background image
753
¾mmün Sistemin Gözden Geçirilmesi
hizli, daha güçlü ve daha kalici sekonder cevap
salar. Periferik kandaki T hücreleri arasinda
hafiza tipi olanlar yala artar.
HÜMORAL ¾MMÜN¾TEN¾N
GEL¾ø¾M¾
B hücreleri, birçok hücre dii patojene kari asil
korumayi salayan antikor salgilayan plazma
hücrelerinin öncül hücreleridir. T hücrelerine
benzer ekilde, B hücre geliimi 7. gestasyonel
haftadan önce fetal karacierde (ve olasilikla
omentumda) balayip daha sonra kemik iliine
geçer. B-hücre geliimi,
ekil 186-7'
de gösteril-
dii gibi evrelere ayrilan antijenden baimsiz
karmaik bir program eklindedir.
1
Lenfoid
progenitör hücreler erken pro-B hücre evre-
sinde, B-hücre serisine katilirlar, fakat Ig gen
rearanjmani (yeniden düzenlenmesi)henüz
gerçeklememitir. Daha sonra pro-B hücreleri
kismen rekombinaz ilikili genler ve terminal
deoksinükleotidil transferaza bali olan gene-
tik rekombinasyonlar ile Ig air zincir protei-
nini oluturmaya yönelir.
Daha sonra zinciri, DNA yeniden düzen-
lenmesi olmadan önce oluturulan ve deiken
olmayan hafif zincirlerle birlikte hücre yüzeyin-
de eksprese edilir ve bu zincirler pre-B-hücre
reseptörünü oluturur. Pre-B hücre reseptö-
rünün ekspresyonu ile B-hücre farklilamasi
pre-B hücre evresine doru ilerler. Bu reseptör
yoluyla oluan sinyal, kismen Bruton tirozin ki-
naz adi verilen molekül ile iletilir. Pre-B hücre
reseptörünün bileenlerinde veya Bruton tiro-
zin kinaz reseptöründeki genetik mutasyonlar
B hücre olgunlamasinda duraklamaya yol açar
ve agamaglobulineminin kalitsal formlarindan
sorumludur.
14
Eer pre-B-hücre reseptörü fonk-
siyonu salam ise hafif zincir yeniden düzenlen-
mesi gerçekleir ve yeni düzenlenmesi urami
hafif-zincir proteini, antijen-spesifik B hücre
reseptörü oluturmak üzere hafif zincir bile-
enlerinin yerine geçer. B hücre reseptörünün
IgM molekülünün tamamini içermesi B hücre
geliiminin immatür B-hücre evresine geçtiini
gösterir.
mmatür B-hücre evresinde negatif seleksi-
yon iki mekanizmayla gerçekleir. Otoreaktif
B-hücre reseptörüne sahip bazi hücreler kemik
iliinde apoptozisle ortadan kaldirilir. Alterna-
tif olarak otoreaktif hücrelerin özgüllüü resep-
tör editing (reseptörün son biçimlenmesi) olayi
denilen daha ileri gen rearanjmani ile deiti-
rilebilir.
15
Hayatta kalan immatür B hücreleri
transisyonel B hücreleri olarak dalaa tainirlar.
B-hücre reseptörünün otoantijen için avidite-
sine (balanma derecesine) bali olarak self-
reaktif reseptörleri olan transisyonel B hücreleri
elenir veya daha ileri stimülasyonla anerjik hale
getirilir. Seçim ileminden sonra hayatta ka-
lanlar hizlica foliküler alanlara girer ve burada
dolaimdaki B lenfosit havuzuna katilip IgM+,
IgD+, B220+ matür B hücrelerine farklilairlar.
Matür B hücreleri immünitede birçok farkli
ilev görürler. lk olarak antijen sunan hücreler
olarak görev alirlar. Antijen-spesifik B hücrele-
ri çözünür yapidaki protein antijeni çok düük
konsantrasyonda bile yakalayabilir, antijeni
küçük parçalara ayirabilir ve MHC sinif II mo-
lekülleri yardimiyla T hücrelerine sunabilirler.
kinci ve daha önemli olarak B hücreleri antikor
salgilayan plazma hücrelerine farklilaabilirler.
Antikorlar iki birbiriyle ayni air zincir ve
iki hafif zincirden oluurlar. Balangiçta tüm
matür B hücreleri hücre yüzeyinde IgM ve IgD
eksprese ederler. Fakat, antijenle karilama
sonrasinda ve sitokinlerin ve uyarici T hüc-
releri ile yüzey etkileimlerinin etkisi altinda
B hücreleri izotip dönüümüne gidebilirler.
Bu ilemle IgG, IgA, IgE yüzey reseptörlerini
taiyan B hücreleri oluur, ve antijen reseptör
özgüllüü korunur. Primer immün cevapta ilk
oluturulan immünoglobulin (Ig) olan IgM
bir pentamer olarak salgilanir. IgG, total Ig'in
%80'ini oluturan insanda serumda en bol bu-
lunan Ig'dir. IgG yapisal farkliliklarina göre 4
alt sinifa ayrilir. IgA serum Ig'inin %10-15'ini
Fo
×P3
STAT-5
Th1
Th2
Treg
Th17
IL-4, IL-5, IL-13
IL-17, IL-21
IL-12
IL-4
TcR
nterferon-
, TNF-
TGF
, IL-10
TGF
, IL6
TGF
Naif CD4
+
Hücre
Antijen Sunan Hücre
MHC
T-bet
STAT-4
GATA-3
STAT-6
ROR
T
STAT-3
Erken
Pro-B
Ara Aama
Pro-B
Geç
Pro-B
Büyük
Pre-B
Küçük
Pre-B
Pre-BCR
lgM BCR
X
X
CD34
TdT
CD19
mmatür
B
Matür
B
Eliminasyon
Dolaim
Göç
lgM
lgD
lgM
Kemik lii
Dalak
øEK¾L 186-6.
T-hücre serisine geçiù. Naif CD4+ T hücreler antijen sunan hücre üzerindeki peptidle
s¿n¿f II HLA (MHC) molekülü yard¿m¿ ile uyar¿l¿r. Sitokinler seriye özgü transkripsiyon faktörlerinin hücre-
içi ekspresyonunu yönetir, bu durum deöiùik T-helper hücre fenotiplerinin kazan¿lmas¿na neden olur.
Her bir T helper serisinin "hakim düzenleyici" transkripsiyon faktörleri, T-bet (Th1 hücresi), GATA-3 (Th2
hücresi), ROR
aT (Th17 hücresi) ve FoxP3 (Treg)'tür. STAT Düzenleyicileri italik olarak gösterilmiùtir. IL,
interlökin; MHC, majör doku uygunluk kompleksi; TcR, T hücre reseptörü; TGF, dönüùtürücü büyüme
faktörü; TNF, tümör nekroz faktörü; Treg, regülatuvar T hücre.
øEK¾L 186-7.
Kemik iliöi ve dalakta B-hücre geliùim evreleri. Hücre içi enzim TdT'nin, hücre yüzey
belirteci CD19'un ve BCR'lerin ekspresyonu gösterilmiùtir. Renk derinliöi zamanlama ve ekspresyon dü-
zeyini göstermektedir, koyu k¿rm¿z¿ daha yüksek düzeyi gösterir. BCR, B-hücre reseptörü; TdT, terminal
deoksinükleotidil transferaz.