background image
Komplike kar>n içi enfeksiyonlar, cerrahi uygulamada bir tar-
t>flma konusu olmaya devam etmektedir. Destek tedavisi ve
cerrahi yöntemdeki geliflmelere ra¤men, kar>n içi sepsis yük-
sek mortalite ve morbidite ile iliflkilidir. Bu nedenle erken ta-
n> yan>nda cerrahi yönetim ve antimikrobiyal tedaviyi içeren
multidisipliner bir yaklafl>m, sonuçlar> iyilefltirme aç>s>ndan
çok önemlidir.
Kar>n içi enfeksiyonlar apandisitten pankreatite kadar de-
¤iflik fliddette olan heterojen bir grup hastal>klan oluflur. An-
cak bu enfeksiyonlar bafllang>ç noktalar>n>n ötesinde periton
bofllu¤una yay>ld>¤>nda, komplike enfeksiyon olarak s>n>flan-
d>r>l>rlar. Bu komplike enfeksiyonlar, en uygun t>bbi yönetim
için hem cerrahi drenaj ve/veya debridman ya da giriflimsel
radyolojik drenaj yolu ile kaynak kontrolü, hem de antimikro-
biyal tedavi gerektirirler.
Komplike kar>n içi enfeksiyonlar kendi aralar>nda iki alt
gruba ayr>labilir; abse oluflumu ile birlikte olan kar>n içi enfek-
siyonlar ve peritonit ile birlikte olan kar>n içi enfeksiyonlar.
Peritonit, spontan bakteriyel peritonitte (primer peritonit) ol-
du¤u gibi gastrointestinal sistem perforasyonu olmadan olabi-
lir ya da barsak mikroorganizmalar>n>n perfore veya nekrotik
organdan do¤rudan translokasyonu ile olabilir (sekonder pe-
ritonit).
Epidemiyoloji ve Patofizyoloji
Komplike kar>n içi enfeksiyonlar, Amerika Birleflik Devletle-
ri'nde her y>l iki milyonun üzerinde cerrahi giriflimden so-
rumludur ve yo¤un bak>m ünitesinde sepsisten ölümün ikin-
ci en s>k nedenidir (1,2). aerob hem de anaerob bakterilerden oluflan karmafl>k bir do-
¤al floraya sahiptir. Proksimal gastrointestinal sistem Gram
negatif bakterilerin bask>nl>¤>nda seyrek olarak kolonize ol-
mufltur; ancak distale ilerledikçe bakteriyel yo¤unluk ve çeflit-
lilik, yüzlerce farkl> mikrobiyal tür ve kültürde 1011 cfu/g d>fl-
k> olmak üzere artar (3). Bu yüzden, mide ve duodenumdan
kontaminasyon nadiren gürültülü bakteriyel peritonitle so-
nuçlan>r; ancak terminal ileum ve yo¤un kolonize olan kolon
perforasyonlar>nda periton bofllu¤una f>rsatç> bakteriler yay>-
l>r ve s>kl>kla sekonder peritonitle sonuçlan>r. Sekonder peri-
tonitten en s>k izole edilen organizmalar Tablo 1'de özetlen-
mifltir (4,5).
Periton bofllu¤u kar>n ön duvar> ile organlar>n üzerini ör-
ten mezotel hücre tabakas> aras>ndaki boflluk olarak tan>mla-
n>r. Periton s>v>s> ba¤>fl>kl>k hücrelerinden, esas olarak makro-
fajlar ve lenfositlerden zengindir ve diyafram yüzeyindeki gö-
zeneklerinden (stomata) lenfatik sisteme emilir (6,7). Periton
bofllu¤una bakteri bulafl> ba¤>fl>kl>k hücrelerinin etkinleflmesi-
ne ve takip eden inflamatuar kaskada yol açar (8). Bu ifllem
baflta iyi lokalize olmayan visseral a¤r>yla sonuçlan>r; ancak
üzerini örten periton inflamasyonu ile a¤r> daha akut ve loka-
lize olur.
Klinik Baflvuru ve Tan>
n içi enfeksiyon-
lar>n erken tan>s>nda çok önemlidir. -
n>n akut kar>na ilerlemesi, agresif yönetimi gerktirir. Di¤er be-
lirti ve bulgular atefl, üflüme, bulant>, ishal ve üriner retansiyo-
nu içerebilir; ancak bunlarla s>n>rl> de¤ildir. Kar>n muayenesi,
fizik muayenenin çok önemli bir parças>d>r. Kar>nda periton
bulgular>yla (rebound duyarl>l>k, defans, kar>n duvar> gergin-
li¤i) beraber yayg>n ya da s>n>rl> duyarl>l>k kar>n içi enfeksiyon
göstergesidir ve ayr>nt>l> bir araflt>rma gerektirir. Diyafragma-
lar> içine alan ayakta akci¤er grafisi, diafragma alt>nda serbest
havay> gösterdi¤i için yararl> bir ek tetkik olabilir. Kar>n ve
pelvisin, intravenöz ve oral kontrasl> bilgisayarl> tomografileri
perforasyon, s>v> toplanmas> ve serbest havay> tan>mlayarak,
komplike olan ve olmayan enfeksiyonlar>n ayr>m>nda yard>m-
c> olabilir.
m
Kar>n enfeksiyonu ile baflvuran hastalar>n, hastal>klar>na ba¤l>
efllik eden, vücudun homeostatik iflleyiflini zorlayan fizyolojik
belirtileri de vard>r. Volüm azalmas> bir tak>m nedenlerle bu
1789
159
BÖLÜM
Komplike Kar>n <çi
Enfeksiyonlarda
Antimikrobiyal Tedavi
Dr. Callisia N Clarke, Dr. Joseph S Solomkin
TABLO 1.
Sekonder Peritonitte S>kl>kla Edilen Organizmalar (Hau et al. [4])
Aerob bakteri
Gram-negatifler
E. coli
%60
Enterobacter/Klebsiella
%26
Proteus
%22
Pseudomonas
%8
Gram-pozitifler
Streptococci
%28
Enterococci
%17
Staphylococci
%7
Anaerob bakteriler
Bacteroides
%72
Eubacteria
%24
Clostridia
%17
Peptostreptococci
%14
Peptococci
%11
Mantar
Candida
%2
Tür
Organizma Yüzde