background image
1538
KISIM 23: Kan Hastal¿klar¿
TAM KAN SAYIMINDA
¾STAT¾KSEL VE
TEKN¾K SORUNLAR
Genellikle tam kan sayiminda gözlenen bek-
lenmeyen anormal deerler sonucunda çocuk-
ta hematolojik hastaliktan üphelenilmektedir.
Tam kan sayimi ayni zamanda da pediatristler
tarafindan en çok istenen testtir. Tam kan sa-
yimi, hastaliin tanisi hakkinda, yada tedavi
yanitini deerlendirmede de önemli bir test-
tir. Tam kan sayimi deerlendirirken hastanin
yai yani sira infeksiyon vb salik sorunlarinin
deerlendirmeyi deitirebilecei hatirda tu-
tulmalidir. Tam kan sayimi komponontleri, he-
moglobin konsantrasyonu, ortalama eritrosit
hacmi, total beyaz küre sayisi, absolü nötrofil
sayisi vb deerlerin normal araliklari ortalama
ve ±2 standart deviasyon olarak belirtilmekte-
dir. Buradaki tanimlamaya göre normal çocuk-
larin %2.5'undaki deerler düük yada yüksek
bulunabilecektir. Benzer biçimde aktive parsi-
yal tromboplastin zamani (aPTT) üst limitten
1 yada 2 birim yüksek çiktiinda kanama öy-
küsü olmayan birine istatiksel olarak normal
araliin diinda bulunan sonuç anormal olarak
yorumlanmakadir.
Klinisyenin aklinda tutmasi gereken labora-
tuara ait bazi teknik konular da mevcuttur. Bazi
testlerin referans laboratuarlara gönderilmesi
durumunda örnein alinmasi, saklanmasi, ta-
inmasi ile ilgili oluabilecek aksakliklar, sonu-
cun anormal çikma nedeni olabilmektedir.
Sonuç olarak, hematolojik hastaliktan üp-
helenilen hastada tani için, hikaye ve fizik mu-
ayene klinisyene laboratuardan daha büyük
öneme sahip ipuçlari vermektedir.
PED¾ATR¾K HEMATOLOJ¾-
ONKOLOJ¾DE KAR¾YER
Kanser ve kan hastaliklarinin tani ve tedavisin-
deki önemli gelimeler olmakta ve hastaliklarin
prevalansinda ki arti düünüldüünde geli-
mi ülkelerde, ABD ve dier gelimi dünyada,
pediatrik hematolog-onkolog sayisinin halen
yeterli olmadii görülmektedir. Bu da pediat-
rik hematolog-onkolog ihtiyacinin hergeçen
gün artmasina neden olmaktadir. Hematoloji
herzaman aratirma bazli bir yan dal olup kli-
nisyene gerek klinik, translasyonel gerekse la-
boratuar aratirmalari açisindan engin olanak
salamaktadir.
KAYNAKLAR
Kaynaklar için DVD'ye bakiniz.
BÖLÜM 429
Hematopoez
Charles T. Quinn
Çeviri: ø. Selin Aytaç
Yenidoan kan tablosunun yorumunu
yapabilmek önceden gelien maturasyon
ileminin iyi anlailmasini gerektirir. Çünkü
infantin geliim sürecinde doum, geçici bir
olayi temsil eder.
­Frank A. Oski, MD
HEMATOPOEZ¾N ANATOM¾K
BÖLGELER¾
Q YOLK SALK
Embriyonik ve fetus geliimi sirasinda hemato-
poezin anatomik bölgeleri deimektedir (
e-
kil 429-1
). Kirmizi kürelerin yapimi ilk olarak
yolk salkta gestasyonun 2. haftasinda balar.
Hematopoezin primitif fazinda yolk salk için-
de kan adaciklari olumakta ve bu adaciklarin
perifer kismindan kan damarlari, merkezinden
ise hemasitoblastlar gelimektedir. Bu primitif
hematopoeisis yada baka bir ifadeyle hemato-
poezin intravasküler fazi gestasyonun 6. hafta-
sindan itibaren azalmakta ve 3. aydan itibaren
gözlenmemektedir.
Q KARAC¶´ER VE DALAK
Gestasyonun 5. haftasindan itibaren kan ya-
pimi karacier sinozoidlerine kaymaktadir.
Karacier ayrica lökosit prekürsörleri ve me-
gakaryositlerin yapildii ilk hematopoez oda-
idir.Bununla birlikte eritroid hücreler baskin
hücre tipidir. Karacier üçüncü ve beinci fetal
ayda hematopoezin ana alanidir (
ekil 429-1
).
Hernekedar hematopoez postnatal hayatin ilk
haftalarina kadar karacierde devam etsede,
bu dönemden sonra giderek azalmakta ve bu
sirada daha az miktarda hematopoez dalakta
gözlenmektedir. Gestasyonun 4. ve 5. aylarinda
hematopoez kemik iliinde balamaktadir.
Q KEM¶K ¶L¶´¶
Kemik ilii 6. aydan itibaren tüm gestasyon bo-
yunca ve ekstrauterin yaamda dahil major he-
matopoez bölgesidir (
ekil 429-1
). Kemik ilii