len, s>n>rlar> belirsiz kitlelerle, daha do¤rusu meme dokusun-
da nodülariteyle karakterize, genellikle a¤r> ve hassasiyetin efl-
lik etti¤i, menstruel siklusun dönemine göre artma-azalmalar
gösteren ve menapoza kadar giderek daha a¤>rlaflan bir durum
tan>mlanmaktad>r. Fibrokistik de¤ifliklikler bir hastal>ktan çok
memenin hormonal de¤iflikliklere verdi¤i artm>fl fizyolojik ya-
n>t fleklinde kendini gösteren çeflitli benign histopatolojik de-
¤iflikliklerdir. Bu de¤ifliklikler aras>nda gross veya mikrosko-
pik kistler, apokrin metaplazi ve hiperplazi, çeflitli stromal de-
¤ifliklikler, epitel hiperplazisi ve adenozis vard>r. Ancak bunlar
histolojik bulgulard>r ve tan>mlanan klinik tablo ile gelen ka-
d>nlarda genellikle biopsi yap>lmad>¤> için bu de¤iflikliklerin
histolojik olarak do¤rulanmas> nadiren her olguda mümkün-
dür. Klinik olarak normal memelerin otopsilerinde %25-55
oran>nda fibrokistik de¤ifliklikler gösterilmifltir. Bu nedenle
daha önceleri kullan>lan memenin fibrokistik hastal>¤> hiçbir
spesifisitesi olmayan ve asl>nda art>k kullan>lmamas> gereken
bir deyimdir. Bunun yerine "fibrokistik de¤ifliklikler" deyimi
genel olarak fizyolojik nodularite ile giden semptomlar ve kli-
nik bulgular> tan>mlamak için kullan>lmaktad>r. Meme biop-
silerinin %34'ünde ve meme kanseri olan olgular>n da
%40'>nda fibrokistik de¤ifliklikler olarak tan>mlanan histolojik
bulgulara rastlanmaktad>r. Meme parankimindeki morfolojik
ve fonksiyonel de¤ifliklikler fibrokistik de¤ifliklikler diye bili-
nen klinik bulgular> ortaya ç>kar>r. Sosyoekonomik durumu
yüksek olan kad>nlarda daha s>kt>r. Ancak bu durum asl>nda
tarama ve tan>sal testlerin daha fazla kullan>l>yor olmas>na
ba¤l> olabilir.
özellikle orta ve ileri yafltaki kad>nlarda görülür. Erken 20'li
yafllara kadar kad>nlarda görülmemektedir. Bu antite s>kl>kla
ailenin birden fazla bireyinde görülür. Semptomlar ve fizik in-
celeme bulgular> do¤um say>s> artt>kça azalma gösterir.
tersiz korpus luteum fonksiyonuyla birlikte oldu¤u hipotezi
ileri sürülmüfltür. Bu hipotez önceleri genel kabul görmüfl ve
fibrokistik de¤iflikliklerin düflük östrojenli oral kontraseptifler
veya östrojenin meme dokusu üzerine etkilerini de¤ifltirebilen
lece¤i düflünülmüfltür.
fazla normal menstrüel döngünün erken sekretuar dönemin-
de oldu¤u gösterilmifltir. Bu durum endometriumda oldu¤u-
nun tam aksidir çünkü endometrium proliferasyonu geç
menstrüel döngüde olmaktad>r. Dolay>s>yla hedef organ yan>-
t>nda farkl>l>klar oldu¤u anlafl>lm>flt>r. Hücre yenilenmesiyle
menstruel döngünün zamansal iliflkisini araflt>ran çal>flmalar
lobuller içindeki mitozun 25. günde zirve noktas>na ulafl>rken
hücre silinmesinin 28. günde zirveye ulaflt>¤>n> ve her iki ola-
y>n da menstrüel döngünün luteal döneminde oldu¤unu gös-
termifltir. Meme epitelinin endometriumdan belirgin farkl>l>-
¤>n> gösteren bu sonuçlar devam eden di¤er çal>flmalarda da
do¤rulanm>flt>r. Sonuç olarak bu bulgular progestinlerin fib-
rokistik de¤iflikliklerin tedavisinde yararl> olabilece¤i hipotezi-
ni desteklememektedir.
densellik iliflkisinin varl>¤> da uzun süreden beri tart>fl>lan bir
konudur. Bu hipotez ilk defa Minton ve Abou-Issa taraf>ndan
yaklafl>k 20 y>l önce ortaya at>lm>flt>r. Buna göre metilksantin
ve kafeinler katekolamin yap>m>n> art>rmaktad>r ve bu da
cAMP yap>m>n> art>rarak hücreiçi olaylar> etkiler. Bu teori ca-
zip olmas>na karfl>n takip eden çal>flmalarla desteklenmemifltir
ve halen tart>flmal>d>r.
mifltir.
dokusunda fizyolojik aktivitenin devam etti¤ini düflündür-
mektedir. Bu belki de hastalar>n hormon replasman tedavisi
almalar>na da ba¤l> olabilir ancak bunu gösteren güvenilir ve-
riler yoktur. E¤er hormon replasman tedavisi s>ras>nda hasta-
larda yeni kist oluflumu veya a¤r>larda artma gibi bulgular or-
taya ç>k>yorsa bu tedaviyi kesmek en uygun yaklafl>m olacakt>r
kan>s>nday>z.
du¤u kad>nlarda artt>¤>n> göstermektedir. Özellikle Dupont ve
ve Mastalji