gelen bölgede yer alan ve temel ifllevleri immün sistemi ilgilen-
diren yaklafl>k 100-150 gr a¤>rl>¤>nda solid bir organd>r. Sple-
nofrenik, splenorenal, splenokolik ve gastrosplenik ligament-
ler dala¤> yerinde tutarlar. Dala¤>n kanlanmas> temel olarak
çöliyak arterin dal> olan splenik arter ile olur. Bunun d>fl>nda
gastrosplenik ligament içinde yer alan k>sa gastrik arterler de
dala¤>n kanlanmas>nda yer al>r. Venöz drenaj splenik ven yo-
luylad>r. Splenik ven daha sonra inferior mezenterik venle bir-
leflerek portal veni meydana getirir. Hematolojik hastal>k ne-
deniyle splenektomi yap>lanlarda %30'a varan oranlarda akse-
suar dalak bulunur. Aksesuar dalak en s>k dalak hilusunda gö-
rülür. Bunun d>fl>nda pankreas kuyruk kesimi, splenokolik li-
gament ve omentum majusta da görülebilir. Aksesuar dalak-
larda da dalak kistleri geliflti¤i bildirilmifltir.
d>r. Literatürde bildirilen 1000 kadar olgu vard>r. En s>k 20-45
yafl aras>nda görülürler. Kad>nlarda biraz daha s>kt>r. S>kl>kla
asemptomatiktir. En s>k belirti sol üst kadran a¤r>s> ve dolgun-
luk hissidir. Tüm hastalarda klinik ya da radyolojik splenome-
gali saptan>r. Morgenstern'in 23 hastal>k serisinde en s>k bildi-
rilen tip, kist iç yüzeyinin skuamöz epitelle döfleli oldu¤u epi-
dermoid kist tipidir.
lakt>r ve fibröz trabeküler bir yap> gösterirler. Kist s>v>s>n>n
ak>flkanl>¤> de¤iflkendir. Berrak ya da sar>, yeflil, kahverengi
olabilir. Kist s>v>nda karsinoembriyonik antijen ve Ca 19-9
düzeyleri yüksek bulunabilir. Kist duvar>n>n mikroskopik in-
celenmesinde epitel yüzeyi mezoteliyal, transizyonel veya epi-
dermoid yap>da olabilir. Baz> kistlerde her üç tip epitel de bu-
lunabilir. Belirgin bir epitel tabakas> bulunmamas> yetersiz ke-
sit al>nmas>na veya epitelin dökülmesine ba¤l> olabilir.
flabilirler. Tan>da en s>k ultrasonografi kullan>l>r. Parazitik ol-
mayan dalak kistlerinin ancak %5 kadar> komplikasyonlara
yol açar. Travmatik ve nadiren spontan perforasyon göstere-
rek peritonite neden olabilirler. Sekonder kist infeksiyonu ge-
liflebilir. Hipersplenizm ve böbre¤e bask> yaparak hipertansi-
yon gibi komplikasyonlar da bildirilmifltir.
büyük, subkapsüler veya intrasplenik hematomlardan geliflir-
ler. Normalde bu hematomlar>n organize olarak rezorbe ol-
malar> veya fibröz doku ile yer de¤ifltirmeleri beklenir. Bu se-
yirin olmamas> halinde kistik bir de¤iflime neden olabilirler.
Bu tür kistlerde epitel tabakas> yoktur.
çek ve yalanc> kist) oldu¤u gibi kistin gros görünümü esas al>-
narak yap>lan s>n>flamalar da vard>r (Tablo 1).
dir. K>smi splenektominin zorluklar> nedeni ile kistin arka du-
var> b>rak>larak totale yak>n ç>kar>lmas> da önerilen bir tedavi
fleklidir. Bu daha basit ve kans>z bir ameliyat yöntemidir. Sa-
k>ncas> ise rekürrens olas>l>¤>d>r. Dalak kistlerinin tedavisi aç>k
cerrahi ile yap>labildi¤i gibi laparoskopik olarak de yap>labilir.
Küçük, belirti vermeyen ve radyolojik incelemelerde düzgün
duvarl> ve solid alan içermeyen kistlerde ameliyats>z izlem ya-
p>labilir. Duvarda kalsifikasyon olmas> tek bafl>na ameliyat in-
dikasyonu de¤ildir. Aspirasyonla kist içeri¤inin boflalt>lmas>
uygun bir tedavi yaklafl>m> de¤ildir. Bu ifllem sonras> tekrar s>-
v> toplanmas> kural gibidir.
raci¤er ve akci¤erden sonra kist hidati¤in en s>k görüldü¤ü
üçüncü organd>r. Buna karfl>n Türkiye gibi kist hidati¤in en-
demik oldu¤u ülkelerde bile dalak kist hidati¤i seyrek görülen
bir hastal>kt>r. Tüm kist hidatik olgular>n>n %1-8'ini olufltu-
rur. Hastalar>n %20 ile %50'sinde efllik eden karaci¤er veya di-
¤er organ kist hidatik tutulumu da vard>r.
Tümörleri
B. Parazitik olmayan
b. Kist yap>s>nda primer veya metastatik tümörler
4.