yüzeylerine uygulanan plastik materyallerdir.
Bu plastik materyaller, arka grup dilerin pit ve
fissürlerine girip tutunarak die yapiirlar. Pit
ve fissür örtücüler, dii asit ve plaktan koruyan
bir fiziksel bariyer olarak ilev gördüklerinden,
bu koruma etkisinden faydalanabilecek risk
altindaki tüm süt ve daimi dilerde kullanimi
önerilmektedir.
mannitol ve maltitol içeren bir tatlandiricidir.
eker alkollerinin çürük önleyici özellikleri gös-
terilmi olup, ksilitolün de di çürüünü önleyi-
ci etkileri bulunmaktadir. Çalimalar, ksilitolün
plak ve tükürükteki streptokokus mutans (SM)
düzeyini düürebildiini, bunun küçük çocuk
ve annelerde çürüü ve anneden çocua verti-
kal SM geçiini azalttiini göstermektedir.
masi nedeniyle cazip bir yaklaimdir. Ksilitol
çounlukla sakizlarda bulunmakla beraber,
di çürüünü önlemede etkili olabilmesi için
toplam 6-10 gramlik günlük dozun üç tüke-
tim perioduna bölünmü halde uygulanmasi
gerekmektedir.
bir ürün deildir ve bu ya gruplari tarafindan
güvenle tüketilebilecek bir ksilitol edeeri bu-
lunmamaktadir.
azaltmada yararli olabilirler. Halen en etkili
antibakteriyel gargara, %0.12'lik klorheksidin
glukonattir. Yutma olasiliinin engellenmesi
amaciyla bu gargaralar sadece gargara yapabi-
len ve tükürebilen çocuklarda önerilmektedir.
ve fonskiyonu arttirmakla birlikte, altta yatan
hastalik proçesini tedavi etmez.
kronik tibbi durumlarda uygunlanan tedavi
yaklaimlarina benzer bir ekilde karyojenik
bakterilerin uzaklatirilmasi ve remineralizas-
yonun tevik edilmesi gerekmektedir.
rini yapabilmek amaciyla, nitröz oksit/oksijen
anksiyolizi, bilinçli sedasyon veya genel aneste-
zi destei gerekebilir.
Acil Diù Tedavileri
Çeviri: Zafer C. Çehreli
bir durumdur.
tiplerine göre deiim gösterir. Çalimalar, ço-
cuklarin %46 kadar büyük bir oraninin çocuk-
luk döneminde süt veya daimi dii travmasina
maruz kaldiini göstermektedir. Çocuklarin
yaklaik %2'sinde her yil di yaralanmasi görül-
mektedir.
kindirlar. Küçük çocuklarda çene kemiinin
esnek olmasi nedeniyle daha çok yer deitirme
tipindeki yaralanmalar, kalici dilenme döne-
minde ise daha çok kiriklar görülmektedir.
ruz kalabilmesinde çeitli risk faktörleri etkili
olmaktadir. Erkekler travmaya daha yatkin
olup,
gelimekte olduu 2-3 yalarinda görülür. Bu
insidans, 8-10 yalarinda bir pik arti daha gös-
tererek maksiller ön dileri tehdit eder.
olduu gibi airi hareketli çocuklarda
na sahip çocuklarda
riskini etkileyebilir.
riskini arttirir.
keal entübasyonla genel anestezi alan hastalar,
entübasyonun neden olduu ve di kirilmasi
veya travmasi ile sonuçlanan "sessiz travma"ya
da maruz kalabilirler.
olumsuz yönde etkileyerek, özellikle siritma,
gülme veya dilerini utanmadan gösterebilme-
de önemli kisitlamalara neden olur.
iddet, trafik kazalari ve spor aktivitelerini ta-
çarpma, sert yüzeylere ve dier oyunculara sert
temas nedeniyle orofasiyal yaralanma riski ta-
imaktadir. Bu riskleri azaltmak için aiz içine
takilan koruyucu apareyler ve kasklar gibi çeit-
li yöntemler bulunmaktadir. Çocuun dilenme
dönemine uygun olarak, iki tip koruyucu apa-
rey önerilmektedir. "Kaynat ve isir" adiyla da
bilinen apareyler, ucuz olup ebeveyn tarafindan
çocuun azina uygulanabilir . Süt dilerinin
düüp kalici dilerin sürdüü karma dilenme
döneminde sik aparey deiimi gerekebilece-
inden, bu tip apareylerin kullanimi faydali
olabilir. Özel yapim aiz koruyuculari, mükem-
mel aiz içi uyumlari nedeniyle tercih sebebi ol-
makla beraber, aizdan kiiye özel ölçü alma ve
ek laboratuvar ilemleri gereksinimi nedeniyle
daha pahalidirlar. Protrüzyondaki maksiller
kesici dilerin erken ortodontik tedavisi ile bu
dilerin travmaya maruziyetinin azaldii göste-
rilmitir.
kayesini de içeren dikkatli bir tibbi hikaye alin-
malidir.
olabilecek ekimoz, parestezi, krepitus veya a-
rinin tespiti amaciyla palpe edilmelidir. Bunu
takiben kraniyal sinir fonksiyon testi uygu-
lanmalidir. Son olarak, di veya di parçasinin
bulunamadii bir di fraktürü veya avülsiyon
varliinda, aspirasyon olasiliini bertaraf ede-
bilmek amaciyla acil göüs ve abdominal rad-
yografl ari alinmalidir.
lari görüldüünden, di travmasi çocuk istis-
marinin önemli bir iaret olabilir.
erikin el izi veya çift tarafl i yaralanmalar, olasi
bir istismari iaret edebilir.
yerinden firlami diler, çene ve yüz kiriklari,
aiz yaniklari, aiz ve yüz ekimozlari ve geçiril-
mi travmaya ait doku skarlari; tipik aiz yara-