BÜYÜMES¾
yollarinin altbölünmeleri gerçeklemitir. Bron-
iyal vasküler kanlanma, pulmoner vasküler
kanlanmadan baimsizdir ve gaz aliveriine
katkida bulunmaz. letken hava yollari uzun-
luk ve çap açisindan büyür. Hava yollari ve ve
parenkimal büyüme (birinci saniyedeki zorlu
eksipratuar hacim, FEV
sizlik, bronkopulmoner displazi (BPD) veya
pulmoner hipoplazi gibi belli durumlarda mey-
dana gelir. FEV
hava kirliliive sigara içimi) ve immünolojik
durumlar (örnein, viral enfeksiyon) ile dei-
ebilir ve hava yolu hiperreaktivitesine artmi
maruziyete yol açabilir. Bu etkiler, karmaanin
olduu süre içindeki maruziyetin geliimsel
pencerelerine baimlidir. Kemirgenler
jen maruziyeti, enfeksiyonlara maruziyet ve
hava kirliliine maruziyetin olduu hayvan
modelleri çalimalari, gelimi hava yolu sayi-
lari, hava yollari inervasyonu ve hava yolu düz
kas oryantasyonunda deiiklikler olduunu
göstermitir. Erken çocuklukta hava akimi ve
akcier fonksiyonlarinda azalmalar, çocuklar-
da ve erikinlerde hava yollarinin daha sonraki
fonksiyon bozukluklarini önceden haber ve-
rir.
bozulma arasinda iliki olduuna dair kanitlar
artmaktadir ve bu durum, çevresel hava kalitesi
sinirlari için önemli politik gereklilikleri gös-
termektedir. Çocuklarda, anatomik olarak de-
imi iletken hava yollarinin veya uzunluk ve
çapta büyüme kapasitelerilerinin kesin katkisi
tam olarak çaliilmamitir.
çümleriyle, akcier hacimlerinde gelimeler
gösterebilirler, fakat beraberinde hava yolu
akiminda gelime olmaz ("disanapsis"). Distal
iletken hava yollarinin, normalin altinda alve-
olar septal bölünmeleri, gecikmi alveolar ge-
limenin ana bulgu olduu, bronkopulmoner
displaziden iyileen prematüre yenidoanlarda
beklenir.
lunum fonksiyonlarinin tam olarak ölçülme-
sinin relatif eksiklii nedeniyle kisitlanmitir.
Küçük çocuklar için uygun solunum fonksiyon
testlerinin relatif olarak yeni gelimeleri ve ti-
cari olarak mevcut olmalari, impals osilometri,
gaz yikama, pletismografi ve spirometri kulla-
nilarak, bu bilgi açiini kapatmaya balamitir.
masi da ayni derecede önemlidir. Ya, cinsiyet,
boy ve dier deikenlerin katkilarinin mate-
matiksel modellerinde gelimeler, çok sayida,
çeitli irktaki okul öncesi çocuklara ait ampirik
verilerin yokluu nedeniyle gerekli olacaktir.
üzerine etkileri son yillarda youn olarak ça-
liilmitir, ancak hayatin bu evresindeki hava
daha az anlailmitir. Bebek maymunlardaki
çalimalar, ozon ve ev tozu akarlarina erken
çevresel maruziyetin distal hava yollarinin sa-
yilarini azalttiini ve allerjen tarafindan uyaril-
mi hava yolu direncinde artila beraber, distal
hava yollari düz kaslarinin yapisal oryentas-
yonunu deitirdiini göstermitir.
ve adaptif immün sistem programlari tarafin-
dan taninan moleküler örneklere (örnein ev
tozu akar antijeni, viral/bakteriyel enfeksiyon,
yiyecek antijenleri) erken maruziyetin erken
çocukluk çainda infl amatuar ve immünolojik
cevap repertuarini nasil programladii ve hiil-
ti ve astima katki saladii konusunda henüz
aydinlanmami sorulari içermektedir.
oksidatif stres, düz kas programlanmasi veya
reaktivitesine katkida bulunabilir, fakat insan-
lardaki anatomik veriler yetersizdir. Modern
zamandaki bronkopulmoner displazi (BPD)
olan prematür bebeklerdeki artmi survival ne-
deniyle, otopsi materyali kaynaklari azalmitir.
BPD olan prematür bebeklerin, BPD olmayan
prematür bebeklere göre, hiiltili olma ansla-
ri daha çoktur, ancak bu eilimin dayanai iyi
anlailamamitir.
yapisina paralel etkileri olmadan ekspiratuar
dirençte artma olduunu göstermitir.
hiiltili olma eilimlerinin yüksek olmalarinin
alerjik astima analog olmadii, klinik olarak
bronkodilatöre daha az cevap vermeleri, daha
az ekshale nitrik oksit (hava yolu infl amasyonu
belirteci) oluumu ve astim ile ilgili hava yolu
iritanlarina daha az cevap verdikleri konusun-
da indirekt kanitlar vardir.
beraber, hayat boyu anjiogenezise urar ve asi-
nilere kadar uzamaz, böylece gaz aliveriinde
yer almazlar. Preasiner pulmoner arteriyoller,
fetal hayatta ana pulmoner arterlerden bölü-
nürler. ntraasiner damarlarin daha fazla geli-
meleri, komu alveollerin büyümesine paralel
gider (ekil 502-2). Akcierlerin gaz aliveri
bölgesinin mikrovasküler geliimi, bebeklik ve
erken çocukluk döneminde, kesin sinirlar çizil-
memekle birlikte, yaklaik 3 yaina kadar olur.
Alveoler septa ince olduu için, insan yenido-
an akcierin karakteristii olan çift kapiller
a, alveoler septumun her iki yüzeyine yakin
olarak fonksiyon gören tek kapiller tabakaya
dönüür.Septanin incelmesi, pulmoner fibrob-
önce olur. Bu, azalm¿ù vasküler ve havayolu direncine paralel olarak, gaz al¿ùveriù yüzeyinin artmas¿na
yol açar ve dengeli büyüme ve fonksiyon kazan¿l¿r.