Kanser Genetik ve
Biyolojisi
Çeviri: Tezer Kutluk
likleri, hücresel kökeni ve tedaviye cevaplari ile
insanlarda karsinogenezin anlailmasina yöne-
lik çalimalar için heyecan verici bir model ol-
mutur. Nöroblastoma gibi bazi kanser türleri
doumdan bile önce çikarken, önemli bir kis-
minda aile hikayesi mevcuttur ya da konjenital
anomalilerle birlikte seyretmektedir ve kalitsal
genetik faktörlerin etyolojide önemli bir faktör
olduunu düündürtmektedir.
si ve klinik onkolog ile genetikçilerin ailevi
kanserleri çok iyi anlamanin deerini bilme-
siyle kansere yatkinlik yaratan yeni birliktelik-
ler ve yeni kanser genleri bulunmaya devam
edecektir. Önemli olarak yeni genetik testler
sendromik birliktelikler, belirtilerin olmadii
dönemdeki tanisi, pediatrist ve aile hekimle-
tanisinda klinik taramalar için firsat olutur-
maktadir. Sporadik kanserler ve çocuk kan-
serleri ile birlikte görülen ailevi kanserlerde
yapilan çalimalar çok sayida tümör baskilayici
gen (TSG), onkogen ve DNA tamir genlerinin
tanimlanmasina ve fonksiyonel karakterizas-
yonuna yol açmitir. Tümör baskilayici genler
hücre döngüsünün ilerlemesini inhibe ederek
ya da apoptozisi (programlanmi hücre ölümü)
tevik ederek hücre proliferasyonunu kontrol
ederler. Bir TSG'in her iki allelinin mutasyon
veya delesyon ile inaktive edilmesi kontrolsuz
bir proliferasyona yol açar ve tümör oluu-
munu katkida bulunur. Aksine, onkogenler
normal olarak hücre proliferasyonuna yol açar
ve bir allelin mutasyonu kontrolsuz hücre ço-
almasi için yeterlidir. DNA stabilitesinin ya
da tamir genlerinin inaktivasyonu ise hasarli
DNA'yi taiyan hücrelerin çoalmasina ve do-
layisi ile bu hücrelerin potansiyel olarak malign
transformasyonuna yol açar.
çocukluk çai kanserlerinde sik olarak gözle-
nir. Bu belirteçler, hastaliin seyri ve beklenen
cevap için özgün tanisal özelliklerdir. Önemli
olarak, bu genetik belirleçlerin çou normal
geliim basamaklarinda da yer alirlar ve hem
karsinogenezin hem de normal embriyonik ge-
limenin biyolojik mekanizmalari için bir alan-
dir (
DUYARLILIK GEN¾ (RB1):
TÜMÖR BASKILANMASI
PARAD¾GMASI
mutasyonu ile oluan kanserlerin prototipidir.
Bu durum sporadik veya herediter olarak geliir.
Sporadik RB'da tümör genellikle tek taraflidir ve
tani aninda ya daha büyüktür (22 ay), halbuki
herediter RB siklikla bilateral, multipl tümörler
varlii ve tani aninda erken ya (ortanca ya 11
forme eder
Supressor
Gen
tersine
döndürür