siyonu bulunmaktad>r. Pankreas hem endokrin hem de ek-
zokrin salg> fonksiyonuna sahip nadir salg> bezlerinden birisi-
dir. Langerhans adac>k hücrelerinden insülin ve di¤er hor-
monlar salg>lan>rken asiner hücrelerden sindirim enzimleri,
pankreas kanal hücrelerinden ise bol miktarda bikarbonat içe-
ren s>v> sekrete edilir. Organ>n endokrin sekresyonu (insulin
ve glukagon) yaflam>n sürüdürülmesi için mutlak gereklidir,
ekzokrin sekresyon ise sindirimi genifl ölçüde kolaylaflt>ran
sodyum bikarbonat ve sindirim enzimlerinin sal>n>m>ndan
sorumludur. Sindirim enzimleri ve bikarbonat içeren içerik
sonuçta pankreatik kanaldan duodenuma ulafl>r (1). Pankreas
sekresyonunu uyaran en önemli etken duodenumda yar> sin-
dirilmifl kimus içeri¤inin bulunmas>d>r. Kimusun içeri¤i salg>-
lanacak sekresyonun içeri¤ini belirler (2). Büyük besinlerin
intraluminal sindirimi absorbsiyon için bir zorunluluktur.
Sindirim pankreas enzimleri aras>nda hassas denge ve fonksi-
yonlar>n korunmas> sayasinde gerçekleflir.
ganlardan birisidir.
kokusuz, ekstraselüler s>v> ile izotonik ve alkali ekzokrin salg>-
s> vard>r. Bu sekresyonun protein içeri¤i 5-10 g/L'dir ve bu
pankreas a¤>rl>¤>n>n %5-10'na denk gelmektedir. Protein sen-
tezi serum aminoasit seviyesinde belirgin düflmeye yol açar
(3). Bikarbonat (HCO
raz tip II'dir (4).
¤i takiben 4ml/dk ç>kmaktad>r. Bu salg>daki bafll>ca katyonlar
Na
HCO
nundaki elektrolitlerin dengesi fiekil 1'de gösterilmifltir.
zimler ve proenzimler teflkil etmektedir. Bu enzimler aras>nda
iki amilaz, 3 tripsinojen, 4 prokarboksipeptidaz, 1 kimotripsi-
nojen, 2 elestaz 1 profosfolipaz. 1 pankreatik esteraz, 2 kolipaz
bulunmaktad>r. Bunlar>n d>fl>nda fonksiyonlar>n>n ne oldu¤u
bilinmeyen 4 glikoprotein, trypsin inhibitörü, alkalen fosfataz,
lizozomal emzimler, DNAaz, RNAaz ve immunoglobulinler
de az miktarda gösterilmifltir. Pankreatik sindirim enzimleri-
nin ço¤u inaktif formda duodenuma ulafl>r. Bu pankreas>n
kendine hasar vermesini engelleyen en önemli korunma me-
kanizmas>d>r. Pankreas salg>s>nda sadece lipaz ve amilaz aktif
flekilde bulunur. Tüm proteolitik enzimler ve kolipaz inaktif
proenzimler halinde salg>lanmaktad>r. Bu inaktif enzimlerin
aktivasyonu duodenum mukozas>ndan sal>nan enterokinaz
enziminin tripsinojenden tripsin oluflturmas>n> ve tripsinin
s>ras> ile di¤er proenzimleri aktive etmesi ile olmaktad>r. Ek-
zokrin pankreas salg>s>n>n özellikleri Tablo 1'de gösterilmifltir.
nanca üzüm salk>m> anlam>ndad>r) oluflturmaktad>r. Bir asi-
nus temel olarak protein sentezleyip salan asiner hücreler ve
su ve elektrolit sekresyonunda rol alan duktal hücrelerden
oluflmaktad>r. Asiner hücreler pankreas>n %75-90'>n>, duktal
hücreler %4, endokrin hücreler %2, kan damarlar> %4 ve eks-
traselüler matriks organ>n %8'ini oluflturur (6,7). Asiner hüc-
reler yüksek ölçüde protein sentezleme yetene¤ine sahip olup
bu hücrelerin üzerinde sekretin, VIP, CCK ve asetil koline ait
Fizyolojisi ve Pankreas
Fonksiyon Testleri
Na
CL
HCO3