yapilan hastalarin serebral aktivitesinin taki-
binde de kullanilmaktadir. EEG beyinde oluan
spontan elektriksel aktiviteyi kaydeder. Metal
elektrotlar iletken pasta ile kaplanir ve kafa de-
risine yerletirilir. Elektrotlar arasindaki voltaj
potansiyel farklari amplifiye edilerek ekrana
yansitilir. Dijital sisteml EEG'nin istenen de-
rivasyon ve formatta yeniden düzenlenmesi ve
ek analizler için veri manipulasyonuna olanak
salamaktadir. Hastalar uyanik ve uykuda iken
çekim yapilmalidir. Epileptik aktiviteyi göster-
mek için fotik stimulasyon ve hiperventilasyon
gibi aktivasyon prosedürleri uygulanmalidir.
Epileptik nöbetlerin siniflandirmasi hem kli-
nik hem de elektroensefalografi kriterlerine
dayanir ve Bölüm 557'de tartiilmitir.
Elektromyografi ve Sinir ¶letim
Çal·êmalar· (EMG/NCV)
Elektromyografi (EMG) ve sinir iletim ça-
limalari (SÇ) periferik sinir sistemindeki
anormalliklerin deerlendirmesinde deerli-
dir. EMG, muskuler distrofi ve myozit gibi bir
çok kas hastaliinda oluabilecek anormal kas
elektriksel aktivitesini deerlendirmede kulla-
nilir. Kas hastaliklarini dier hastaliklarindan
ayirmada çok yardimcidir.Sinir iletim çalima-
lari motor ve duyusal sinirlerin uyarilmasini ve
ortaya çikan cevabin kaydedilmesini içerir. Bu
test demyelinizan hastalik ve herediter nöropa-
ti gibi sinir hasari ve harabiyetini deerlendir-
mede kullanilir. EMG ve sinir iletim çalimala-
ri Bölüm 568'de daha ayrintili anlatilmitir.
Q ÖZÜRLÜLÜ´ÜN
DE´ERLEND¶R¶LMES¶
Bir tani konulduktan sonra, klinisyenin sonra-
ki adimi varsa özürlülüün seviyesinin belir-
lenmesidir. ki çocukta da ayni hastalik olabilir
ama fonksiyon seviyeleri farklidir. Örnein;
kronik ba arisi bir çocuu okuldan ve sosyal
aktiviteden maduriyetine sebep olurken die-
rinde çok hafif sinirlamalar yapabilir. Klinisyen
hastanin kendi deneyimlerine hassas olmalidir.
Migrenden dolayi haftalar boyunca okula gide-
meyen bir genç majör depresif bozukluk gibi
gibi geliebilecek dier hastaliklar açisindan
risk altindadir. Bu hastanin daha youn bir ilgi,
ari yönetim uzmanlarina ihtiyaci vardir.
Q TEDAV¶
Önceden, çocuklardaki nörolojik hastaliklarin
tedavisinin olmadii ve yukarida bahsedilen
klinik tanilarin entellektüel egzersiz olduu
düünülmekteydi. Nörobilim, immunoloji,
farnakoloji, mikrobiyoloji ve dier alanlardaki
gelimeler ile bu durum deimitir. Bir çok
hastalik için u anda spesifik tedaviler mevcut-
tur. Örnein, Guillan Barre sendromu için int-
ravenöz immunoglobulin(IVIG) kullanimi bu
hastalarin çounun solunum yetmezliinden
kaybedilmesini önlemi, u anda bu çocuklar
haftalar içinde tam kas gücüne sahip olabil-
mektedir. Benzer ekilde, cerrahi ve kemotera-
pide gelimeler ile çocukluk çai kanserlerinde
yaam süresi uzamitir.
NÖROLOJ¾K
HASTALIKLARDAK¾
SIK BULGU VE
SEMPTOMLAR
Bundan sonraki bölümlerde amaç sik görülen
nörolojik problemlerin deerlendirmesinde
ipucu olabilecek klinik metodlari kullanmak-
tir. Bazi örneklerde, sadece öykü dierlerinde
lokalizasyon yardimi ile nörolojik muayene,
bazilarinda ise ayirici tani üzerinde odaklanil-
mitir. Bu örneklerin klinisyen için bir balan-
giç noktasi olacaini düündük. Daha geni bir
gözden geçirme için, bu kitabin bu konulari
tartian dier bölümlerini örnek veriyoruz.
Q GÜÇSÜZLÜK
Güçsüz bir çocuun deerlendirmesinde sis-
temik bir yaklaim gereklidir ve ilk soru güç-
süzlük gerçekten sinir sistemindeki bir proble-
memi balidir. Ateli hastalik, kronik enfeksi-
yonlar, elektrolit dengesizlikleri ve endokrino-
patiler gibi bir çok sinir sistemi dii bozukluk
güçsüzlükle ilikili olabilir. Bu hastaliklar daha
çok jeneralize güçsüzlüe sebep olur ve nörolo-
jik muayenede objektif bir bulgu yoktur.
Öykü güçsüzlüün süresi mutlaka sorgulan-
malidir, süre etyoloji konusunda bilgi verebilir.
Kalici bir güçsüzlük enfarkt gibi farkli bir se-
bebi düündürebilir. Hizli gelien bir güçsüzlük
akut demyelinizan bir polinöropati olan Guil-
lan Barre sendromu nedeni ile olabilir. Epizo-
dik güçsüzlük komplike migren veya epilepsi
gibi paroksismal bir sebep düündürür. Yava
ve dalgali ilerleyen güçsüzlük tanida çok büyük
güçlük yaratir, nörodejeneratif bir olay olabi-
lecei gibi yava ilerleyen bir tümörde olabilir.
Bu olgularda muayenenin birinci amaci güç-
süzlüe sebep olan anatomik bölgeyi belirle-
mektir. Lokalizasyon belirlenmesinde yardimci
olan muayene bulgulari aaida anlatilmi ve
Tablo 547-1
'de özetlenmitir.
2-8
Santral sebep-
larle ilikili hastaliklar (örnein, beyin veya
spinal kord) ekstremitelerde güçsüzlük, derin
tendon refleksleri normal veya hiperaktif ve fa-
sikülasyon yokluu ile karakterizedir. Serebral
hastalii düündüren dier bulgular ise nöbet
ve yaygin gelime geriliidir. Santral sebepler;
konjenital malformasyon hidrosefali, transvers
myelit, nöral tüp oluum bozukluklari, tümör
ve ampiyem gibi kitle lezyonlari gibi çok dei-
iktir. MRG ile beyin ve spinal görüntüleme
tanida yardimcidir.
Ön boynuz motor nöron hastaliklari jenera-
lize güçsüzlük, refleks yokluu, fasikulasyon,
mental durumun normal olmasi ve normal
duyu ile karakterizedir. Ailarin yaygin kulla-
nimindan önce çocuklardaki ön boynuz motor
nöron hastaliklari siklikla poliovirüse bali idi
(Bölüm 555) ve çounlukla asimetrik flask pa-
ralizi ile prezente olur ve hafif ate ve ishal gibi
nonspresifik semptomlarla devam eder Spinal
muskuler atrofi (Bölüm 571) ön boynuz hüc-
relerin otozomal resesif bir hastaliidir. En sik
görülen tipi hayatin ilk yili içinde ortaya çikan
refleks yokluu, dilde fasikülasyon ve sonuç