![]() letmektedir. Özellikle gece arisi veya hareketle ari gibi tipik olmayan semptomlarda, klinik olarak eklem artriti yapan birtakim alternatif tanilarindan üphelenmek gerekmektedir. ari modelinin ayna görüntüsüdür. Bu çocuk- lar tipik olarak sabahlari kendilerini iyi hisse- derler, halbuki bunlar koucu dizi diye adlan- dirilan kondromalazi patella'da olduu gibi çok aktif olup, çok fazla rahatsizlik duyarlar. Enf- lamasyona benzemekle birlikte mekanik ari genellikle çocuu uykusundan uyandirmaz. Aktivite ve sicakliin aksine dinlenme ve souk uygulamayla mekanik semptomlar hafiflemeye eimlidir ve tipik olarak artritten ayirt eder. Çocukta semptoma neden olan geni kategori belirlendikten sonra mevcut airi kullanimin tipi ve incinme dikkatli öykü ve fizik muaye- ne ile saptanabilmektedir. Demografik bilgiler de yardimcidir: basketbol oynayan adolesan erkekteki diz arisi siklikla Osgood-Schlatter sendromu ile ilgili olabilmekte, oysa kros taki- mindaki 12 yaindaki kizda bu durum iliotibial band sendromu ile ilikili olabilmektedir. Ra- hatsizliin kesin nedeni bilinmese de, arinin özellikleri mekanik sorunu düündürdüünde, romatolojiden önce ortopedi konsültasyonu is- tenmesi siktir. mindedir ve aktivite ile belirgin deiiklik ol- maz. Kemik arisi, enfeksiyon, travma, tümör kaygisini arttirmaktadir. Bununla birlikte enfla- masyon ve mekanik ari genellikle çocuu gece uykudan uyandirmaz, kemik arisi ise özellikle lösemi veya dier tümörlerle ilikiliyse uyandi- rir. Sonuçta gece uyani öyküsü ortaya çikaril- diinda olasi onkolojik nedenler açisindan özel dikkat gerektirmektedir. Lösemide tipik olarak sitopeni görülmekle birlikte normal kan sayimi bu olasilii tamamen dilayamaz. Sarkoma, me- tastatik nöroblastom gibi dier tümörler daha az çocuklarda, bunlar da dikkate alinmalidir. tini daittii için, sinir arisi yatmadan önce en kötü olma eilimindedir. Hissi tanimlayabilen büyük çocuklarda, nöropatik ari genellikle bir yanma veya biçaklama karakterine sahip- tir. Bu, ayrica siklikla normal yumuak dokuyu kaplayan ciddi duyarlilik artii olan allodini ile de genellikle ilikilidir. Eklem tutulabilmesine ramen, nöropatik ari genellikle eklem dii alanlari kapsar ve bir dermatomal daitimi ta- kip edebilir. Aktivite, nöropatik ariyi belirgin etkilemez. Nöropatik arinin en fazla karakte- ristik özellii, kronik ari sendromu ile ilikili ikayetlerin olmasidir. Eer ari keskin veya yayilan özellikte olup travma, tümör, nöropa- ti veya vaskülit ile tanimlanmi ilikisi yoksa fibromiyalji veya refleks sempatik distrofi gibi ari sendromlari kabul edilir. Ari sendromlari geleneksel dilama tanisi olarak konulmasina ramen bu sonuca varmak için istenmeyen ve yeterli olmayan bir yoldur. Yapilan bir dizi test ve çalima aile tarafindan bu ikayetlerin klinisyenin anlayamadii, nadir olan durum- lardan kaynaklandii üphesini tastiklemekte- dir. Yine uzatilan organik etiyoloji aratirma, semptomlarin artmasina ve güçlenmesine ei- lim yaratabilmektedir. Böylece ari, geçici veya belirgin fonksiyon bozukluunun elik ettii anatomik yapiyla uyumlu görünmüyorsa ari sendromu, tani olanaklari listesinin en üstüne çikmalidir. Dier aile üyelerinin ariya uygun yanit vermemesi (örnein küçük travma sonra- si uzami hareketsizlik veya ciddi fibromiyalji vakalari veya irritabl bairsak sendromu) gibi ari sendromlarini destekleyen durumlar hiz- landirilmi tani ve tedaviye olanak salar (Bö- lüm 113 ve 207'ye bakiniz). muayene ve tüm kas-iskelet sisteminin deer- durumu gösteren birçok eklem tutulumu var- sa enflamatuar bairsak hastalii ve sistemik lupus eritematozus gibi sistemik hastaliklarin belirtileri aranmalidir. Bunun tersine tek eklem tutulumu mekanik, enfeksiyon veya proliferatif durumu iaret eder. beklenmedik ve elenceli durum stresi hafif- letir. Dahasi, bilinçli olarak hareketlerini de- itiren çocuklarin, komaya zor odaklandii görülür, bundan dolayi gerçek patoloji ortaya çikar. Bunun tersine siklikla durumun farkinda olan çocuklar yürümesi söylenince potansiyel olarak hareketlerini deitirir ve bu da yanilti- ci olabilmektedir. Özellikle büyük çocuklarda komayi mutlak reddetme, ikayet içeriinin fonksiyonel veya istemli olarak önemli kazanç saladiini iaret edebilir. en etkili ve kolay deimeyen bir yol olduunu unutmamak gerekir. Kiinin yürüyüünün de- imesi için, güçlü önemli güçlüklerin bir yol bulunmasi gerekir. Bunlar anatomik (kemik ki- rii, salam olmayan iskelet) veya duyu (denge veya algilama kaybi) kaynakli olabilir. Çocuk- larda ari, en sik yürüyü bozukluu nedenidir. Romatolojik hastaliklarda en sik alt ekstremite tutulmaktadir ve bu nedenle özellikle yürüyü- ü deerlendirmek faydalidir. Bununla birlikte biçimsel yürüyü analizi gerekmeyip belirli bozukluklari tanimlamasi, spesifik durumun belirlenmesini ve yerinin tesbit edilmesini kolaylatirmaktadir. Örnein pelvis içi, kalça veya üst femur çocuklarda en sik tutulan yer olup burada olan olaylarda pelvis kemikleri ile desteklenmek yerine ilgili tarafa eilmeye neden olur ve genellikle üst bacak kalçadan fleksiyondadir yada pelvis kaslarinda kontrak- siyon mevcuttur. Bu, kalçada sirkumdiksiyon ve/veya Trendelenburg yürüyüüne neden olur. Sonuç olarak böyle bir yürüyüe sadece proksimal femur veya pelvis içindeki patoloji sebep olur. Aksine diz tutulumu, dizde eks- tansiyon ve tamamen fleksiyon kaybina neden olur ve yürürken karakteristik 30 derece diz fleksiyonu olur. Benzer patolojiler ( malden farkli bir durumu saptamada en duyarli araç gözlemdir, böylece sa ve sol arasindaki hafif asimetriler fark edilir ( |