progresyon gösteren inflamasyonu ile karakterize bir hastal>k- t>r. Hastal>¤>n patolojik iflaretlerinden birisi de epitelioid gra- nüloma olup hastalar>n sadece %25 ile 66's>nda görülmekte- dir. Bu nedenle hastal>¤>n sadece kolonu etkiledi¤i durumlar- da Crohn hastal>¤> ile ülseratif Kkolit aras>ndaki ay>r>c> tan>da zorluklar yaflanabilmektedir. Kolon tutulumu, Crohn hastala- r>n>n %29 ile 44 aras>nda görülürken ileokolik tutulum %32 ile 45 aras>nda görülmektedir (1). kalelerinde subakut ya da kronik nekrotizan ve sikatrizan inf- lamasyonla seyreden bir terminal ileum hastal>¤>n> tan>mlan- m>fllard>r. 1934'de Colp, ileum ve çekumun her ikisinin gra- nülomatöz hastal>¤>n> tan>mlam>fl ve ileoçekal valvin, kolonun granülomatöz hastal>¤>n>n geliflmesinde gerekli bir bariyer oluflturmad>¤>n> göstermifltir. ile bilinen hastal>k 1950 y>l>ndan sonra Crohn Hastal>¤> olarak isimlendirilmeye bafllanm>flt>r (3,4). lomatöz, kronik, inflamatuvar bir hastal>¤>d>r. Hastal>¤>n ko- lonu tutan flekline granülomatöz kolit ad> verilmekte olup ko- lonun di¤er inflamatuvar hastal>¤> ülseratif kolitten ayr> ve farkl>d>r (3,5,6). özellikle üretken genç yetiflkinlerde daha s>k olarak rastlan>r. Hastalar>n yaklafl>k %80'i 35 yafl>ndan daha genç hastalar olup ileri yafllarda daha seyrektir. Bat>l> ülkelerdeki Yahudi hasta- larda daha s>k görülürken siyah >rkta nadirdir. Ay>r>c> tan>n>n son zamanlarda daha dikkatli yap>lmas> nedeniyle granüloma- töz kolite daha yüksek oranlarda rastlan>lmaktad>r (1,7,8). ¤>n immün sistemindeki baz> de¤iflikliklerin veya defektlerin, hastal>¤>n oluflumunda önemli rolü oldu¤u düflünülmektedir. Allerjik bünye, virütik ve bakteriyel kolitler, baz> yiyecek, içe- cek ve ilaçlar gibi çok say>da etiyolojik faktörler sorumlu tu- tulmufltur (1,7,8). bilir. Kolon tek bafl>na primer granülomatöz hastal>k bölgesi kat daha s>kl>kla, %40 oran>nda, hastalarda segmenter tutu- lum görülmektedir. Distal ileumun inflamasyonu ve de¤iflik oranlarda da kolon tutulumu Crohn hastal>¤>n>n en s>k görü- len klinik tipidir ve hastalar>n yaklafl>k %40'>n> kapsar. makroskopik olarak görülebilir ancak hastal>¤>n erken dö- nemlerinde sadece mikroskobik de¤ifliklikler saptand>¤>nda mevcuttur. Makroskobik incelemede barsak duvar> özellikle submukozal alanda olmak üzere kal>nlaflm>fl olarak görülür. Bununla iliflkili olarak da barsak lümeni daralm>flt>r. Mezente- rik ya¤l> dokunun ödem, kal>nlaflma ve afl>r> büyüme sonucu barsa¤>n serozas>na taflmas>, hem ince hem de kal>n barsakta granülomatöz hastal>¤>n kural> olarak gösterilmektedir. Sero- za görünen damar birikimi nedeniyle hiperemik olup, eksu- dasyon ile birlikte giden subserozal kronik inflamatuvar de¤i- fliklikler vard>r. Mezenterik lenf nodlar> genifllemifl olabilir. Mukozal yüzeylerin gros görünümü hastal>¤>n fliddetine ve geniflli¤ine ba¤l> olarak de¤iflebilir. Mukoza, hiperemi ve ödem d>fl>nda normal olabilece¤i gibi mukozada kald>r>m tafl> görünümü oluflturacak flekilde longitudinal ülserler de bulu- nabilir. Ülserler de¤iflik derinlikte olabilir, genellikle en az submukozaya ve s>kl>kla da serozaya kadar ulaflabilir. Bu ne- denle, s>kl>kla di¤er intestinal luplar tutulan segmente yap>fl>k- l>k göstererek fistülizasyona neden olabilirler (6,9,10). zal kal>nlaflma ile bazen mezenterik ya¤l> dokuya kadar ilerle- yen intramural fissürler izlenmektedir. Granülomatöz kolitin histolojik tan>s>nda kullan>lan kriterler majör ve minör olarak s>n>fland>r>lmaktad>r. mu. 2) 3) Kas duvar>nda normalin iki kat> kal>nlaflma 4) Segmental tutulumdur. kolitin klinik belirtileri çok de¤iflik flekillerde görülebilir. Has- tal>¤a ait belirti ve bulgular asl>nda tan> konulmadan y>llar ön- ce bafllar, kesin tan> genellikle hastal>¤>n akut alevlenmelerin- den biri esnas>nda konur. Tan> kesinleflti¤inde hastalar>n ço¤u öncelikle t>bbi tedavi alt>na al>n>r. |