hasta baflvurular> s>ras>nda kad>n hastalar de¤erlendirilirken jinekolojik ve obstetrik nedenler ay>r>c> tan>da mutlaka bulun- mal>d>r. Jinekolojik nedenlerin neredeyse tamam>, obstetrik nedenlerin ise bir k>sm> kolayl>kla di¤er cerrahi tan>larla kar>- flabilir. Bu bölümde kad>n genital organlar> sistematik olarak benign ve malign lezyonlar>n> da içerecek flekilde gözden geçi- rilmifltir. iki ana gruba ayr>l>rlar. Benign adneksial hastal>klar genellikle reprodüktif ça¤larda görülürken lokal olarak rahats>zl>¤a, menstrüel bozukluklara ve infertiliteye yol açabilirler. Overin neoplastik olmayan patolojileri; inflamatuvar ve fonksiyonel kistler, hipertekozis, polikistik over hastal>¤>, gebelik luteoma- s> ve inklüzyon kistleri olarak 6 grupta incelenir (1). Overin neoplastik patolojileri ise, epitelyal, germ hücreli, stromal ve paraovaryan lezyonlar olarak 4 grupta incelenir. peritonun iltihabi olay>d>r. Etiyolojisinde genellikle cinsel yol- la geçen hastal>klar rol oynar. Belli bafll> ajan patojenler N. go- nore ve Klamidyad>r. Bunun d>fl>nda vajen floras> içinde yer alan aerob (Streptokok ve Stafilokok) ve anaeroblar (Bakte- roides) birlikte polimikrobiyal enfeksiyonlara yol açar. Akut pelvik inflamatuvar hastal>kda tüp ve overlerde inflamasyon oluflur. S>k rastlanan komplikasyonlardan biri özellikle ana- eroblar>n dominant oldu¤u enfeksiyonlarda tuboovaryan ap- selerdir. Yüksek atefl, pelvik a¤r>, vajinal ak>nt> ve pelvik mu- ayenede ileri derecede duyarl>l>k pelvik inflamatuvar hastal>k- ta tan>ya götüren belirti ve bulgulard>r. Apse oluflumu genel- likle antibiyotiklere ra¤men klini¤in bask>lanamad>¤> hastalar- da görülür. Rüptür oluflmas> generalize peritonit, sepsis ve flok ile hastan>n hayat>n> kaybetmesine neden olabilir. Tan> konu- lan hastalarda hastaneye al>narak, antibiyotik tedavisi verilir. Klinik 24-48 saat içinde gerilemezse cerrahi tedavi düflünülür. mi cerrahi tedavi yöntemi olabilir. Genç hastalarda ise daha konservatif davran>lmal>d>r. Tuboovaryan apse laparatomi ile drene edilir (2). grupta incelenir. Follikül kistleri preovulatuar folliküllerin ovule olmamas>na ba¤l> oluflan 3-8 cm boyutlar>nda unilokü- ler, ince cidarl> berrak s>v> içeren kistlerdir. Ço¤unlukla asemptomatiklerdir ve genelde 2 ay içinde spontan iyileflme görülür, bu sürede oral kontraseptifler hipofiz bask>lanmas> yaparak bu dönemi k>saltabilirler. Persiste hastalar over tümör markerleri ve ultrasonik de¤erlendirmeyle benign olarak dü- flünülürse laparoskopi ile yaklafl>m tercih edilir. Kist eksizyo- nu yeterli bir tedavidir. kiben ovulasyon bölgesinde içi hemarojik s>v> ile dolu kistik geliflim ile kendini gösterir. Asemptomatik hastalarda tedavi- ye gerek yoktur. Rüptür veya torsiyon geliflen hastalarda kist eksizyonu yeterli tedavidir. Teka lutein kistleri saman sar>s> s>- v> ile dolu genellikle birden fazla ve overi bilateral büyüten kistlerdir. Genellikle trofoblastik hastal>kla birlikte görülürler. Nedene yönelik tedavi ile spontan gerilerler. Akut bir belirti oluflmad>kça cerrahi tedaviye gerek yoktur (3). Overler kal>n beyaz bir kapsülle çevrili ve normalden büyük- tür. Kapsül alt>nda birden çok küçük kistik yap> vard>r. Ana fli- kayet olarak hirsutizm ve infertiliteye yol açar. Bunun d>fl>nda belirti yoktur. Tedavisinde medikal yöntemler kullan>l>r. "Wedge" rezeksiyon yap>fl>kl>klara ve infertiliteye yol açt>¤> için günümüzde kullan>lmamaktad>r. Medikal tedaviye di- rençli hastalarda koter veya laser ile over kapsülüne birden çok perforasyon yap>lmas> denenmifltir ancak bu yöntem gü- nümüzde terkedilmifltir. Baflka bir nedenle laparotomi yap>l- m>fl hastalarda normalden büyük olarak görülen overlere her- hangi bir ifllem yap>lmamal>d>r. Bu hastalarda insülin reseptör direnci ve glikoz düzenleme mekanizmalar>ndaki regülasyon bozuklu¤u son y>llarda üzerinde durulan ve tedaviye yönelik araflt>r>lan konular>n en önemlisidir. Jinekolojik Onkoloji |