primer olarak karaci¤erde mevcut enzim eksiklikleri nedeniy-
le ortaya ç>kan metabolik hastal>klar ve rezeke edilemeyen pri-
mer karaci¤er tümörlerinin günümüzde kabul edilen tedavi
yöntemidir.
Starzl taraf>ndan yap>ld> (1). Üç yafl>nda biliyer atrezili bir er-
kek çocu¤a yap>lan karaci¤er transplantasyonu, maalesef ame-
liyat sonlanmadan koagülopati ve kanamadan dolay> çocu¤un
kayb>yla noktaland>. Bundan sonra Denver, Boston ve Paris'te
birkaç baflar>s>z karaci¤er transplantasyonu daha yap>ld> (2).
Baflar>s>z sonuçlar 3,5 y>l kadar süren, "volanter moratoryum"
ad> verilen, karaci¤er transplantasyonuna ara verilen, durum
de¤erlendirmesi yap>lan bir süreci de beraberinde getirdi. Bu
süre içerisinde yayg>n elefltiriler yan>nda, tüm organ nakilleri
için geçerli olan cerrahi teknik ve immünsüpresyon alan>nda
önemli ilerlemeler kaydedildi (2). Bu dönem, 1967'de Tho-
mas E. Strazl taraf>ndan hepatosellüler karsinom nedeniyle 19
yafl>nda bir k>z çocu¤una baflar>l> bir karaci¤er transplantasyo-
nu yap>lmas>yla sonland> (3). Ayn> flekilde 1 y>l sonra Sir Roy
Calne Cambridge'de baflar>l> bir karaci¤er transplantasyonuna
imza att> (4). Bu ameliyat teknik olarak baflar>l> olmufltu ancak
hastalar>n 1 y>ll>k sa¤ kal>m süresi %30 kadard> (5,6). Karaci-
¤er transplantasyonu yapan 4 merkezin (Pittsburgh, US;
Cambridge,
ortak bir bildiri yay>nlad>lar (2). Bu bildiride karaci¤er trans-
plantasyonu, son dönem karaci¤er hastal>¤>n>n kabul edilen
bir tedavi yöntemi olarak tan>nd> ve karci¤er transplantasyo-
nu yap>lan hastalar>n bir y>ll>k sa¤ kal>m oran>n>n %60'lara
yaklaflt>¤> ifade edildi.
dard>r. Günümüze kadar karci¤er transplantasyonunun cerra-
hi tekni¤i ile ilgili birçok ayr>nt>lar ortaya konmufl ve bu tek-
nik geliflim uzun süreli sa¤ kal>m oranlar>na ciddi katk>lar
sunmufltur.
bir k>sm>d>r. Çünkü hastal>kl> karaci¤erin ç>kar>lmas> esnas>n-
da majör kan kay>plar> söz konusudur. Cena cava inferiorun
rezeksiyonu ile birlikte olan ve vena cava inferioru yerinde b>-
rakan hepatektomi tekni¤i olmak üzere iki al>c> hepatektomi
tekni¤i vard>r.
te yap>l>r. Vena cava inferioru üzerinde bulunduran donör ka-
raci¤eri, suprahepatik ve infrahepatik vena cava anastomozla-
r>n> takiben, ortotopik olarak sa¤ hipokondriuma yerlefltirilir
ve karaci¤er transplantasyonunun standart tekni¤i veya klasik
teknik olarak adland>r>l>r (fiekil 1) (2). Bu teknik 1980'li y>lla-
r>n ilk yar>s>na kadar tüm karaci¤er transplantasyonu hastala-
r>nda uyguland>. Bu teknikte vena cava inferiorun ve vena
portan>n geçici "cross-clamping'i" zorunlu olup kalbe dönen
kan ak>m>n>n azalmas>, kaval ve splanknik yatakta konjesyon,
böbrek fonksiyonlar>nda azalma gibi olumsuz hemodinamik
de¤ifliklikler sözkonusudur. Portal ve kaval venöz konjesyon,
hepatektomi esnas>nda artm>fl kanamaya neden olabilir. Bu
sorunu çözmek için venö-venöz bypass yöntemi gelifltirilmifl-
tir. Femoral ve portal venin kanülasyonunu takiben, sentrifu-
gal bir pompa arac>l>¤>yla, bu kateterlerden drene edilen kan,
internal juguler ven veya aksiller ven arac>l>¤>yla hastaya tek-
rar verilir (fiekil 2) (8). Venö-venöz bypass uygulamas>n>n bir
çok avantajlar> vard>r (9) a) anhepatik fazda hemodinamik
instabilitenin azalt>lmas>; b) renal fonksiyonlar>n korunmas>;
c) azalm>fl kan kayb> ve d) azalm>fl portal ve sistemik venöz
konjesyon. Venö-venöz bypass uygulamas>n>n %10-30 ora-
n>nda karfl>lafl>lan komplikasyonlar> da sözkonusudur. Bunlar,
hematom, lenfosel, derin venöz trombüs, pulmoner emboli,
sinir yaralanmalar> ve hipotermiden ibarettir (10,11). Venö-
venöz bypass'>n birçok avantaj>na ra¤men, venö-venöz bypass
kullan>lmaks>z>n yap>lan karaci¤er nakillerinde son derece iyi
Transplantasyonunda
Uygulanan Cerrahi Teknikler