background image
Mide ameliyatlar>ndan sonra görülen komplikasyonlar Post-
gastrektomi sendromlar> olarak bilinir. Bu ameliyatlara vago-
tominin eklenmesi de problemi art>ran bir faktör olmaktad>r.
Tüm postgastrektomi bozukluklar>n>n patogenezinde en
önemli faktör pilor sfinkterinin ç>kar>lmas>, kesilmesi veya
bypass edilmesidir.
Özellikle peptik ülser için veya mide tümörleri için de ya-
p>lan bu ameliyatlardan sonra görülen komplikasyonlar vago-
tomiye veya gastrektomiye ait komplikasyonlar olmak üzere
s>n>fland>r>labilir.
VAGOTOM< KOMPL
Vagotomi, duodenal ülseri kontrol etmek için uygulanan
ameliyatlar>n ayr>lmaz bir parças> olarak kabul edilmektedir.
Trunkal vagotomi tüm mideyi biliyer sistemi, pankreas>, ince
barsa¤> ve proksimal kolonu denerve eder. Selektif gastrik va-
gotomi hepatik ve çöliak dallar> koruyarak, dolay>s>yla ekstra-
gastrik nöral yollar>n inervasyonu sa¤lanarak yap>l>r ve tüm
mideyi denerve eder. Bu vagotomilerin her biri bir drenaj ve-
ya distal mide rezeksiyonu gibi giriflimleri gerektirir, aksi tak-
dirde olgular>n büyük ço¤unlu¤unda gastrik staz geliflir. Prok-
simal gastrik vagotomi sadece parietal hücre kitlesini denerve
eder. Latarjet sinirinin ön ve arka dallar> korunarak gastrik an-
trumun inervasyonu sa¤lan>r. Ayn> zamanda, hepatik ve çöli-
ak dallar korunur. Gastrik boflalma çok az de¤iflir ve drenaj
ameliyat> gerektirmez.
Vagotomiye ait komplikasyonlar intra- operatif, erken ve
geç ameliyat sonras> komplikasyonlar olmak üzere üç grupta
toplanabilir (Tablo 1).
Direkt olarak vagotomiye ait iatrojenik komplikasyonlar ha-
len deneyimli ellerde bile olgular>n %1-2'sinde meydana gel-
mektedir.
Vagotomi s>ras>nda e¤er karaci¤erin süspansör ligamenti
kesiliyorsa bunun afl>r> boyutlarda yap>lmamas> gerekir çünkü
bu ifllem s>ras>nda sol veya sa¤ hepatik ven veya inferior frenik
venler yaralanabilir ya da inferior vena kavaya girilebilir. Ka-
raci¤erin sol lobunun afl>r> traksiyonu hepatik infarkta veya
kanamaya neden olabilir.
Vagotomiye ait intraoperatif komplikasyonlar>n en s>k gö-
rüleni belki de dalak travmas>d>r. Görülme s>kl>¤> %3'dür. Da-
lak travmas>, e¤er dalak büyükse ve daha önceki tam olmayan
vagotomiye ba¤l> oluflan rekürren ülser için yap>lan ikinci
ameliyatlarda daha s>k meydana gelir.
travmas>nda splenorafi denenir, e¤er kontrol edilemiyorsa
splenektomi yap>l>r.
fiüphesiz en önemli komplikasyonlardan biri distal özofa-
gusun yaralanmas>d>r. Yaralanma genellikle arka vagusu arar-
ken ve sa¤da özofagus arka duvar>nda olur. Yaralanan yer pri-
mer olarak onar>l>r ve e¤er flüphe varsa Nissen fundoplikasyo-
nu eklenir.
Özofagusun posterior mobilizasyonu s>ras>nda diafrag-
man>n sa¤ krus lifleri zedelenebilir. Bu zedelenme veya y>rt>l-
ma alt özofageal sfinkter mekanizmas>n> bozabilir ve reflü
özofajit, striktür ve hiatal herni oluflumuna yol açar.
Bunlardan baflka nadir de olsa özofagus yak>n>ndaki or-
ganlarda (kolonun splenik fleksuras>, splenik ven, sol gastrik
arter ve duktus torasikus gibi) yaralanma olabilir.
Bütün bu nedenlerle vagotomiye ait intraoperatif kompli-
kasyonlar önemlidir, fakat hastalar>n büyük ço¤unlu¤unda
dikkatli bir cerrahi teknikle bu komplikasyonlar>n önemli bir
k>sm> önlenebilirler.
Ameliyat Sonras> Erken Komplikasyonlar
Gastrik Staz
Drenaj ifllemi eklenmeden yap>lacak vagotomiler gastrik staza
neden olur. Vagotomiye drenaj iflleminin eklenmesi uzam>fl
gastrik retansiyon sorununu büyük ölçüde gidermesine ra¤-
men hastalar>n %2-20'sinde (ortalama %4) mide boflalmas>n-
da gecikme görülebilmektedir.
1298
108
BÖLÜM
Mide Ameliyatlar>ndan
Sonra Görülen
Komplikasyonlar
Dr. Z. Volkan Kaynaro¤lu
TABLO 1.
Vagotomiye Ait Komplikasyonlar
I.
·
Hepatik ven, inferiör frenik ven, inferior vena cava ya-
ralanmas>
·
Hepatik infarkt
·
Dalak yaralanmas>
·
Özofagus yaralanmas>
·
Diafragma kruslar> yaralanmas>
·
Komflu organ yaralanmalar>
II. Erken ameliyat sonras> komplikasyonlar
·
Gastrik staz
·
Disfaji
III. Geç ameliyat sonras> komplikasyonlar
·
Diare
·
Kolelitiazis
·
Reflü Özofaji