Dünyada y>lda 1 milyondan fazla kifliye kolorektal kanser ta-
n>s> konulmakta ve bu hastalar>n %50'sinden fazlas>nda hasta-
l>k metastaz ile seyretmektedir (1). Kolorektal kanser Avru-
pa'da 2. s>kl>kta görülen kanser türüdür (%13.2). Avrupa'da
y>lda 212,000 kifli kolorektal kanser sebebiyle hayat>n> kaybet-
mektedir (1). Kolorektal kanserlerin yaklafl>k 1/3'ü rektum
kanseridir. Amerika Birleflik Devletleri'nde her y>l 41,000 kifli
rektum kanseri tan>s> almaktad>r (2). Ülkemizde kolorektal
kanser insidans> tüm kanserler aras>nda erkeklerde ve kad>n-
larda 6. s>radad>r (fiekil 1 ve 2).
r>nda de¤ifliklik, hematokezya, rektal dolgunluk hissi veya ka-
r>n a¤r>s> vard>r (3,4). Kar>n a¤r>s>n>n nedeni k>smi t>kanma ya
da peritona yay>l>m olabilir. Rektum kanserinin pelvik taban
kaslar>n> tutarak tenesmusa yol açabilece¤i unutulmamal>d>r.
Ender olarak lokal ileri rektum kanserleri siyatik siniri ya da
obturatuvar siniri tutarak nöropatik a¤r> sendromuna neden
olabilirler (5). D>flk>lama s>ras>nda a¤r> distal rektum kanser-
lerinde görülebilen bir belirtidir. fiiddetli anal a¤r> olan hasta-
larda rektum tümörü anal sfinkterleri invaze etmifl olabilir ve
çok duyarl> olan anal mukoza a¤r>ya yol açabilir. Di¤er olas>
semptomlar aras>nda kar>nda distansiyon, bulant>, kusma, ki-
lo kayb> ve düflkünlük say>labilir. Hastalar>n önemli bir k>sm>-
n>n asemptomatik oldu¤u göz önünde bulundurulmal>d>r.
Metastatik hastalarda belirti ve bulgular metastaz alan>na gö-
re de¤iflir. Sindirim sisteminin venöz drenaj> portal sistem
arac>l>¤> ile oldu¤u için hematojen yay>l>m en s>kl>kla karaci¤e-
re sonras>nda ise s>ra ile akci¤ere, kemiklere ve beyine olur. Bu
konuda distal rektum kanserleri ayr>cal>k gösterir; inferior
rektal venler vena kava inferiora drene olduklar> için ilk me-
tastaz bölgesi s>kl>kla akci¤erdir.
s>nda her evrede sa¤kal>m>n en olumsuz oldu¤u tümörlerdir
(6-10). Rektum kanserinin birincil tedavisi cerrahidir. Küratif
cerrahi sonras> 5 y>ll>k sa¤ kal>m evre I, II ve III için s>ras>yla
yaklafl>k %80-90, %50-60 ve %30-40'd>r (11-13). Distal rek-
tum kanserleri de rektum kanserleri aras>nda en kötü progno-
za sahiptir.
Bu iki muayene tedavinin yönlendirilmesi için de çok önemli-
dir. Rektal tuflede lezyonun anal sfinkterlere, anorektal ring'e,
sa¤ ve sol rektum duvar>na, pelvik taban kaslar>na (levotorlar)
fikse olup olmad>¤> araflt>r>l>r. Rektosigmoidoskopide lezyo-
nun alt ucunun anal girim (anal verge) olan uzakl>¤> ölçülerek
lokalizasyonu do¤ru olarak saptanabilir. fiekil 3'te rektum
anatomisi görülmektedir.
fleksible sigmoidoskopi semptomatik hastalarda biyopsi ola-