meydana gelmifltir. Bafll>ca üç tipi vard>r. A.Kollajen doku (Fibroblastlar taraf>ndan yap>l>r) B. Kondroid doku (Kondroblastlar taraf>ndan yap>l>r) C.Osteoid doku (Osteoblastlar taraf>ndan yap>l>r) tin ve mukopolisakkaritlerdir (proteoglikan). Kuru kemik a¤>rl>¤>n>n %23'ü, kemik organik matriksinin %90'> kollajen- dir. Kemik kollajeni k>k>rdak kollajeninden aminoasit kom- pozisyonu aç>s>ndan farkl>l>klar gösterir, büyük miktarda se- rin ve glisin içerir. Bir kollajen molekülü üç polipeptit zinci- rinden yap>lm>flt>r ve her birinin moleküler a¤>rl>¤> yaklafl>k 95.000 daltondur. Yap>s>nda binden fazla aminoasit vard>r. Üçlü sarmal yap>daki kollajen molekülünün belirgin özelli¤i her üç aminoasitte bir adet glisin aminoasidinin yer almas> ve bolca prolin ile hidroksiprolin içermesidir. Bu polipeptit zin- cirler kaynakland>¤> dokunun karakteristik özelliklerini tafl>r- lar. Cilt ve kemik kollajeni iki a1 (I) (Tip 1) ve bir a2 zinciri içerir. K>k>rdak üç benzer zincir, a1 (II) kollajeninden (Tip 2) yap>lm>flt>r. Damarlar ve dermiste a1 (III) kollajeni (Tip 3) vard>r. hesiz, idrarda hidroksiprolin miktar>ndaki art>fl kollajen y>k>m oran>n>n artt>¤>n> göstermez. Örne¤in de¤iflik dokularda kol- lajen yap>m> artm>flsa veya kollajen havuzu fazlalaflm>flsa y>k>m da artar. Hipofiz hormonu yetersizli¤inde hidroksiprolin at>- l>m> azal>r, akromegali ve hiperparatiroidide artar. Paget has- tal>¤>nda ise afl>r> miktarda fazlalafl>r. Marfan sendromunda idrar hidroksiprolin seviyesi yükselir. ise eklemlerde, solunum yollar>nda, kaburgalarda ve kulaklar- da bulunur. K>k>rda¤>n bafll>ca intersellüler maddesi kollajen lifleri a¤> içine gömülmüfl protein polisakkarittir (PPS, prote oglikanlar). PPS bir makromoleküldür ve protein bir çekir- dek, polipeptid zincir ile proteine ba¤l> kondroitin sulfat ve keratan sulfat zincirlerinden oluflur. kondrium veya komflu kemikteki vasküler yap>lardan difüz- yonla sa¤lan>r. K>k>rdak dokusunda lenfatik damarlar yoktur ve sinir yap>lar> da bulunmaz. 2. Elastik k>k>rdak 3. Fibröz k>k>rdak yollar>ndaki ve kaburgalar>n ön uçlar>ndaki k>k>rdaklar da hi- yalin k>k>rdakt>r. Hiyalin k>k>rdak dokusu nisbeten az miktar- da hücre ve fazla miktarda ekstrasellüler matriks içerir. Hüc- reler kondrosittir ve bunlar>n fonksiyonu matriks sentezi ve/veya matriksin fizyolojik y>k>m> ile rezorpsiyonudur. Mat- rikste çok miktarda su (%75) ile eflit miktarda olmak üzere kollajen demetleri örgüsü ve PPS bulunur. Ayr>ca, özellikle kondrositler civar>nda ve yafl a¤>rl>¤>n %1'inden az olmak üze- re ya¤ bulunur. K>k>rdak dokusunda çok az inorganik bileflik- ler de bulunur. ve k>k>rda¤>n fleklini, gerilme sertli¤ini ve kuvvetini belirler. Az miktarda bulunan tip IX ve tip XI kollajenleri tip II fibril- lerinin organizasyonlar>ndan, a¤ yap>lar>n>n korunmas>ndan sorumludurlar. Proteoglikanlar matriks permabilitesi ve su miktar>n>n ayarlanmas>nda görev al>rlar. tabakalar içerir. ba¤ vard>r ve kollajen daha fazlad>r. r>lmaya bafllar. Bu madde içinde kollajen lifleri belirir (Prekar- tilaj dönemi). Hücreler olgunlaflt>kça etraf>ndaki matriksten bir kapsülle ayr>l>r ve lakunalar içine gömülü kal>rlar. Daha sonra kemi¤in geliflece¤i bu k>k>rdak hücre yuma¤>n>n etraf>n- daki mezankimal hücreler perikondrium ad> verilen ince bir ba¤ dokusu zar> yaparlar. Perikondrium tabakas> ileride peri- osta dönüflecektir. K>k>rdak modelin büyümesi iki flekilde; |