aras>nda yer almakta, zaman zaman kal>c> sekellere neden ola-
bilmektedir. Yine, santral sinir sistemi enfeksiyonlar> beyin,
spinal kord ve onlar> çevreleyen oluflumlar> etkileyerek vital
nörolojik fonksiyonlar ve hayat> tehdit eden bir tablo olufltu-
rabilmektedirler (5,6,8,11,19,27). Bu hastal>k gurubunun
prognozu, son iki dekadda teknolojik alandaki geliflmeler ile
birlikte oldukça düzelmifltir. Gerek bilgisayarl> beyin tomog-
rafisi, gerekse magnetik rezonans görüntülemenin rutin kulla-
n>m alan>na girmesi, özellikle üçüncü kuflak sefalosporinler
gibi antibakteriyel ajanlar>n ve asiklovir gibi antiviral ajanlar>n
klinik uygulamaya sunulmas> bu durumda oldukça etkili ol-
mufltur (21,30,31). Ancak, unutulmamal>d>r ki, enfeksiyona
neden olan patojenin yap>s>n>n zaman içinde de¤iflmesi ve
mutasyon ve direnç iliflkisinin tedavi üzerine olumsuz etkisi
nedeni ile temel bilimsel laboratuvar araflt>rma çal>flmalar>na
devam edilmesi her zaman gerekli olacakt>r. Bu bölümde san-
tral sinir sistemi enfeksiyonlar> befl bafll>k halinde anlat>lacak-
t>r: a) Bakteriyel b) Viral c) Fungal d) Parazitik e)H
nörolojik tutulum.
%75'i 12 yafl alt> çocuklarda görülmektedir. Bakteri leptome-
ninkse ve beyin omurilik s>v>s> mesafesine hematojen yol, ret-
rograd invazyon ya da direkt temas ile ulaflmaktad>r (1,3 5,8,
16,22,26). Bir bakteremi esnas>nda travma veya lomber ponk-
siyon gibi nedenler ile leptomeninksin bütünlü¤ünün bozul-
mas> ile bakteri beyin omurilik s>v>s> kompartman>na girmek-
tedir. Deneysel çal>flmalar bakterinin öncelikle koroid pleksu-
sa yerleflti¤ini ve bu nedenden dolay> yüksek oranda ventrikü-
lite neden oldu¤unu göstermifltir. Ayr>ca otit, sinüzit ve mas-
toidit menenjitin kayna¤> olabilir ve enfekte trombusun ret-
rograd olarak emisser venler yolu ile ilerlemesi ile yay>labilir.
Subaraknoid mesefaye direkt inokülasyon ise osteomiyelit, or-
bital selülit, paranazal sinüzit, aç>k myelomeningosel veya in-
tradural kompartman ile ba¤lant>l> dermal sinüs trakt> yolu ile
olabilmektedir. Bazal k>r>klar, kranyotomiler, ventrikülosto-
miler, flant giriflimleri de bakterinin di¤er girifl yollar> olarak
say>labilir (3,11,17,22).
menenjitin en s>k nedeni gram negatif basiller, özellikle Eshe-
monocytogenes say>labilir.
ve Streptecoccus pneumoniae dir (3,13,23). Eriflkinlerde ise
H. influenza d>fl>nda etken s>kl>kla çocuklardaki gibidir.
s>, atefl, bulant>, kusma, ense sertli¤i ve fotofobi ile karakteri-
zedir. Enfeksiyon tablosu ilerledikçe fluur bulan>kl>¤>, konfüz-
yon ve komaya kadar gidifl görülebilir. Fizik muayenede, ense
sertli¤i ile birlikte Kernig ve Brudzinski iflaretleri meningeal ir-
ritasyon bulgusu olarak saptanabilir. Nadiren fokal nörolojik
defisitler olabilir.
piyem veya serebral abse geliflmekte olabilece¤i konusunda
klinisyeni uyarmal>d>r (4,12,17). Neonat ve çocuklar sadece
atefl, iritabilite, kötü beslenme gibi spesifik olmayan bulgular
ile baflvurabilirler. Kusma, nöbet, fontanel kabar>kl>¤> ve hal-
sizlik olabilir. Neonatal menenjit s>kl>kla erkeklerde ve üçün-
cü trimesterde görülür.
s>kl>kla otitis media, rinore veya otore, alkolizm, kronik kara-
ci¤er hastal>¤>, orak hücreli anemi, aspleni ve konjenital veya
kazan>lm>fl immunoglobulin defektleri ile birliktedir. Staph.
aureus ise nöroflirürjikal giriflimler, penetran travma, baktere-
mi, endokarditis ve malignansiler sonras> görülebilir. fiant gi-
riflimleri sonras> etken s>kl>kla Staph. aureus veya Staph. epi-
dermidistir. Meningokokal menenjit epidemik olarak görülür
ve h>zla sirkülatuar kollaps ile ölüme neden olabilir. H. influ-
enza s>kl>kla çocuklarda üst solunum yolu enfeksiyonu veya
otit sonras> görülmektedir. Gram negatif mikroorganizmalar
ise myeloproliferatif veya lenfoproliferatif hastal>klar sonras>,
tümör veya osteomiyelite ba¤l> defektler sonras>, kollajen vas-
küler hastal>klar ya da metastatik karsinomlar sonucunda gö-
rülebilir (1,6,16,24).
pozitif olabilir. Bakteriyel menenjit tan>s>nda en önemli tetkik
beyin omurilik s>v>s>n>n incelenmesidir. Rutin olarak glukoz,
protein ve hücre bak>lmal>, gram boyama ve kültür yap>lmal>-
d>r. Menenjitli hastalarda aç>l>fl bas>nc> yükselmifltir. Beyaz kü-
re say>s> 1000 ile 100.000/mm
hücreler hakimdir, ancak enfeksiyon devam ettikçe mono-
Enfeksiyonlar>