mitenin konjenital displazisi intra-uterin 7 ay
boyunca bulunmu olacaktir.
nitidir. Bu farklilik, manipülatif korreksiyonu
engelleyen yumuak doku fibrozisi ile birle-
ince, çarpik ayain neden bu kadar ciddi bir
konjenital anomali olduunu açiklar. Bu de-
formite topuun klasik olarak belirgin ekini ve
ön ayain tibia kenarinin aacak ekilde ciddi
inversiyonu ile kolayca taninir (
gibi görünebilir. nversiyonun ve topuk ekinin
düzeltilememesi nedeniyle gerçek çarpik ayak
daha hafif posturel deformitelerden ayrilir.
Çarpik ayaa elik edebilecek Down sendro-
mu, artrogripozis, iskelet displaziler, trizomi
veya dier dismorfik durumlar, spina bifida
veya spinal disrafizm gibi sendromlar veya du-
rumlar her zaman akilda tutulmalidir. Her ne
kadar elik eden displaziler idiopatik çarpik
ayai olan hastalarin %1'inden azinda görülse
de, kalça tarama muayenesi her zaman yapil-
malidir.
vi ile cerrahi olmayan tedavilerin daha baarili
olacai konusunda fikir birlii vardir. Bu du-
rum genelde yenidoan ayainin viskoelastik
yapisina balidir, eer tedavi 3 aydan sonraya
ertelenirse ayak hizlica elstikiyetini kaybede-
cektir. Cerrahi tedavi ile elde edilen ayaklarin
birçok çalimada uzun dönemde skar ve kas
atrofisine bali olarak daha sert ve güçsüz ol-
duklari gösterilmitir bu nedenle cerrahi olma-
yan tedaviler genelde daha sik tercih edilmek-
tedir.
Ponseti tarafindan tariflenen ve popülarize
edilen seri alçilama yöntemidir.
amaç ayai düzeltmek ve kollagen dokusunun
gevemesine ve osseöz yapilarda fibrozis ve
skar dokusu olmadan remodellinge izin ver-
mektedir. Bu yöntemde tedavi genelde hafta-
lik yapilan 4 veya 5 alçilama ileminden daha
uzun süreye yayilir (ekil 213-4), ve çarpik
ayain komponentlerinden (kavus,varus, ad-
duktus, ekin) en dirençlisi olan, ayai ekinden
kurtarmak için son alçilama ileminden önce
yapilan perkütan ailotomiyi içerir. Düzeltil-
mi pozisyonun uzun bacak alçi ile korunmasi
Ponseti yönteminde önemli bir noktadir. Son
alçinin da çikartilmasi sonrasi en az alçilama
dönemi kadar önemli olan, ayai düzgün po-
zisyonda tutmak için ayaklari 50 ila 70 derece
di rotasyonda tutan ayakkabilara sabitlenmi
Denis Browne bari ile breysleme dönemi ba-
sonrasinda korreksiyonu korumak için 2 yil sü-
reyle yari zamanli olarak kullanilir.
sonradan cerrahi tedavi gerekmemitir (per-
kütan ailotomi cerrahi prosedür olarak deil,
ilk protokolün bir parçasi olarak deerlendi-
rilmitir). Erken cerrahi ilemlere olan ihtiyaci
azaltmasi, Ponseti yönteminin en büyük avan-
tajlarindan biridir ve uzun dönem takiplerde
her ne kadar radiyografik bulgular ve hareket
kisitliliklari rezidü çarpik ayak bulgulari içerse
de, fizik muayenede ayaklarin yarisindan çou
`'normal'' olarak kabul edilmitir. Bir çok çali-
ma hastalarin üçte birinde görülen rekürrense
ramen Ponseti yöntemini yüksek oranda ba-
arili bulmutur.
yöntem ise ve Fransiz veya fonksiyonel metod
olarak adlandirilir.
me egzersizleri uygulanmasi ve geceleri kor-
reksiyonu korumak için bantlama yapilmasi
nedeniyle fonksiyonel yöntem olarak adlandi-
rilir. Pasif manüpulasyonlara ek olarak 2 ile 6
ay süreyle dorsifleksörlerin ve peroneal kaslar
aktif olarak stimule edilir. 2ile 3 yil süreyle gece
splitlerinin kullanilmasina devam edilir.
siklii baarili olabilmesi için eitimli bir fiz-
yoterapiste ihtiyaç duyur olmasi ve Ponseti'nin
haftalik alçilama yöntemine göre tedavinin
belirgin olarak daha uzun sürmesidir. Böyle
bir programin baarili olabilmesi için ailelerin
kooperasyonu ve ulaimi öncelikli noktalardir,
tedavi merkezine daha uzak mesafede oturan
aileler doal olarak baarili bir ekilde tedaviye
katilamayacaklardir. Bununla beraber, Fransiz
yöntemi ile tedavi olabilen hastalarin kisa dö-
nem sonuçlarinda, hayatlarinin ilk senesinde
cerrahi tedavi almalari önemli derecede engel-
lenmitir.
ye balayincaya kadar ekin deformitesi cerrahi
olarak ele alinamaz.
Her ne kadar birçok ortopedist ciddi çarpik
ayaklari tam olarak düzeltebilmek için cerrahi-
yi tek yöntem olarak deerlendirse de, cerrahi
olarak tedavi edilmi ayaklarin uzun dönem
sonuçlari 1990larda bir çok aratirmaci tarafin-
dan incelenenmi, çoklu operasyonlarin yaygin
olduu ve azaltilmasi gerektii, rekürrenslerin
ise hemen her zaman yetersiz korreksiyona
bali olduu gösterilmitir. Cerrahi prosedür-
ler sonrasi oluan skar, sertlik ve atrofi çarpik
ina üphe birakmayan sonuçlardir.
çainda uygulanir. Yürüme çaindan önce cer-
rahi uygulamanin hiçbir avantaji yoktur çünkü
postoperatif dönemde tam basarak yürüyebil-
mek ekini olmayan plantigrad bir ayakta kor-
reksiyonun korunmasina yardimci olacaktir. Bu
yata, ayak bileinin posterolateral köesinden
ve subtalar eklemden orta ayain medial tarafi-
na doru ligament ve tendon gevetmelerini ve
uzatmalarini içeren yumuak doku gevetme-
leri ilk basamak tedavi olarak önerilmektedir.