Solunum S¿k¿nt¿s¿ ve
Yetmezliöi
Çeviri: Tan¿l Kendirli
siyonlari; dokularin metabolik ihtiyacina göre
oluan biyokimyasal ve nöral uyarilarla sala-
nan bir düzenleyici sistem tarafindan kardiyak
debi, damar tonusu ve dakika ventilasyonunun
ayarlanmasi ile kontrol edilir. Bu sistemin ama-
ci organizma içerisindeki hücrelere ihtiyaçla-
riyla orantili olarak O
mini salama ile santral dolaim ve solunum
reflekslerle kalbin pompalama fonksiyonu ve
solunum çabasini kandaki solunum gazlarinin
düzeyine göre belirler.
PO2) ve medulla oblangatanin retiküler çekir-
deklerinde (santral kemoreseptörler, PCO2 ve
pH) lokalize olan kemosensitif hücreler bulun-
maktadir. Bu hücreler motor nöronlar öncesin-
deki medullar nöronal aa akcier, göüs duva-
ri ve havayollarindan alinan bilgiyi aktarmayi
salar. Kimyasal ve mekanik veriler bütünle-
tirilerek gaz deiimi için gerekli ventilasyon
ihtiyaci belirlenir ve yeterli ventilasyon için
solunum kaslarinin etkili bir ekilde çalimasi
salanir. Bu solunum fizyolojisinin temelleri
Kisim 503'te ayrintili bir ekilde gözden geçi-
rilmitir.
YETMEZL¾¼¾
infantlari etkiler ve özellikle yenidoanlarda
solunumla ilgili zorluklar için riski arttirir.
Bu geliimsel faktörler soluk almanin nöronal
kontrolünün immatüritesi, havayollarinin kü-
çük çapi, artmi göüs kafesinin esneklii ve
sinirli solunum kaslarinin rezervini içermekte-
dir. Bunun yaninda, solunum yetersizliine ne-
den olan konjenital anomaliler olabilir. Bunun
sonucunda solunum disfonksiyonunun genel-
riz deildir, bu nedenle infant ve çocuklarin
bakim ve izlemini yapanlar solunum sistemi-
nin hastaliklarinin bulgularini tanimalidirlar.
Herhangi bir hastanin acil deerlendirilmesine
çocuk ya da erikin hastanin solunum çaba-
sinin karakteristik özellikleri ve yeterliliiyle
balanmalidir. Solunum sikintisi anlam olarak
solunum kaslarinin çabasinda anormal arti,
tipik olarak akcier veya göüs duvarinin me-
kanik fonksiyonlarinda yetersizlii ifade eder.
Artmi solunum çabasi sadece hasta tarafindan
hissedilir ve nefes darlii olarak algilanir veya
diardan bir gözlemci tarafindan fiziki bulgu
olarak farkedilir. Yetersizliin düzeyine göre,
fizik muayene bulgulari yüksek solunum sayisi
(takipne), burun kanadi solunumu (normalde
alae nasae kaslarinda olmayan aktivasyonda
diaridan görülen arti), interkostal çekilmeler
(diyaframin kasilmasi sonucunda oluan nega-
tif plevra basinçtan dolayi), yardimci solunum
kaslarinin kullanimini (bu kaslarin temel ilev-
leri deildir ancak akciere hava giri ve çiki-
ta pompa fonksiyonuna yardimci olur) içerir.
Karin kaslari (rektus, oblik ve transvers kaslar)
siklikla daha sonra kullanilir. Karin kaslari kos-
talarin kikirdak kisimlari ve kaburga kisimlari-
na tutunarak karin duvarinin stabilize olmasini
salar ve ekspirasyonda akcierin boalmasini
kolaylatirir. Skalen ve sternokleidomasteoid
ve Çocuk