organdaki infiltratlar lenfosit ve fagositer hücre
kariimindan oluabilir. Lenfositler ve fagositik
hücreler olayin balamasindan çok sonra hedef
organlari igal ederler.
Romatolojide
Öykü ve
Fizik Muayene
Çeviri: Çiödem Y¿ld¿z
gin olup tahmini olarak doktora bavurularin
%10'undan fazlasini oluturmaktadir. Bunun
aksine romatolojik durumlar nadir olup Ame-
rika Birleik Devletleri'nde etkilenen çocuk sa-
yisi 200 bin'in altindadir. Bunun için klinisyen-
ler artriti, lupusu ve dier romatolojik durum-
lari yaralanmadan, enfeksiyondan, tümörden
ve dier enflamasyona bali olmayan ekstre-
mite ikayetlerinden ayirt etmek için etkin ve
kolay bir yola ihtiyaç duyarlar. Bu bölümde bir
çocuk için tanimlanmi olasi kas-iskelet has-
taliklarinin hizli ve faydali olarak daraltilma-
sinda kullanilan öykü ve fizik muayene odakli
anahtar komponentlerden bahsedilecektir. Bir
sonraki bölümde klinik üpheyi desteklemek
için kullanilan laboratuvar ve görüntüleme ça-
limalardan bahsedilecektir.
prevalansi dünyada belirgin farklilik göster-
mektedir. Örnein 30'dan fazla juvenil artritli
çalimada her 1000 çocukta 0.008-0.226 ora-
ninda yeni vaka bildirilmitir. Corafi, gene-
tik, çevresel faktörler romatolojik durumun
gelimesinde etkili olsa da, birçok ek faktör
bildirilen farklilia katkida bulunmaktadir.
Bunlar arasinda ilk olan aslinda çou pediatrik
romatolojik duruma, tanimlanmi laboratuvar
ve görüntüleme bulgularindan ziyade klinik
kriterler temelinde tani konulmasidir. Zaman
içinde gelien yeni bulgular, tekrar siniflan-
dirma yapilmasina yol açabilir. Ankilozan
spondilit olan bir çocukta tedavi sonrasi kolit
gelimesi, Crohn hastalii tanisi için yeterlilik
monosiklik juvenil artrit diye adlandiranlar
olduu gibi geçici veya postenfeksiyöz artrit
de diyenler vardir. Bu belirsizliklere ramen
hemen hemen tüm otoimmün durumlar en iyi
ekilde hizli tani ve erken etkin tedavinin ba-
lamasi ile sonuçlanmaktadir. Belirti ve semp-
tomlarin taninarak romatolojik durumlarin
düünülmesi genel salik hizmeti salanan her
çocuk için esastir.
nidan çok anormalliin lokalizasyonuna ba-
imlidir. Kirilma, tümör, osteomiyelitte ari
olmaktadir ve bu ari uykudan uyandiran
tarzdadir çünkü kemik içindeki lezyon sürekli
olarak duyu sinirlerini uyarmaktadir. Dier ta-
raftan nedeni bilinmemekle birlikte artritli ço-
cuklarda ari nadirdir, ekstremite veya eklem
arisi olan çocuklarin %90'indan fazlasinda
artrit olmamakta ve artritli çocuklarin %90'in-
dan fazlasinda da ari ikayeti olmamaktadir.
Enflamatuar artrit, çocuklarda topallamaya ve
yürüme mesafesinde kayba neden olur çünkü
eklemde sivi toplanmasi eklem kapsülünde i-
meye ve hareket sirasinda rahatsizlia neden
olur. Ari çounlukla yoktur. Lokalizasyondaki
farklilik, çocuktaki semptomlarin karakteristi-
i ve zamani çocuk doktoru tarafindan potan-
siyel kas-iskelet sistemindeki nedenlerin hizli-
ca daraltilmasina olanak salar. üphelenilen
taniyi dorulamak için fizik muayene bulgulari
elde edilir ve siklikla daha ileri bir aratirmaya
gerek kalmaz.
tutulan yer sayisina ve sistemik veya eklem dii
olmasina göre siniflandirabiliriz. unu unut-
mamak önemlidir ki normal aktif çocuklarin
çounda 24 saat öncesinde travma hikayesi
mevcuttur. Travma belirgin olmadikça (tipik
olarak futbol travmasi, otomobil kazasi veya
bisikletten düme) dourdan patolojik duruma
neden olmayip, var olan hastalii ortaya çika-
rir. Osteogenik sarkomlarin %10-20'si travma
sonrasi kendini belli eder fakat hiçbirinde trav-
ma, hastalik için iaretten baka bir ey deildir
unda güçlü bir genetik komponent olmakla
birlikte, Bölüm 198'de belirtildii üzere genel-
likle tek genliden ziyade çok genli faktörler
yer alir. Çou gen belirli bir sendroma neden
olmaktan ziyade, genel olarak otoimmün has-
mektedir. Böylece ailevi psöriazis, enflamatuar
bairsak hastalii, tiroid hastalii, multipl skle-
roz öyküsü olan çocukta artrit olumasinda
potansiyel olarak belirgin ve artmi ihtimal
olabilmektedir. Çou durumda, romatoid art-
rit gibi belirli bir otoimmün hastalia sahip bir
ebeveyni olan çocukta ayni hastalik gelime
riskinin arttii söylenemez.
yardimci anahtar bileenler yakinmalarin za-
mani, karakteri ve doasidir. Böylece arinin
künt, keskin, yayilan veya yanan tarzda olup ol-
madiini bilmek bunun kemik, yumuak doku
veya sinirden kaynakli olup olmadii hakkinda
fikir verebilir. Özellikle aktivite ile arinin azal-
masi ya da artmasi ortopedik durumlardan ro-
matolojik durumlari ayirt ettirir. Faydali bilgile-
ri almak için sorular çeitli ekillerde sorulabilir
ve farkli kiilerin sorgulamasi kritik önemli
ince ayrintilari ortaya çikarabilmektedir. Küçük
çocuklarda veya sözlü iletiimin kurulamadii,
semptomlarini açik bir ekilde ifade edemeyen
çocuklarda ebeveyn ve dier bakicilarin göz-
lemleri hastanin açiklamasi yerine geçebilir.
Bununla birlikte deimez ekilde, tam ve kesin
bilgi almak için harcanan zaman önemli bilgiler
salamaktadir (
en karakteristik özellik artritin klasik sabah
sertliidir. Siklikla uyku sonrasi ve dier hare-
ketsizlik durumlari olan uzun araba yolculuu,
sinema izleme, okulda sinifta oturma sonrasi
(tiyatro belirtisi denir) zorlanma bildirilmitir.
Bu durumun, enflamasyonlu eklem sivisinda
azalan hiyalüronik asit nedeniyle fizyolojik si-
caklikta yalanmada azalma ve jelleme sonu-
cu olutuu düünülmektedir. Artritli çocuklar
tipik olarak sicak banyo sonrasi ve hareketten
birkaç dakika sonra kendilerini iyi hissederler.
Bunun nedeni eklem içindeki sicaklik artii ile
sinoviyal sivinin sivi durumuna geri dönmesi
ve hareketi kolaylatirmasidir. Bununla uyum-
lu olarak artritli çocuklarda sabahlari eklem
sertlii olmakta, daha sonra gün içinde egzer-
siz sonrasi oldukça rahatlamaktadirlar. Ço-
cuklari uykudan uyandiran enflamatuar artrit
kesinlikle atipiktir. Souk, nemli hava, souk
suda yüzmek çocuklar için çok zor olmakta,