background image
1772
KISIM 26: Kardiyovasküler Sistem Hastal¿klar¿
den pozisyon almasi gerekmektedir. Sonrasin-
da ventriküler septum üzerinde konumlanmak
için saa kayacak olan atriyoventriküler septum
(AVS), ortak atriyoventriküler kanali (AVK),
sa ve sol AVK olmak üzere ikiye ayirir (
ekil
480-3
). Bu, sa AVK ve sol AVK'nin sirasiyla
sa ve sol ventriküller ile hizalanmasini salar.
E zamanli olarak, kalbin sol tarafina doru
hareket ettiinde konotrunkal bölge aorta ve
pulmoner trunkus olarak ayrilir, böylece AVS
üzerinde pozisyon alir (
ekil 480-3
). AVS'nin
saa doru kayii ve konotrunkus'un sol tarafa
kayii tek-giri ve tek-çikili kalbi, ayri atriyal
giri ve venriküler çikilari olan dört odacikli
kalbe çevirir.
AVS veya konotrunkus hareketinin ta-
mamlanmamasi veya durmasi, giri ve çiki
yollarinda malalignment'e (yanli hizalanma)
yol açabilir (
ekil 480-3
). AVS'nin saa doru
kaymasinda bozulma olmasi, sa ve sol AV ka-
nallarin sol ventrikül içinde birlemesiyle so-
nuçlanabilir, bu durum çift-girili sol ventrikül
(ÇGSV) olarak adlandirilir. Kaymanin tamam-
lanmamasi sa AVK'nin yalnizca kismi olarak
sa ventrikül ile birletii ``dengesiz'' AVK de-
fektleri için zemin oluturur. Benzer ekilde,
konotrunkal septumun sola doru kayii sek-
teye urarsa, pulmoner arter ve aortanin ikisi
birden sa ventrikülden çikar, çift çikili sa
ventriküle (ÇÇSV) neden olur. Embriyolojik
pencereden bakildiinda, çift çikili sol ventri-
kül ve çift girili sa ventrikülün klinik olarak
seyrek görüldüünü söylemek sürpriz deildir.
Tersine, kardiyak katlanmadaki herhangi bir
anormallik, kalbin özel bölgelerindeki uygun-
suz hizalanmalarin dier bulgulariyla beraber,
çift girili sol ventrikül veya çift çikili sa vent-
rikül ile ilikili olabilir.
Vücut planinin sol-sa asimetrisini düzenle-
yen seçkin moleküler ebeke daha önce ayrinti-
li incelendiinden burada anlatilmamitir.
Sol sa asimetrinin ayrintili ekilde bilin-
mesi, DKH'ni anlamamizi nasil etkiler? Situs
inversus totalis'li hastalarda büyük olasilikla
sol sa asimetrinin tersi iyi-düzenlenmitir ve
bu sebeple viseral organogenezdeki defektlerin
insidansi düüktür. Ancak, sol sa defektli has-
talarin çounda viseroatriyal heterotaksi var-
dir ve bundan dolayi koordinasyonu salayan
sinyallerin yokluunda kardiyak, pulmoner ve
mide-barsak situs randomizasyonlari görülür.
Bu tip hastalarda hemen hemen tüm kardioge-
nez basamaklarinda defekt olabilir. Genellikle,
sa veya sol tarafin hakim olmasina göre has-
talarda ya bilateral sa-taraflilik (aspleni send-
romu) veya bilateral sol-taraflilik (polispleni
sendromu) görülür. Bu hastalarda, akcier-
lerin, kalp ve bairsaklarin sa veya sol tarafi
kopyalanmitir. Embriyonun sa veya sol ta-
rafini belirleyen basamaklardaki bozukluklar,
sirasiyla aspleni veya polispleni sendromlarina
neden olur. Gerçekte, sol-sa yolain bileen-
lerindeki mutasyonlar, heterotaksili hastalarin
bazilarinda bulunur. Heterotaksinin ailevi ör-
nekleri de çinko-parmak transkripsiyon fak-
töründe (ZIC3) sol-sa aks anormallikleri ile
sonuçlanan mutasyonlarin tanimlanmasina
olanak verir.
Q KARD¶YAK ÇIKIé YOLU
REGÜLASYONU
Kardiyak çiki yolu, aortik ark, duktus arterio-
zus ve proksimal pulmoner arterleri ilgilendiren
doumsal kalp defektleri tüm DKH'nin %20 ila
%30'unu oluturur. Kalbin bu bölgesi, önceden
A
B
C
D
E
F
G
Embriyonik 28. gün
Embriyonik 35. gün
Normal
TGA
DILV
DORV
Situs Inversus
PA
LA
RV
MV
AV
PV
LV
RA
TV
Ao
PA
LA
RV
LV
Ao
RA
PA LA
RV
LV
RA
Ao
PA
LA
RV
LV
VSD
RA
Ao
Ao
RV
RA
LV
LA
PA
TA
AT
IC
RV
OC
LV
RA
VC
LA
VC
LA
RV
LV
RA
APT
*
øEK¾L 480-3.
Sol-saö sinyalleùme ile iliùkili normal ve anormal kardiyak morfogenez. A: ¾ç kavsin (ic) yeniden biçimlenmesi ve d¿ù kaviste (oc) çoöalma ile bir-
likte düz kalp tüpü saöa döndüöünde, giriùteki (yeùil) endokardiyal yast¿kç¿klar (koyu mavi) ve ç¿k¿ù yolu (aç¿k mavi) birbirine yanaù¿r. Akabinde, aortopulmoner
trunkus sola doöru yer deöiùtirirken, atriyoventriküler septum (AVS) saöa doöru yer deöiùtirir. B: Giriù yolu, atriyoventriküler septum (*) taraf¿ndan saö (ravc) ve
sol atriyoventriküler kanal (lavc) olmak üzere ikiye ayr¿l¿r. Trunkus arteriozus (ta) olarak bilinen ç¿k¿ù yolu bölünme ile aortopulmone trunkus (apt) haline gelir.
C: En sonunda, sol (la) ve saö (ra) atriyumlar s¿ras¿yla sol ventrikül (lv) ve saö ventrikül (rv) ile ayn¿ hizada s¿ralan¿r. LV ve RV, büyük damarlar¿n 180-derece
rotasyonu sonras¿, s¿ras¿yla aorta (ao) ve pulmoner arter (pa) ile ayn¿ hizada s¿ralan¿r. D: Sol-saö aks¿n belirleyicileri koordineli olarak tersine dönerse situs
inversus denilen durum ortaya ç¿kar E: Apt'nin sola yer deöiùtirmesi baùar¿s¿z olursa saö ventrikülden hem aorta hem de pulmoner arterin ç¿kt¿ö¿ çift ç¿k¿ùl¿ saö
ventriküle (DORV) geliùir. F: Benzer ùekilde AVS'nin saöa kaymas¿nda problem olursa hem saö hem de soll atriyumun ikisi birden sol ventriküle aç¿l¿r, çift giriùli
sol ventrikül (DILV) olarak adland¿r¿lan durum ortaya ç¿kar. G: Apt'nin rotasyonu baùar¿s¿z olursa saö ventrikülden aorta, sol ventrikülden pulmoner arterler
ç¿kar, büyük arterlerin transpozisyonuna (TGA) neden olur.