Hematolojik
Hastal¿klara
Yaklaù¿m
Çeviri: ø. Selin Aytaç
siklikla çocukluk çai kan hastaliklari ile kari-
lamaktadirlar. Birçok hematolojik problemin
tani ve tedavisi kolay olduu için de hematolog
ile konsülte edilmeden çözümlenebilmektedir.
Öte yandan, bunun diinda kalan hematolojik
hastaliklar ise nadir, ciddi yada hayati tehdit
eden tani ve tedavisi zor olan grubu temsil et-
mektedirler. Bu vakalarda pediatrik hematolog
ve pediatrik onkologlarin ibirlii gerekebil-
mektedir. Bu dorultuda Amerikan Pediatri
Kurulu 2000'den fazla pratisyen hekime pedi-
atrik hematolog-onkolog sertifikasi vermitir.
cukluk çai kan hastaliklari uzmaninin tedavi
ettii bilinen ilk hastaliklardan biri akut lösemi
olup kombine kemoterapinin 1960'li yillarda
davinin solid malign tümörlerde de etkin oldu-
u bulunmutur. Dolayisiyla hematologlar ke-
moterapi ajanlarinin kullanimi, lösemi ve dier
kanser hastalarinin bakimi konusunda oldukça
deneyimlidirler. 1970'lerde hematoloji ve on-
koloji kombine edilmi ve bu yan dali yapan
hekimlere sertifikalari hematolog-onkolog ola-
rak verilmitir. Bununla beraber son yillarda
pediatrik hematoloji-onkoloji alanin giderek
komplex olmasi, yan dal uzmanlarinin klinik
alanda birincil olarak ilgi alanlarina yönlen-
meleri sonucunu dourmaktadir. Hematoloji-
onkoloji uzmanlari klinik yada labaratuar
aratirma yapabilecekleri, ayni zamanda ei-
tim verebilecekleri ve hasta bakimini sala-
yabilecekleri akademik merkezlerde çalima
eilimindedirler. Yillardir çocukluk çai kan-
serlerinin standart bakiminda, bu hastalarin
da katilimiyla gerçekletirilen, ön deneyleri ya-
pilmi çokmerkezli aratirmalar yapilmaktadir.
Sonyillardaki gelimeler ile, orak hücreli anemi
ve hemofili gibi malign olmayan hastaliklarda
da klinik aratirmalarin önü açilmitir.
HASTALIKLARIN
SINIFLANDIRILMASI
bulgulardan çok kan sayimindaki anomaliden
çouda kronik, air ve çou zaman da ailesel
olabilmektedir. Bu nedenle de hematolojik has-
taliklar klinisyenin iyi bir genetik bilgiye sahip
olmasini gerektirmektedir. Ayrica kan hasta-
liklari birçok organi ilgilendiren sonuçlara da
neden olabilmektedir. Hematolojik hastalikla-
rin primer organi, kan elemanlarinin yapildi-
i kemik ilii olup dier hematolojik organlar
dalak (makrofajlardan zengin olup, yali kan
elemanlarinin, bakteri ve dier materyallerin
kandan uzaklatirilmasinda görev alir) ve an-
tikor üreten hücreler ile lenfositlerden zengin
lenf nodlaridir.
HASTALIKLARIN
KL¾N¾K BULGULARI
fik belirti ve bulgularla bavurabilecekleri
gibi çounlukla nonspesifik yada altta yatan
probleme (infeksiyon, travma vb) sekonder
bulgularla, bazende tamamen tesadüfen tani
alabilirler. Çounlukla labaratuar test sonu-
cundaki bozukluk hematolojik bir problem-
den üphelenilme nedenidir. Bu sirada aileyi
endieye sokan tek ey, çocuun lösemi olup
olmadiidir ki bu durum acil hematoloji kon-
sültasyonu istenmesi ile sonuçlanmaktadir.
Ailede kan hastalii öyküsü olmasi çocukta da