background image
1608
KISIM 24: Neoplastik Hastal¿klar
luk kanserleri için her yil %0.4 (Güven sinirlari
%95, -0.1-0.8%), lösemiler için her yil %0.7
(Güven sinirlari %95, -0.1-1.5%) arti söz ko-
nusudur.
8
Kanada'da 1995-2004 yillarinda ço-
cukluk çai kanserleri insidansinda deiiklik
gözlenmemitir. Otomatize çocukluk çai kan-
serleri bilgi sistemini (ACCIS) yürüten grup ise
Avrupa'da toplum tabanli 63 merkezden aldi-
i verileri kullanarak, insidans hizlarinda her
yil %1'lik bir arti olduunu bildirmektedir.
9
ngiltere'de Kuzey'de solid tümörlerde insidans
hizinda arti olduu bildirilmektedir ve hizlar
tümör tiplerine göre ve cinsiyete göre farklilik-
lar göstermektedir.
YAøAM
Çocukluk çai kanserlerinin birçok türünde;
cerrahi, kemoterapi, radyoterapi ve kök hücre
naklinide kapsayan multimodal tedaviler saye-
sinde son 50 yilda tedavi sonuçlarinda önemli
düzeyde iyilemeler gözlenmitir.
Kanada'da 1999-2003 yillari arasinda tani
konulan kanserli çocuklarda be-yillik yaam
hizi %82 bulunmutur.
2
Çou çocukluk çai
kanserinde be-yillik yaam hizi yüksektir (lö-
semi %85; lenfoma %89, merkezi sinir sistemi
ve beyin tümörleri %75). Nöroblastoma ve
kemik tümörlerinde ise %70'lerdedir.
2
Gerek
birey için gerekse toplam olarak çocukluk çai
kanserlerinde yaam hizlari ülkelere göre dei-
iklikler göstermektedir. Örnein Avrupa'nin
farkli bölgelerinde önemli farkliliklar gözlen-
mektedir.
12
KANSERDEN KURTULMAK
Gelimi ülkelerde kanser tedavisi gören ço-
cuklarin büyük kismi uzun süreli yaamak-
tadir. Bununla birlikte kanserden kurtulanlar
balangiçtaki hastaliklari ve aldiklari tedavile-
rin getirdikleri yükleri taimaya devam etmek-
tedir.
13
Örnein 20 yil sonra bile ilk kanserin
nüksü görülebilmektedir. kinci bir kanser ge-
litirme riski normal topluma göre en az dört
kat fazla olmaktadir. Bu risk tedavinin youn-
luu, süresi ve tipi ile ilgilidir.
SEBEPLER VE R¾SK
FAKTÖRLER¾
Erikinlerde kanserlerin çou, yaam boyun-
ca kansere yol açan faktörlere airi maruziyet
ya da kanserden koruyan faktörlere maruzi-
yetin azalmasi dolayisi ile olur. Karsinojenez
kariik çok basamakli bir süreçtir; nadiren
tek bir neden söz konusudur, çocuklar bu ka-
dar uzun ve farkli bir maruziyet ansi düük-
tür, çocuklarla erikinlerde kanserin sebepleri
de farklidir, kanserlerde farklidir. Ürogenital
anomaliler gibi konjenital malformasyonlar ve
Wilms tümörü olan çocuklarda belirli kanser-
lerin gelime riski artmitir. Bununla birlikte,
bu durumlar tüm çocukluk çai kanserlerinin
%5'inden azini oluturmaktadirlar ve bilateral
retinoblastom hariç tutulursa, çocukluk çai
kanserlerinin herediter geçii konusunda belir-
gin kanit yoktur.
15
Çocukluk çai kanserlerinin etyolojisi ko-
nusunda özellikle son 40 yildaki ciddi sayidaki
çalimaya ramen çou kanserin sebebi bilin-
memektedir.
Özellikle lösemi olmak üzere çocukluk çai
kanserlerinin sebepleri konusunda birkaç der-
leme yayinlanmitir. Bununla birlikte bu konu
elinizdeki kitaptaki bu bölümün amaci diin-
dadir.
16-18
Q ¶YON¶ZAN RADYASYON
yonizasyona yol açan radyasyon erikinlerde
ve çocuklarda kansere yol açabilir. Çocuklarda
iyonizan radyasyonun kansere yol açabilecei-
ni lk kez Alice Stewart öne sürmütür. Gebe-
likte X iinina maruz kalan annelerin çocuk-
larinda, X iinina maruz kalmayan annelerin
çocuklarina göre lösemi ve solid tümör gelime
riski iki kat fazla bulunmutur.
19
Doal radyasyona maruz kalmak (örnein
radyoaktif radon gazi) erikinlerde tütünden
sonra akcier kanserinin ikinci önemli sebebi
olduu ve dünya genelinde akcier kanserleri-
nin %15'inden sorumlu olduu halde, çocuk-
luk çai kanserlerinde bir rolü kanitlanma-
mitir.
21-23
Bununla birlikte yaam boyu radon
maruziyetinin ölçülmesi, maruziyetin daha az
olmasi gereken çocuklarda dahil olmak üzere,
çok önemli bir alan olmaktadir; bundan dolayi
güvenilir maruziyet ölçümlerinin toplanmasi
da ilgi çekici önemli bir konudur.
Radyasyon çocuklarda solid ve hematolojik
tümörlere yol açtii halde, annelerin ve çocuk-
larinin radyasyona maruz kalmasi tüm çocuk-
luk çai kanserlerinin çok küçük bir kismini
oluturmaktadir.
Q ENFEKS¶YON
Enfeksiyon ve enfeksiyon ilikili süreçler lö-
semi ve dier tümörlerin etyolojisine yönelik
çalimalara konu olmaktadir. Lösemilerde ali-
ilmadik antijen maruziyetlerinin rol oynadii-
na dair önemli sayida kanit birikmitir,
24
ayrica
ikizlerde yapilan çalimalar ile yaamin erken
döneminde alinan kan örneklerinden yapilan
çalimalar lösemi ilikili genetik deiikliklerin
intrauterin dönemde gelitiini düündürmek-
tedir.
25
Q D¶´ER SEBEPLER
Pestisid, herbisid, tütün, bazi rekreasyonel ilaç-
lar bata olmak üzere çok sayida karsinojenin
çocuklarda kanserle ilikisininin incelendii
çok sayida çalima yapilmitir. Genel olarak
sebep sonuç ilikisi zayif ve tekrarlanan çali-
malarda dorulanmami olup, çocukluk çai
kanserlerinde kansere yol açan tek bir maruzi-
yet tanimlanmamitir.
26
KAYNAKLAR
Kaynaklar için DVD'ye bakiniz.
BÖLÜM 445
Kemoterapi ve
Radyasyon Tedavisi
Peter C. Adamson ve Larry E. Kun
Çeviri: Bilgehan Yalç¿n
Yirminci yüzyilin son 40 yilinda çocukluk çai
kanserlerinde tam iyileme oranlari %30'larin
altindan %80'lere yükselmitir. lerlemelerin
çou yeni ilaçlarin kefiyle elde edilmemi olup
bu durum çocukluk çai kanserlerinin altinda
yatan biyolojinin daha iyi anlailmasi, multi-
modalite tedavilerinin verilmesi için gerekli
destekleyici tedavilerdeki gelimeler yaninda
kemoterapi, radyoterapi ve cerrahinin anlail-
masi ve kullanilmasi konusundaki gelimelerle
salanmitir. Tedavi ilkelerinin anlailmasi ya-
ninda kanser tedavilerinin beklenen toksisite-
lerinin yönetilmesi günümüzde pediatristler
için önemlidir.
KANSER KEMOTERAP¾S¾N¾N
¾LKELER¾
Kanser kemoterapisinin, baarili tedavinin
köe tai olan üç ana ilkesi vardir: (1) Kombi-
nasyon kemoterapisi, (2) doz younluu, (3)
adjuvan ve neoadjuvan kemoterapi.
Q KOMB¶NASYON TEDAV¶S¶
Kemoterapi ile sistemik tedavi en iyi olarak bir-
kaç ilacin kombinasyonunun kullanilmasi ile i
görür. Özellikle mekanizma temelinde siner-
jistik olanlarin olmak üzere, farkli etki meka-
nizmalari olan ajanlarin kombine edilmesinin
esasi, çocukluk çai lösemisinin baarili teda-