rülen bir durumdur. Ergenlik döneminde ise bu maddeler da-
ha çok intihar amac>yla al>nmaktad>rlar. Bu maddelerin yutul-
mas> ender olarak inhalasyon zedelenmesi, mediastinit, gas-
trit, peritonit gibi sistemik sorunlar yarat>r. Yaralanman>n en
s>k görülen komplikasyonu özofagusta darl>k geliflmesidir.
l>kl> tedavi plan> uygulanabilmifltir. Korozif özofagus yaralan-
malar>n>n akut döneminin sa¤alt>m>ndaki belirgin geliflmeler
son altm>fl y>l içinde olmufl, steroidler bu dönemdeki tedavi-
nin önemli bir parças>n> oluflturmufllard>r.
liler neden olur. En s>k rastlanan maddeler, sodyum ve potas-
yum hidroksit, sülfirik asit, hem kat> (granüler), hem de s>v>
olarak, evlerde kullan>lan temizlik ürünlerinde bulunmakta-
d>r. En a¤>r yaralanmalar s>v> maddelerin yutulmas>yla oluflur.
Kat> korozifler çok yak>c> olduklar> için genellikle yutulmadan
tükürülerek ç>kart>l>rlar. Bu nedenle özofagusta a¤>r yan>klara
yol açmazlar. Oysa küçük miktarlardaki korozif s>v>lar bile
a¤>r özofagus yan>klar>na neden olabilirler. A¤art>c>lar, kuru
buz veya s>cak su gibi >s>ya ba¤l> zedelenme olufltururlar. De-
terjanlar (sodyum tripolifosfat) ender olarak klinik önem tafl>-
yan yan>¤a yol açarlar. Evde kullan>lan temizlik malzemeleri-
nin ço¤unlu¤u çocuklar>n açamayaca¤> biçimlerde paketlen-
di¤i ve yap>lar>ndaki korozif madde yo¤unlu¤u azalt>ld>¤> için
art>k klinitest tabletleri (sodyum hidroksit), potasyum per-
manganat tabletleri vb. gibi baz> baflka ürünlere dikkat edil-
melidir. Korozif madde yutulmas>n>n ard>ndan oluflabilecek
zedelenmenin niteli¤i, derinli¤i ve yayg>n olup olmamas>,
maddenin kimyasal özelli¤ine (asit ya da alkali), s>v> veya kat>
olmas>na, yo¤unlu¤una, yutulan miktara ve özofagustan geçifl
süresine ba¤l>d>r.
kollajenin yap>s>n> bozup koagülasyona yol açarak çok a¤>r ze-
delenmelere neden olurlar. Sonuçta kahverengi, yumuflak, ko-
layca kanayan eskarla karakterize likefaksiyon nekrozu oluflur.
Zararlanma, alkali nötralize olana dek sürer. Asitler ise önce-
likle sert eskar dokusu olufltururlar. Bu nedenle kendi etkileri-
ni s>n>rland>r>c> özellikleri vard>r. Özofagus mukozas>yla ilk
karfl>laflma sonras> ortaya ç>kan, koagülasyon nekrozuyla so-
nuçlanan etkileflim, zararlanman>n derinlere inmesine engel
olur. Sodyum hipoklorit, evlerde en s>k kullan>lan çamafl>r ak-
land>r>c>s>d>r. En s>k içilen bir madde olmas>na karfl>n a¤>r
özofagus ya da mide zedelenmesi çok enderdir. Düflük yo¤un-
luklu s>v>lar olmalar> oksidan ve korozif etkilerini azaltmakta-
d>r. Deneyimlerimiz de bu görüflü do¤rulamaktad>r. S>v> mad-
delerin al>nmas>nda, miktar ve geçifl süresinin zararlanman>n
boyutunu nas>l etkiledi¤i deneysel araflt>rmalarla incelenmifl
olmas>na karfl>n kontrollü klinik çal>flmalar> yetersizdir. Mide
zedelenmesi, özofagus zedelenmesinden daha azd>r. Genellik-
le fazla asit al>nmas> sonras>nda görülür. Klini¤imizde ise afl>-
r> miktarda yutulan güçlü alkalilere ba¤l> gastrik zararlanma-
lar daha s>k görülmüfltür. Çok ender olmalar>na karfl>n duode-
num zedelenmeleri de bildirilmifltir.
Korozif zedelenmeleri, doku iyileflmesi göz önüne al>narak da
dönemlere ayr>l>r.
lanma genifl ve yayg>nsa özofagus ya da mide perforasyonu
bulgular>yla birlikte olabilir. Bu dönem dört gün kadar süre-
bilir.
de kaybolmaya bafllad>¤> dönemdir. 2-6 hafta sürer.
kadar gelinir.
Yutulmas>nda Yaklafl>m
ve Tedavi