en aza indirilmitir. Bununla birlikte Amerika
Birleik Devletlerinde bebek ölümlerinin en
bata gelen nedeni konjenital malformasyondur
ve prematüre douma göre bebek ölümlerinin
çok daha büyük bir kismindan sorumludur.
Neonatal mortaliteyi daha da azaltmak için le-
tal konjenital malformasyonlar ve çok-düük-
doum-tartili bebekler üzerinde durulmalidir;
konjenital anomaliler bebek ölümlerinin yak-
laik %23'üne, erken doum ve düük doum
tartisi yaklaik %15'ine neden olmaktadir.
liklerde önemli ölçüde artmitir ve yaayanlar-
da da genellikle preterm douma bali olarak
ciddi özür siklii yüksektir. Amerika Birleik
Devletlerinde çoul doumlarin sayisi ve siklii
çarpici ekilde yükselmitir. Çoul gebeliklerin
sayisinin giderek artmasi infertilite tedavileri-
ne balidir; üçüz veya daha fazla sayida çoul
doumlarin sayisi, 1996-1997 arasinda %16'ya
firlami ve düük doum tartili bebeklerin ora-
nindaki artia katkida bulunmutur. Doum
tartisi 1500 gramin altinda olan doumlarin
%26'sindan çoul gebelikler sorumludur. Çoul
gebeliklere ek olarak, ileri derecede immatür
bebeklerde saptanan fetal bozulma durumunda
uygulanan agresif giriimler de, artmaya devam
eden preterm douma katkida bulunmaktadir.
bek ölümlerinin yaklaik yarisinin nedeni kon-
jenital anomaliler, erken doum ve düük do-
um tartisi ve ani bebek ölümü sendromu idi.
nedenleri respiratuar distres sendromu, gebelik
komplikasyonlarinin neonatal etkileri, plasenta
hastaliklari, göbek kordonu ile ilikili olaylar
ve membran bozukluklarina bali yenidoan
komplikasyonlari, neonatal enfeksiyonlar, intra-
uterin hipoksi ve doum asfiksisidir. Neonatal
ve perinatal bakimdaki ilerlemeler sonucu, res-
piratuar distres sendromuna bali bebek ölüm
hizi 1979'da 100,000 canli doumda 156.2'den ve
bebek ölümlerinin %12'sinden, 2004'de 100,000
canli doumda 21.3'e dümütür.
prenatal bakimin, beslenme destei program-
larinin ve erken kasilmalari durduran ilaçlarin
giderek yayginlamasina karin, 1980'de %9.5
olan preterm doum hizi 1998'de %11'e çik-
mitir."
tili doum (<2500g) orani 2004'de % 8.4'e yük-
selmitir. Bu arti kismen, infertilite tedavisine
bali çoul gebeliklere bali olmakla birlikte
preterm doumlarin çou spontan olarak ger-
çekleir. 2003'de çoul doumlar tüm doum-
larin %3.3'ünü ancak 1.5 kilonun altindaki
doumlarin en az %25'ini oluturmaktaydi.
Preterm doumu azaltmaya yönelik tibbi veya
toplumsal salik stratejileri genellikle baarili
olmamitir
davisi prematürite hizini azaltmitir. Prematü-
rite (37 haftadan önce doum olarak tanimla-
nir) ile ilgili çalimalarin çou, yüksek mortali-
te ve ciddi morbidite riski nedeniyle küçük pre-
term bebekler (32 haftadan önce olan doum)
üzerinde younlamitir. Ancak gestasyon yai
nedene bali ölüm riski, Amerika Birleik Dev-
letlerinde 6 kat, Kanada'da 15 kat daha yüksek;
gestasyon yai 34-36 hafta olan tekil bebeklerde
ise rölatif risk en az 3 kat daha fazladir. Hafif
veya orta derecede preterm doan ve günü-
müzde geç preterm olarak adlandirilan bebek-
lerin sayisi, airi düük doum tartili bebekler-
den daha çoktur ve bebek ölümlerinin önemli
bir bölümünden sorumludur. Bu grup bebek
üzerinde çok youn bir ekilde durulmaktadir
çünkü bu bebeklerdeki morbidite ve mortalite-
nin çou önlenebilir
azaltma konusunda çok az veya hiç baari elde
edilememitir. Ancak, son 20 yilda, airi düük
doum tartili bebeklerin (<1500g) sakalimi
%74'den %85'e çikmitir.
zan eneterokolit gibi ciddi neonatal morbidite
olmadan sakalim %70'tir. 1997'den 2002'ye,
doum tartisina göre sakalim, tartisi 501-750
g olan bebeklerde %55, 751-1000 g olanlarda
%88, 1001-1250 g olanlarda %94 ve 1251-1500
g olanlarda %96'dir. Yaayan kiz bebek sayisi
daha fazladir
bebein verilerini toplayan "Vermont-Oxford
Network" sayilari ve daha güncel bulgular ile
(
benzer bir gelime görülmektedir.
arasindaki tüm doumlarin, corafi bölgelere
göre, prospektif olarak deerlendirildii detay-
li bir çalimada saptanan mortalite, neonatal
morbidite ve erken nörogeliimsel prognoz,
Amerika Birleik Devletlerindeki sonuçlara
benzerdir. Bu yenidoan grubu, 6 yaina kadar
izlendiinde ciddi nörogeliimsel sorunlarin
ortaya çiktii gösterilmitir.
nun 4'ün altinda olmasi, kordon kan gazinda
ciddi metabolik asidoza (pH<7.0) göre mor-
talitenin daha iyi bir göstergesidir. Erkek cins,
antenatal steroid almami olmak, 5. dakikada
devam eden bradikardi, hipotermi ve intrau-
terin büyüme gerilii gibi faktörlerin hepsi tek
baina ölüm riskini artirir.
nede hipertansiyon, malnütrisyon ve sigara
içimidir. Bu durumda intaruterin fetal ölüm,
ciddi hipoglisemi gibi neonatal uyum sorunla-
ri veya uzun süreli büyüme ve nörogeliimsel
anormallikler olabilir. Sigara içimi halen, intra-
uterin büyüme kisitlilii, preterm doum, fetal
ve neonatal ölümler ve ani bebek ölümü send-
geç fetal (GFMH; geç fetal ölümlerin [28 gestasyon haftas¿] 1000 canl¿ doöum art¿ fetal ölüm say¿s¿na
oran¿); bebek (BÖH, bebek ölümlerinin1000 canl¿ doöuma oran¿); neonatal (NMH, yenidoöan ölümle-
rinin 1000 canl¿ doöuma oran¿, ve postneonatal (PNMH, postneonatal ölümlerin 1000 canl¿ doöuma
oran¿) mortalite h¿zlar¿: Amerika Birleùik Devletleri, 1990-2004 (final). (