rak sunulmas>yla beraber, diabet o zamana kadar akut baflla-
y>p ortalama 2 sene içinde ölümle sonuçlanan bir hastal>k ol-
maktan ç>k>p, uzun dönemde uç organ hasarlar>na yol açan
kronik bir hastal>¤a dönüflmüfltür.
nesota Üniversitesi'nde gerçeklefltirilmifl, üç sene sonra 10
hastal>k bir seri bildirilmifltir (1,2). Ancak bafllarda pankreas
transplantasyonu sadece az say>da merkezde yap>lan bir ifllem-
di ve hasta ve pankreas greft sa¤kal>m oranlar> düflüktü. Daha
sonraki y>llarda organ al>m> ve prezervasyonu, cerrahi teknik-
ler, klinik immünsupresyon, organ rejeksiyonunun tan> ve te-
davi yöntemleri ve transplantasyon sonras> s>kl>kla görülen
komplikasyonlar>n yönetimi gibi çeflitli alanlardaki ilerlemeler
sayesinde greft ve hasta sa¤kal>m>nda belirgin düzelmeler ol-
mufl, sonuçlar di¤er organ transplasyonlar>n>n düzeyine ulafl-
m>flt>r. Günümüzde pankreas transplantasyonu, özellikle son
dönem böbrek hastal>¤> gibi diabete ba¤l> ciddi komplikas-
yonlar> olan bir çok hasta için birincil tedavi seçene¤idir.
edu) verilerine göre 1966'dan 2008'e kadar Amerika Birleflik
Devletleri(ABD)'nde yaklafl>k 22 000'i olmak üzere, toplam en
az 30 000 pankreas transplantasyonu gerçeklefltirilmifltir (3).
Son yay>nlanan verilere göre sadece 2008'de ABD'de 1273,
s>ndaki neden-sonuç iliflkisi 1993'te sonuçlar> yay>nlanan ran-
domize prospektif bir çal>flmayla ortaya konulmufltur. Diabet
Kontrol ve Komplikasyonlar Çal>flmas> (DCCT- Diabetes
Control and Complications Trial), tip 1 diabetiklerde yo¤un
insülin tedavisi ile s>k> glisemik kontrolün diabetik nefropati,
retinopati ve nöropatinin ortaya ç>kmas>n> geciktirdi¤ini ve
ilerlemesini yavafllatt>¤>n> göstermifltir (6). Bu hastalar>n daha
uzun izlendi¤i EDIC (Epidemiology of Diabetes Interventions
and Complications) çal>flmas>nda bu k>sa dönemdeki s>k>
kontrolün 8 y>l sonra da diabetik nefropatinin ilerlemesini ya-
vafllatma etkisini devam ettirdi¤i gösterilmifltir (7). Bu iki ça-
l>flma erken giriflimin metabolik kontrolde iyileflmeyle sa¤la-
nan yararlar>n> göstermesi bak>m>ndan önemlidir.
lar>n oran>n>n> düflürür ancak bu komplikasyonlar>n oluflma-
s>n> engelleyemez. Ayr>ca bu tedavilerde kaç>n>lmaz olarak hi-
poglisemi riski artar. Pankreas transplantasyonunun amac>
diabetik hastalarda yeterli beta hücre kütlesi sa¤lanmas>yla
glukoz metabolizmas>n>n normale getirilmesidir. Pankreas
transplantasyonu karaci¤er, kalp ve akci¤erdeki gibi erken dö-
nemde hayat kurtar>c> de¤ildir. Temel yararlar> uzun dönem
ekzojen insülinden ba¤>ms>z olarak normoglisemi sa¤lamas>,
glikolize hemoglobin (HbA1c) düzeylerini tamamen normal-
lefltirmesi ve potansiyel olarak diabetik komplikasyonlar> ön-
lemesi ve sa¤kal>m> uzatmas>d>r.
rine gore al>c>lar>n büyük ço¤unlu¤u tip1 diabet hastalar>d>r.
Tip 2 diabet nedeniyle (yaklafl>k %8), total pankreatektomi
sonras> ve böbrek d>fl>nda di¤er organlarla beraber yap>lan
pankreas transplantasyonlar> da di¤er gruplar> oluflturur. Ge-
nel olarak fliddetli diabetik komplikasyonlar> yerleflmifl ya da
geliflmekte olan (örne¤in nefropati, retinopati, nöropati), hi-
poglisemi fark>ndal>¤> olmayan (yaflam> tehdit eden fliddette)
ve ameliyat için t>bbi olarak sa¤l>kl> bulunan hastalar pankre-
as transplantasyonu için uygundur. Pankreas transplantasyo-
nu için aday olarak de¤erlendirilen hastalar 3 kategoriye girer-
ler:
1. Diabeti ve yerleflmifl ya da yaklaflmakta olan böbrek yet-
gorilerde de¤erlendirilmektedir (Tablo 1).
pankreas transplantasyonu için öneri kriterlerini yay>nlam>fl
ve daha sonra bunlar> her y>l güncellemifltir (8,9). En son
2006'da yay>nlanan ADA önerilerine göre son dönem böbrek
hastal>¤> olan diabet hastalar>nda böbrek ile ayn> anda (simul-
tane) ya da daha sonra pankreas transplantasyonu yap>lmas>
Transplantasyonu