ile, doktorlar ve bilim adamlari spesifik hasta-
liklar ile spesifik bakterileri ilikilendirmeye
baladilar. Ancak tibbi bilginin birikmesiyle in-
sanlarin üzerinde ya da içinde pek çok mikrop
yaarken çou insan enfeksiyonunun sadece
az sayida organizma tarafindan oluturulduu
ortaya çikmitir. Bir bakterinin patojenisitesi
(yani enfeksiyon oluturma yetenei) ve vi-
rulansi (yani patojenisitenin karilatirilabilir
ölçüsü) sinirli bir miktar deildir ve sadece
konak baimli olarak tanimlanabilir.
i bakterinin patojenik kapasitesi ve kofaktör
olarak maruziyetle birlikte konak savunmasi-
nin bütünlüüne balidir. Mikroplarin enfek-
siyonlara yol açmasiyla ilgili önceki rehberde
(Koch'un esaslari) konakla ilgili bu deiik-
likler hesaba katilmamitir. Yillar geçtikçe bu
esaslar bakteriyel patogenezin egemen ilkeleri,
doal geçmi, enfeksiyonlar, tüm genom se-
kansinin kullanilabilirliini yansitacak ekilde
modifiye edilmi, bu da Moleküler Koch'un
Esaslari'nin yayinlanmasiyla sonuçlanmitir
(
ENFEKS¾YONLARA D¾RENÇ
kullanilabilir savunmalarini dikkate almali-
dir çünkü hastadan hastaya deien savunma
bütünlüü enfeksiyonun olumasi için bozul-
malidir. Konain fiziksel ya da fizyolojik bari-
yerlerindeki , doal ya da adapte olmu immü-
mallikler bakterinin enfeksiyon oluturmadaki
artmi yeteneiyle ilikili olabilmektedir. Bun-
larin her biri DVD'de daha detayli olarak ilave
metinde tartiilmitir.
karakteristik ve faktör, bakterinin insanlari
enfekte etme ve hastalia yol açma yeteneine
katkida bulunmaktadir. Bakteriyel çoalma,
bakteriyel enfektivite için mecburidir ve opti-
mal besinlerin, sicakliin, sivinin, osmolalite-
nin, pH'nin ve antibakteriyel güçlerin olmadii
elverili bir çevreye gereksinim duymaktadir.
lave olarak, bakteriyel bir ajanin enfeksiyona ve
hastalia yol açma olasilii, bakterinin enfeksi-
yöz dozuna, doku yönelimine (tropizm) ve bazi
spesifik bakteriyel patojenik faktörlere balidir.
amak için olan eilimine doku tropizmi den-
mektedir. Örnein, Staphylococcus aureus ve
Streptococcus pyogenes siklikla deri ve yumuak
doku enfeksiyonlariyla çocuklarda osteomye-
lite neden olurken nadir olarak menenjit veya
idrar yolu enfeksiyonuna neden olmaktadir.
Benzer olarak Haemophilus influenzae tip B
immün olmayan çocuklarda menenjit ve septik
artrite yol açarken, nadir olarak idrar yolu ve
kemik enfeksiyonlarina yol açmaktadir, Esche-
richia coli siklikla idrar yolu enfeksiyonlarina
neden olurken nadir olarak septik artrit ya da
osteomyelite neden olmaktadir.
FAKTÖRLER¾N¾N GENET¾¼¾
için gerekli genler normalde bakteriyel kromo-
zomda bulunur. lave olarak patojenik faktör-
lerin de içinde bulunduu önemli bakteriyel
fonksiyonlari kodlayan genler plazmid, bakte-
riyofajlar, transpozonlar gibi dier genetik ele-
manlarda da bulunabilir.
dir. Çoalma ve plazmidlerin bakteri içindeki
devaminin salanmasi için gerekli plasmid
genleri diinda plasmidde bulunan genler
bakteri çoalmayi kisitlayici ortamlarla kari-
latiklarinda fayda salarlar. Konjugasyon de-
nilen ilemle plasmidler tarafindan bakteriler
arasinda bakteriyel virulans nakil edilebilir.
metal direnç genleri, aliilmadik substratlarin
metabolize edilmesine olanak salayan gen-
ler, bakteriyosinler (plazmidi olmayan kom-
u bakterileri öldüren toksinler), Escherichia
coli'nin isi dirençli ve duyarli entertoksinleri,
Staphylococcus aureus'un eksfoliyatif toksini
gibi,Bacillus anthracis'in ödem faktörü, öldü-
rücü faktörü ve koruyucu antijeni gibi virulans
genleridir.
nin pek çok kopyasini yapmak için bakterilerin
çeitli fonksiyonlarini kullanirlar, litik büyüme
denilen ilemle bakteriyi lizise uratirlar.
sonlandiran ya da konak kromozoma kendile-
rini yerletirerek (örn faj ) ya da düük kopya
sayili plazmidler olarak yaamlarini sürdüre-
rek alternatif bir döngü oluturma yeteneine
sahiptirler. Bu lizis (ya da propofajla) ilikili
durumlarda, bakteriyofaj bakteriyel genomun
göreceli olarak stabil bir parçasi olur. Viru-
lans genleri, transdüksiyon denilen bir ilemle
bakteriyofajlar tarafindan bakteriyel konaklar
arasinda nakledilebilir. Bazi durumlarda bak-
teriyofajlar, Clostridium diphtheriae'nin difteri
toksini, Vibrio cholerae'nin kolera toksini, Esc-
herichia coli'nin shiga benzeri toksini gibi vi-
rulans genlerinde olduu gibi konak bakteriye
faydali genler taiyabilir.
yel faktörler
êekilde uyar·lmas·
Kanunlar·
resinde ve patolojik
deöiùikliklerin olduöu
ve hastal¿ö¿n klinik
seyrinin geliùtiöi her
evrede vard¿r.
ya da non
patojenik parazit
olarak bulunmaz.
tekrarlayan
seferlerde
yetiùtirildikten
sonra tekrar hastal¿k
oluùturur
Kanunlar·*
ya da türün patojenik
üyeleriyle
iliùkilendirilmelidir.
len özgül inaktivasyon
geni patojenisite veya
virulansta ölçülebilir
bir düùüùe neden
olmal¿d¿r.
yer deöiùikliöine
uöramas¿ patojenisi-
tenin geri gelmesine
neden olmal¿d¿r.