tomik bölgesidir. Bu nedenle boyun travmalar> büyük önem
tafl>r. Boyun yaralanmalar> yaralanman>n flekline göre künt ve
kesici olmak üzere ikiye ayr>l>r; ayr>ca elektrik yaralanmalar>
ve termal yan>klar vard>r.
oran> %15-18 civar>ndayd>.
etnam savafllar> s>ras>nda cerrahi tedavilerde elde edilen dra-
matik geliflmelere, zaman içinde cerrahi hastan>n bak>m>nda-
ki önemli ilerlemeler eklenince mortalite %7'ye düfltü. Erken
eksplorasyon, vasküler cerrahinin geliflmesi, antibiyotiklerin
kullan>m> ve flok tedavisindeki baflar> 1960'dan sonra mortali-
teyi %5'e kadar düflürmüfltür. Günümüzde art>k ölümlerin
ana nedeni spinal kord yaralanmalar> ile geç kal>nm>fl ana da-
marlar>n delici yaralanmalar>d>r.
bilateral, %7'si orta bölgesinde oluflur. Cinsiyete göre da¤>l>-
m>nda ise, yaralananlar>n %89'u erkek, %11'i kad>nd>r.
id k>k>rdak alt>ndaki bölgedir. Ikinci bölge krikoid k>k>rdak ile
angulus mandibula aras>ndaki bölgedir. Üçüncü bölge angulus
mandibulan>n üstündeki bölgedir. En s>k ikinci bölgede yara-
lanma görülür ve ço¤unlukla karotid sistem ve laringotrakeal
bölgede lezyona rastlan>r. Birinci bölge yaralanmalar>nda, ola-
ya mediastenin de ifltiraki de söz konusu oldu¤u için mortali-
te daha yüksektir.
kardiyovasküler sistem stabilize edilmelidir; yaralanman>n
yayg>nl>¤> de¤erlendirilmeli, yaralay>c> cismin girifl ve ç>k>fl
yerlerine göre etkilenmifl yap>lar tahmin edilmeye çal>fl>lmal>
ve araflt>rma ve tedavi plan> buna göre yap>lmal>d>r. Aksi is-
patlan>ncaya kadar hastada servikal vertebra hasar> olabilece¤i
düflünülmeli ve hasta stabil olur olmaz servikal vertebra ve ak-
ci¤er grafileri çektirilmelidir. Akci¤er grafisi pnömotoraks, he-
motoraks, hemo- ve pnömomediastinum aç>s>ndan de¤erlen-
dirilmelidir.
malar> akut üst solunum yollar> obstrüksiyonu, larinks ve tra-
kea stenozu, ses k>s>kl>¤> ve sepsise neden olabilir. Özofagus
yaralanmalar> mediastinite ve geç dönemde striktüre yol aça-
yin harabiyeti, A-V fistül, venöz yaralanmalar ise ekstravazas-
yon, hava embolisi, A-V fistüle neden olabilir. Servikal k>r>k-
lar kuadripleji, parapleji ve ölüme yol açabilirler.
kazalar> olmufltur; kaza sonunda s>kl>kla laringokrikoid ezilme
ve laringotrakeal ayr>lma meydana gelir. Trafik kazalar>na
ba¤l> travmalar azalmakla birlikte sald>r> sonucu geliflen bo-
yun travmalar>nda art>fl görülmektedir.
arkada vertebra taraf>ndan korunur; fakat vertebra sert yap>s>
nedeniyle laringeal, trakeal ve özofageal hasara neden olabilir.
Travman>n mekanizmas> larinksin darbe ile servikal vertebra
aras>nda s>k>flmas>d>r. Yafll>larda larinks k>k>rda¤> osifiye ve
belirginleflmifl oldu¤u için krikoid darbe almadan önce tiroid
kanatlar>nda multiple k>r>klar meydana gelir. Gençlerde ve ba-
yanlarda ise, tiroid k>k>rdak daha az belirgin ve esnek oldu-
¤undan tiroid ve krikoid k>k>rdak darbeyi ortaklafla ve yakla-
fl>k eflzamanl> karfl>larlar ve s>kl>kla orta hatta veya paramedi-
an bir tek larinks fraktürü veya bununla birlikte krikoid k>r>¤>
meydana gelir. Krikoid darbe ald>¤>nda orta hatta, ön ark> bo-
yunca k>r>k meydana gelir ve solunum yolunu az tehlikeye dü-
flürür; darbenin fliddeti artt>kça krikoidin lateral ark>nda da
k>r>k meydana gelir, krikoid çöker ve solunum yolu obstrük-
siyonu meydana gelir.
pass yap>lm>fl olur ve meydana gelmifl olan k>k>rdak ve muko-
za hasar> art>r>lmam>fl olur. Genelde böyle bir hastay> ilk gören
hekim trakeotomi açamayabilece¤i için solunum s>k>nt>s>na
karfl> entübasyon da tercih edilebilir; ancak unutulmamal>d>r
ki, entübasyon k>smi laringotrakeal ayr>lmay> tam hale dönüfl-
türebilir, k>r>k hatt> ve mukoza y>rt>klar>ndan boyuna veya
mediastene yalanc> pasaj meydana getirebilir; buna ra¤men
entübasyon ile kurtar>lacak hayat say>s> komplikasyonlar>n-
dan fazla olaca¤> için entübasyondan kaç>n>lmamal>d>r. Entü-
basyon öncesi e¤er mümkünse indirekt laringoskopi veya
fleksible endoskopi yap>labilirse larinks ve trakeadaki yaralan-
man>n boyutu tesbit edilebilir ve bu komplikasyonlardan ka-
ç>n>labilir. Hasta entübe edilemiyorsa acil krikotirotomi veya
trakeotomi aç>lmal>d>r. Çok acil durumda krikotiroid mem-