Bunlar>n %80-85'i diferansiye tiroid karsinomlar>d>r (papiller
ve folliküler) ve tedaviye iyi yan>t verirler (1). Anaplastik tiro-
id kanseri (ATK) insan yumuflak doku tümörlerinin en ölüm-
cüllerinden biridir. Tüm tedavi çabalar>na ra¤men tan> sonra-
s> ortalama yaflam süresi 3-5 ay civar>ndad>r. Bir y>ll>k yaflam
oran> %10-20 aras>ndayken, 10 y>ll>k yaflam oran> %5'i geç-
mez. Anaplastik tiroid kanseri primer tiroid malign tümörle-
rinin %1-3 olufltururken tiroid kanserlerine ba¤l> ölümlerin
%14-50'sinden sorumludur (2). Endemik guatr bölgelerinde
daha fazla görülür. Nadir görüldü¤ü için, tümörün biyolojik
davran>fl>n>, tedavi ve sa¤kal>m oranlar>n> etkileyen faktörleri
daha iyi anlayabilecek yeterli hasta say>s>yla çal>flmak zordur.
Anaplastik tiroid kanseri genellikle iyot konsantre etmez ve ti-
roglobülin salg>lamaz. Ay>r>c> tan>da di¤er tiroid kanserlerin-
den (lenfoma, medüller tiroid kanseri) ay>rt etmek için histo-
lojik tan> gerekir (1).
milyon insidans> vard>r. Genel olarak son y>llarda tiroid tü-
mörleri dünyada artmakla birlikte ATK oran> azalmaktad>r.
Yap>lan bir çal>flmada 1973-2002 y>llar> aras>nda tüm tiroid
kanserlerinde 2.4 kat art>fl varken anaplastik tiroid kanseri in-
sidans> de¤iflmemifltir (2). Dünyan>n de¤iflik bölgelerinden
anaplastik tiroid kanserinin insidans>n>n artmad>¤>n> ya da
azald>¤>n> gösteren benzer sonuçlar gelmektedir. Anaplastik
tiroid kanseri tan>s>n>n daha do¤ru konmas> da insidans>n
azalmas>nda etkili olabilecek bir faktördür.
hücre tipine göre kad>nlarda 1.3-8 kat daha fazla görülebilir.
Genellikle 6. ve 7. dekatlarda görülür, ortalama yafl 15-91 ara-
s>nda de¤iflir (3). Tümörlerin ço¤u önceden var olan nodüler
guatr ya da diferansiye tiroid kanseri özellikle de folliküler tü-
mör zemininde geliflir. Ailede guatr öyküsü de bulunabilir.
da tümör ikilenme zaman>n>n ortalama 190 saat oldu¤u ve 24-
36 saat gibi k>sa süreli hücre döngüsünün buna yol açt>¤> gö-
rülmüfltür (4). Bu h>zl> geliflim yan> s>ra apoptosis oran> da
çok düflüktür, agresif seyir gösterirler ve k>sa zamanda çevre
yumuflak dokulara invazyon, lenf nodlar> ve uzak organlara
metastaz yaparlar. Tan> kondu¤unda ço¤unlukla ösefagus,
u¤ram>flt>r.
Hücre büyümesini bask>lay>c> etki ile bu gen hücresel art>fl>
kontrol eder. Kontrolün mutasyon ile etkisiz hale gelmesi di-
feransiye bir tiroid kanserinda anaplastik transformasyona yol
açabilir (5). Baflka bir hipoteze göre de anaplastik tiroid kan-
serinde "transforme edici büyüme faktörü B" (TGFB) tip II
reseptörlerinin (TBRII) ekspresyonu azalm>flt>r (4). TGFB ti-
roid epitel hücresinin geliflmesi ve diferansiyasyonunda fizyo-
lojik bir regülatördür. Tiroid kanserinda düflük TBRI-
I mRNA ekspresyonu tümörün agresifli¤i ile direkt iliflkilidir.
Tiroid kanserinin farkl>laflma bozuklu¤u ile olabilecek bir bafl-
ka protein CD97'dir. Onbir hastada yüksek konsantrasyonda
bulunmufl ve farkl>laflma bozuklu¤unun göstergesi olabilece¤i
söylenmifltir (3). Anaplastik tiroid kanserinde ,-catenin mu-
tasyonu da s>k görülür. Bu sitoplazmada her yerde bulunan
bir proteindir ve transkripsiyonu aktive eder. Buna göre ,-ca-
tenin bir onkogen gibi davran>r ve tümörün agresif davran>fl>-
na katk>da bulunur.
netik faktör de 16p kayb>d>r ve anaplastik tiroid kanserihücre
serilerinin %62.5'u¤unda görülür. Bu 16p'deki bir genin dö-
nüflümle iliflkili olabilece¤ini gösterir. Ayr>ca anaplastik tiroid
kanserinin büyük miktarlarda çeflitli sitokinler (IL-8 ve IL-6)
ve büyüme faktörleri (granulosit- koloni-stimule edici faktör
ve granulosit-makrofaj koloni-stimule edici faktör) üretti¤i de
bulunmufltur (6).
roid kitlesi olarak karfl>m>za ç>kar (fiekil 1). Makroskopik ola-
rak tümör tiroid dokusunun ço¤unun yerini alm>flt>r ve tiroi-
di saran yap>lar> invaze etmifltir, kapsülü yoktur. Kesit yüzeyi
ço¤unlukla kanama ve nekroz alanlar> içerir. Mikroskopik
olarak önemli farkl>l>klar gösterir. Üç ayr> çeflit yap>sal özellik
vard>r: Skuamoid hücreli, i¤ hücreli ve dev hücreli. Skuamoid
yap> düzensiz biçimde ayr> hücre topluluklar> ile karakterize-
dir. Pleomorfizm orta derecede, sitoplazma genifltir. <¤ hücre-
li tipte hücreler genellikle sarkomu hat>rlat>r flekilde fasiküller
oluflurur. Baz> yerlerde nükleer pleomorfizm derecesi ve da¤>-
n>k yerleflimli çok çekirdekli dev tümör hücreleri fibröz histi-
yositoma benzer yap> oluflturur. Dev hücreli yap>da ise di¤er
Kanseri ve Di¤er
Malign Tümörleri