background image
163
Neonatal Mortalite ve Morbidite
romunun önemli bir nedenidir. Alkol ve ilaç
kullanimi da gebeliin sonucunu etkileyebilir.
Prenatal dönemde alkol kullanimi, mikrosefali
de dahil olmak üzere fetal büyüme kisitliliinin
önemli bir nedenidir ve uzun süreli büyüme
gerilii yaninda ciddi nörogeliimsel gerilik ve
zeka geriliiyle sonuçlanabilir. Term doan ve
doum tartilari üçüncü persentil veya altinda
olan bebeklerde mortalite ve morbidite artmi-
tir. Doumda entübasyon, hayatin ilk gününde
konvülsiyon ve sepsis siklii da doum tartilari
üçüncü persentil veya altinda olan term bebek-
lerde önemli derecede yükselmitir.
Q C¶NS
Cins, sakalimin önemli bir belirleyicisidir ve
dii olmanin, özellikle düük gestasyon hafta-
larinda dikkat çeken belirgin bir avantaji vardir
(
ekil 41-2
). Örnein gestasyon yai 24 hafta ve
doum tartisi 700 g olan bir kiz bebein mor-
talite hizi %30-40 iken, ayni tarti ve gestasyon
haftasindaki bir erkek bebein mortalite riski
%50'dir. Erkek bebeklerin kiz bebeklere göre
daha yüksek mortaliteye sahip olmalari yanin-
da, erkeklerde doumda kardiyopulmoner re-
susitasyon gereksinimi daha fazladir ve kronik
akcier hastalii, intrakraniyal kanama ve no-
zokomiyal enfeksiyonlar gibi olumsuz neona-
tal prognoz riski de daha yüksektir.
ekil 41-2
incelendiinde, belli bir gestasyon haftasindaki
mortalite riskinin geni bir dailimi olduu ve
her bir gestasyon haftasinda daha iri bebek-
lerin sakalim ansinin daha yüksek olduu
görülebilir. Benzer ekilde her bir gestasyon
haftasindaki morbidite de deikendir ve daha
alt persentillerdeki bebeklerin asidotik olma,
youn bakim ünitesine yatma, solunum yet-
mezlii gibi ciddi morbiditeler gelitirme veya
ölme riski daha yüksektir.
MORB¾D¾TEY¾ AZALTAN
FAKTÖRLER
Geçen on yillik süre içinde, respiratuar dist-
res sendromunda sürfaktan tedavisinin
1990'da kullanima girmesi ve Ulusal Salik
Enstitüsü'nün (National Institute of Health)
1994'deki uzlai toplantisindan sonra antenatal
steroidlerin yaygin olarak kullanilmaya ba-
lamasi sonucu, mortalite azalmitir. Bundan
önce, doum tartisi 1500g veya altinda olan
bebek douran kadinlarin sadece %20'si ante-
natal steroid alirken, bugün Amerika Birleik
Devletlerinde birçok merkezde bu oran %80'i
geçmektedir ve dünyanin baka bölgelerinde
daha da yüksek olabilir. Doum tartisi 750g
veya altinda olan bebeklerin bakimi artik daha
agresiftir ve bu nedenle sezaryen orani %17'den
%44'e, doum odasinda entübasyon orani da
%54'den %82'ye çikmitir.
13
Bazi raporlara göre, doum tartisi 501g
ile 1500g arasinda olan bebeklerin sakalim
anslari 1990'larda artmitir, ancak morbidite
ile ilikili endieler ve yüksek nörogeliimsel
özür oranlari devam etmektedir. Doum tar-
tisi 501 g ile 1500g arasinda olan bebeklerde
bronkopulmoner displazi (postkonsepsiyonel
36.haftada oksijen gereksiniminin devam et-
mesi) (%22), kanitlanmi nekrotizan entero-
kolit (%7), ciddi intraventriküler kanama (evre
III veya IV) (%11) ve prematüre retinopatisi
(%76) siklii, 1991 ile 2002 arasinda çok az de-
imitir. Postkonsepsiyonel 36.haftada büyü-
me gerilii (tarti <10. persentil) 1995-1996'da
%97 iken, 1997-2002'de %91'e inmitir.
13
Bebek ölüm hizlari azalmaya devam etmek-
le birlikte, prematürite, yetersiz doum öncesi
bakim, gebelikte yetersiz tarti alimi ve Afrikali-
Amerikali etnik köken gibi spesifik faktörler
mortalite hizini birkaç kat artirmaktadir.
NÖROGEL¾ø¾MSEL PROGNOZ
Perinatal bakimdaki ilerlemeler sonucu yaa-
yabilirlik sinirindaki bebeklerin sakalim an-
øEK¾L 41-2.
Doöum tart¿s¿, gestasyon yaù¿ ve cinse göre mortalite (
Fanaroff AA, Stoll BJ, Wright LL, et al. NICHD Neonatal Research Network. Trends in
neonatal morbidity and mortality for very low birthweight infants. Am J Obstet Gynecol. 2007;196:147.e1-8.)
Erkek (n = 6563)
Gebelik Yai (Hafta)
Doum Airlii (g)
22
24
26
28
30
32
400
600
800
1000
1200
1400
1600
Doum airlii (g)
400
600
800
1000
1200
1400
1600
0.05
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
Kiz (n = 6493)
Gebelik Yai (Hafta)
Doum airlii, gebelik yai ve cinsiyete göre mortalite ­ NICHD 1997­2002
22
24
26
28
30
32
0.05
0.05
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9