sülfürik ve fosforik asit olmak üzere çeflitli asitler oluflur. Erifl-
kinlerde al>nan besinlerin metabolizmas> sonucu günde 1-1.5
mEq/kg/ hidrojen iyonu aç>¤a ç>kar. Çocuk yafl gurubunda
yüksek metabolizma h>z> nedeniyle asit ürünlerin oluflmas>
daha fazlad>r. Oluflan hidrojen iyonlar> böbrekten at>larak ve-
ya vücut s>v>lar>nda bikarbonat ile tamponlanarak kan pH'>
7.35-7.45 aras>nda sabit tutulur. pH 7.35'in alt>nda ise asidoz,
7.45'in üzerinde ise alkaloz olur. pH'n>n 6.80'in alt>nda ve
7.70'in üzerinde olmas> yaflam ile mümkün de¤ildir.
yel karbondioksit (Pa CO
denkleminde bu iliflki gösterilir.
¤ifliklik olursa önce pulmoner kompansasyon devreye girer ve
karbondioksit at>m> ayarlan>r. Renal düzenleme daha yavaflt>r.
Bu nedenle klinik de¤erlendirmede serum bikarbonat düze-
yinden çok arteriyel pH önemlidir. PaCO
respiratuvar alkalozda düfler.
metabolik komponentini de¤ifltirir. Serum bikarbonat düzeyi
düfltükçe hücre içi tampon mekanizmalar (hemoglobin, fosfat
ve proteinler) uyar>l>r. En önemli tampon kayna¤> kemiktir.
Akut ve kronik olaylarda pH'> fizyolojik s>n>rlar içinde tut-
makta çok önemlidir. Kemik ve hücre içi tamponlar, asit yü-
künün yaklafl>k %50'sini tamponlayarak bikarbonat azalmas>-
n> önler.
tirmekte daha etkilidir. Solunum sistemi PaCO
Örne¤in; metabolik asidozda pH düflmesi ile periferik karotit
kemoreseptörler uyar>larak ventilasyon say>s> art>r>l>r ve kar-
bondioksit at>l>m> ile PaCO
mMol'e ç>kabilir. Akci¤erler sabit veya uçucu olmayan asit at>-
l>m>na kat>lmad>¤> için böbrekler tek düzelticidir.
yon toplam> birbirine eflittir. Bafll>ca hücre d>fl> s>v> iyonlar>
Na+, Cl-, HCO
tetkikleri ile sodyum, klor ve bikarbonat d>fl>ndaki iyonlar tit-
re edilemezler. Bu nedenle ölçülebilen anyon ve katyonlar ara-
s>nda, anyonlar>n aleyhine bir farkl>l>k oluflur ve anyon gap di-
ye adland>r>l>r. Anyon aç>¤> afla¤>daki formülle hesaplan>r.
metabolik asidoz nedenleri bafll>ca iki grupta toplan>r:
mEq/L Aras>nda):
klorür (NH
b> (ishal, ince barsak veya pankreas fistülleri, üreterosigmo-
idostomi, anyon de¤ifltiren reçineler, CaCl
ronizm) ve di¤erleri bafll>¤> alt>nda dilüsyonel asidoz, HCI ve-
rilmesi , parenteral beslenme uygulan>m>d>r.
Üzerinde):
Alkolik ketoasidoz, Nonketotik hiperosmalar koma,Yenido-
¤an metabolik hastal>klar>), toksik maddelerin al>n>m> (Salisi-
lat, Paraldehit ve Metanol zehirlenmesi) ve asit at>l>m>nda bo-
zukluk (Akut ve kronik böbrek yetmezli¤i) en s>k görülen ne-
denlerdir.
yovasküler sistemde görülür. Miyokard fonksiyonlar> bozulur,
Dengesi