ganlar> saran zara periton, duvarlar>n iç yüzünü örtene parie-
tal periton, organlar> sarana visseral periton denir. Parietal ve
visseral periton bir birinin kesintisiz devam>d>r. Parietal peri-
ton somatik afferent sinir uçlar>n> içerir; buna karfl>l>k viseral
peritonda somatik afferent sinir lifleri yoktur. Bu nedenle per-
fore bir viskus erken dönemde lokalize a¤r>ya yol açmaz.
lokalize edebilir.
vard>r. Bu bofllukta seröz bir s>v> bulunur.
ton arka tarafta yukardan afla¤>ya kadar iki yaprak halinde
uzan>r, buna dorsal mezenter denir. Ön duvarda periton gö-
be¤e kadar iki yaprak olarak uzan>r. Göbe¤in alt>nda bu yap-
raklar birbirinden ayr>l>r.
¤erin sa¤ ve sol loblar>n> ay>r>r. Falsiform ligamentin serbest
alt ucunda ligamentum teres hepatis uzan>r. Bu ligament sol
umblikal venin kal>nt>s>d>r. Falsiform ligament karaci¤erin ön
ve üst yüzünü örter. Sa¤ lobu örten parça üst tarafta üst koro-
ner ligamenti oluflturur. Bu periton yapraklar> karaci¤erin alt
kenar>ndan içeriye döner ve iç yüzü sararlar.
lar>na gelen periton yapraklar> buradan midenin küçük kurva-
türüne ve duodenum'un birinci parças>na uzan>rlar, bu olu-
fluma omentum minus denir. Omentum minus'un karaci¤er
ile mide ve abdominal özofagus aras>nda uzanan parças>na
hepatogastrik ligament ad> verilir ve içinde midenin küçük
kurvatüründe seyreden sa¤ gastrik arter ve ven bulunur. Bu li-
gament gastroözofageal bileflkeyi örter ve sol tarafta hepato-
gastrik ligamenti oluflturur. Omentum minus'un karaci¤er ile
duodenum aras>nda seyreden parças>na ise hepatoduodenal
ligament denir, içinde vena porta, ana hepatik arter ve kole-
dok kanal> bulunur.
rar yukar>ya yükselerek transvers mezokolon ile devam eder-
ler. Bu dört periton yapra¤>n>n oluflturduklar> olufluma omen-
tum majus denir. Omentum majus sol tarafta splenorenal li-
gament ile devam eder.
üst ön k>sm>n> örter ve buradan erkekte mesaneye uzan>r, ara-
da oluflturdu¤u ç>kmaza rektovezikal ç>kmaz ad> verilir. Ka-
d>nda rektum'dan uterus'a geçer ve rektouterin (Douglas ç>k-
maz>), uterusu sard>ktan sonra mesaneye uzanarak uterus ile
mesane aras>nda vesikouterin ç>kmaz> yapar. Periton mesane-
yi üstten örttükten sonra kar>n ön duvar>ndaki peritonla de-
vam eder.
Buna median umblikal plika denir ve içinde urakus'un (Chor-
da urachi) kal>nt>s> vard>r. Bu plikan>n yanlar>nda bulunan
plikalara medial umblikal plikalar denir ve içinde umbilikal
arterin kal>nt>lar> vard>r. En d>fltaki plikalara lateral umblikal
plika denir ve içinde inferior epigastrik arter ve ven bulunur.
Plikalar>n alt k>s>mlar>nda median plika ile medial plikalar
aras>ndaki çukura supravesikal fossa denir. Medial umbilikal
plika ile lateral plika aras>ndaki çukura, ise fossa inguinalis
medialis denir, bu çukur d>fl tarafta yüzeyel inguinal ringe te-
kabül eder.
lunur.
dolay> kar>n arka duvar>na yap>fl>rlar. Arka taraflar>ndaki peri-
ton kaybolur. Yerine ba¤ dokusu geliflir ve böylelikle sadece
ön yüzlerinde periton kal>r. Bu organlar genellikle hareketsiz,
peritonla tamamen sar>l> olanlar ise hareketlidirler. Hareketli
ve hareketsiz k>s>mlar>n birleflme yerlerinde periton bir tak>m
plika ve resesuslar oluflturmufltur. Duodenojejunal kavflakta
superior, inferior, paraduodenal ve retroduodenal resessuslar
bulunur.
dönme hareketleri sonucunda diafragman>n alt>nda periton
bofllu¤unun bir parças> ayr> olarak organlar aras>nda kal>r. Bu
bofllu¤a Bursa omentalis denir. Bursa omentalisin ön duvar>-
n> omentum minus ve midenin arka yüzünü örten periton, ar-
ka duvar>n> pankreas>n ön yüzünü, sol böbrek ve adrenal be-
zin ön yüzlerinin bir k>sm>n>, abdominal aortan>n bafllang>c>-
n> ve çöliak trunkusu örten periton yapar. Bursa omentalisin
içinde üç tane ç>kmaz vard>r, superior, inferior ve lateral (lie-
nal) resessus. Superior resessus özofagus ile vena kava inferior
aras>nda, inferior resessus mide ile transvers kolon aras>nda,
lienal resessus ise gastrosplenik ve splenorenal ligamentlerin
Sistem Anatomisi