background image
1308
KISIM 19: Kulak, Burun, Boöaz Hastal¿klar¿
Konvansiyonel Odyometri
Koopere olabilen çocuklarda (5 ya ve üzeri),
256 -8000 Hertz arasinda saf seslerin algilana-
bilirliini ölçen odyometri uygulanabilir (
ekil
369-3
). Genellikle saf sesler 20-25 desibel ses
basinç seviyesinde duyulabilir. Saf ses eikleri
yaninda bu çocuklara konuma odyometirisi
de uygulanabilir. Konumayi alma eii (KAE),
saf seslerin aksine, konumayi anlayabilecek
iitme seviyesini gösterir. KAE siklikla saf ses
ortalamasi (500, 1000, 2000 Hertz'deki saf ses
eiklerinin ortalamasi) ile benzer deerler-
dedir. Konumayi anlama skoru, çocuun,
fonetik olarak dengeli kelimeleri, rahatça ii-
tebilecei bir seviyede duyduunda anlayip
tekrar edebilmesini ölçer. Bu standart testler
çocuklarin bazal iitme seviyesini dokümante
etmekten baka, geliimi engelleyebilecek bir
iitme kaybinin tespiti ya da her hangi bir ku-
lak hastaliinin tedavisinin baarisini ölçmede
kullanilmaktadir. Bu testlere koopere olamaya-
cak kadar küçük çocuklarda davranisal test,
iitme seviyesini invaziv olmayan ekilde ölçen
ve nispeten ucuz bir yöntemdir. 1,5-5 ya ara-
sindaki çocuklar ses duyduklarinda herhangi
bir aktivitede bulunmalari konusunda telkin
edilebilirler. Görsel destekli odyometri, has-
tanin her iki yanina yerletirilmi vericilerin
bulunduu sessiz odyometri odasinda yapilir.
Verilen seslere göre çocuun tepkileri gözlenir.
Davranisal testleri ve görsel destekli odyome-
tiriyi kombine ederek odyolog çocuun iitsel
becerisini çounlukla deerlendirebilir.
"Uyar·lm·ê ¶êitsel Beyin Sap·
Yan·t·" ve Otoakustik Emisyon
"itsel beyin sapi yaniti" (ABR), kafa derisine
yerletirilen elektrotlarin, verilen iitsel sti-
muluslar sonucunda oluan sinirsel aktiviteyi
ölçmesidir. Sinirsel faaliyetin bilgisayar ora-
nida ortalamasinin alinmasi ile iitsel uyari
sonucunda oluan dalgalarin morfolojisinin
incelenmesi ve dalgalar arasindaki "latensle-
rin" hesaplanmasi ile çocuun iitmesi kalitatif
olarak ölçülebilir.
Otoakustik Emisyon (OAE), periferik iitme
sisteminin fonksiyonunu ölçer. Bu metodda di
kulak yoluna, kulak zarinin yakinina yerleti-
rilen son derece hassas bir mikrofon kullanilir.
Kokleada di tüylü hücreler tarafindan olu-
turulan sesler kayit edilir. Bu sesler spontan
olarak ya da bir iitsel uyaran sonucunda olu-
maktadir. Uyaranlara verilen cevaplar "tran-
sient evoked OAE" ya da "distortion product
OAE" eklinde ölçülür. Di tüylü hücreler tara-
findan oluturulan OAE, koklear tüylü hücre-
lerin fonksiyonunu gösterir ve çocuklarda sen-
sörinöral iitme kayiplarinin (SNK) tehisinde
kullanilir.
Timpanometri
Akustik immitans, akustik enerjiye kari orta
kulak sisteminin gösterdii geçirgenlii (ad-
mitans) ve direnci (impedans) ifade eder. Di
kulak yolunu tamamen tikanmasi ile akustik
immitansi ölçmek mümkündür. Di kulak yo-
luna uygulanan kulak tikaci içinde yer alan bir
verici, bir mikrofon ve bir hava pompasi ile öl-
çüm yapilir. Timpanik membran ve orta kulak
yapilari, normalde verilen ses enerjisini emer.
mpedans yansiyan ses enerjisinin ölçülmesi ile
ses geçirgenliinin indirekt ölçümüdür. Verici-
den verilen seslerin, basinç deiiklikleri altin-
da ne kadarinin yansidii ve geçtii ölçülür.
Rutinde birkaç deiik timpanogram mo-
deli elde edilir ve bunlar orta kulain durumu
ve fonksiyonu hakkinda bilgi verir (
ekil 369-
4
). Tip A timpanogram normaldir, 0 cm H
2
O
basinçta pik yapan bir eri elde edilir. Tip B
timpanogram tipik olarak düzdür. Bu timpa-
nogramlar efüzyonlu otitlerde ya da kemikçik
sistem fiksasyonlarinda görülür. Timpanik
membranin perfore olduu durumlarda da
artmi kanal hacmi ile birlikte tip B timpanog-
ramlar elde edilir. Tip C timpanogram, retrakte
olmu kulak zarini gösterir. -150 cm H
2
O'den
daha düük basinçlarda pik yapan bir eri var-
dir. Timpanoskleroz ve otoskleroz (stapes fik-
sasyonu nedeniyle) A
s
timpanogram elde edile-
bilir. Son olarak A
D
timpanogram normal yapi-
da ancak yüksek seviyede pik yapan bir eridir
ve siklikla ve kemikçik sistemde devamsizlik ya
da anormal ekilde hareketli olan atrofik zar
varliinda görülür.
­200
+200
Tip A
Basinç
mmH
2
O
­200
+200
Tip B
Basinç
mmH
2
O
­200
+200
Tip C
Basinç
mmH
2
O
­200
+200
Tip B-Yüksek
Kanal Hacmi
Basinç
mmH
2
O
Hacim
Hacim
Hacim
Hacim
A
D
A
A
S
C
1
C
2
øEK¾L 369-4.
Timpanografi tipleri. A, normal timpanogram, 0 mm H
2
O'da maksimum tepe noktas¿
(kompliyans), AD, derin (atelektazi veya kemikcik dislokasyonunda görülen hipermobil timpanik zar);
AS, s¿ö (timpanslrozda veya otosklerozda görülen sert timpanik zar); B, hareketsiz zar, normal kanal
hacmi (orta kulak effüzyonu); Tip B yüksek kanal hacmi, etraf¿nda bas¿nç fark¿ olmayan hareketsiz zar
(timpanostomi tüpü veya perforasyon); C1, hafif negatif orta kulak bas¿nc¿ (östaki tüpü disfonksiyonu);
C2, -200 mm H
2
O alt¿nda negatif orta kulak bas¿nc¿ (genellikle orta kulak effüzyonu).