m>nda antiseptikler kulland>¤>na iliflkin pek çok kan>t bulun-
maktad>r. Gladyatör yaralanmalar>n> tedavi eden Galen, süpü-
rasyon ile s>n>rl> yara enfeksiyonlar>nda püy olufltuktan sonra
iyileflme oldu¤unu, böylelikle hastan>n yaflam>n>n kurtuldu-
¤unu vurgulam>flt>r. Galen yandafllar>, bilinen antiseptik mer-
hemleri kullanmaktan çok, enfeksiyon ve süpürasyonu teflvik
eden zararl> maddelerin kullan>lmas>n> teflvik etmifllerdir. Sa-
dece bir grup hekim uygun bir antisepsisin primer olarak ya-
ra iyileflmesinde etkili olaca¤>n> savunmufltur.
raf>ndan ortaya konmufltur. Bu hekim sadece kirecin klorid
tuzu ile basitçe ellerini y>kayarak, puerperal sepsis oran>n> iki
y>l içinde %10'un üzerinden, %2'ler düzeyine düflürmüfltür.
Bu kan>t> desteklemek için istatistik yöntemlerin gereksizli¤i-
ne karfl>n ("brick" sendromu), o dönemdeki arkadafllar> bu
gözleme kat>lmam>fllard>r. Semmelweiss da trajik bir flekilde
kesi sonras> yaras>n>n enfekte olmas> nedeniyle ölmüfltür.
(Pastör bunun çürümüfl flarap oldu¤unu belirtmifltir) üzerine
etki ederek nehirdeki ot va kabuklularda azalmaya yol açt>¤>n>
belirtmifltir. Daha sonra Lister, kendi yapt>¤> fenol spreyini
aç>k ekstremite k>r>klar>nda antiseptik olarak kullanm>fl ve en-
feksiyon nedeniyle gerekebilecek amputasyonlar> önlemifltir.
cildini y>kamada kullan>lan (alkolik solüsyonlar), yarar>ndan
kimsenin kuflku dahi etmedi¤i, güvenilir ve kaliteli baz> anti-
septiklere sahibiz. Yüzey mikroorganizmalar>n>n %90-95'i
tahrip edilebilmektedir, ancak yara enfeksiyon oranlar>n>
azaltmada hastalar>n cerrahi giriflim öncesi tüm vücutlar>n> y>-
kamalar> hala tart>fl>lmal> bir konudur. Bütün antiseptikler,
dokular ile kan ve püy dahil vücut s>v>lar> ile temas ettikten
sonra dakikalar içinde inaktive olmaktad>r. Antiseptiklerin cilt
haz>rl>¤>nda kullan>lmas> tüm yönleri ile genifl olarak incelen-
mifl ve afl>r> mekanik temizlenmenin zararl> oldu¤u, antisep-
tiklerin etkinli¤ine engel oldu¤u gösterilmifltir. Ameliyat ön-
cesi olarak f>rçalanarak y>kanmak cilt yüzeyine daha fazla or-
ganizma sal>nmas>na neden olmaktad>r. Bu nedenle ameliyata
al>nan ilk hasta öncesi f>rçalanarak y>kan>lmas>, daha sonraki-
ler için ise sadece antiseptiklerle el y>kanmas> önerilmektedir.
rençli Staph. aureusa (MRSA) karfl> etkinli¤i kan>tlanamam>fl
bir antiseptiktir. Püy ve vücut s>v>lar>nda göreceli olarak stabil
kalmas> ek bir avatajd>r ancak tüm antiseptikler birkaç dakika
içinde inaktive olmaktad>r Cerrahi f>rçalanma ve el y>kamada
%4'lük sudaki solüsyonlar> oldukça popülerdir. Hasta cildinin
haz>rl>¤> için ise %0.5'lik alkollü solüsyonlar> kullan>l>r ancak,
koter yerinin iyi kurulanmas>na özen gösterilmelidir. Aç>k ve
kronik cerrahi yaralarda sudaki chlorhexidine solüsyonlar> et-
kilidir ama, dokulardaki toksik etkilerinden kaç>nmak için di-
lüe edilmelidir. Emniyetli uygun bir konsantrasyon tan>mlan-
mam>flt>r.
bilirler, ancak allerjik reaksiyonlar chlorxexidine'den daha
fazla de¤ildir. Kuflku varsa "patch" testi yap>labilir. Elemental
iodine içermedi¤i için povidoneiodine nontoksiktir. Etkisi
h>zl>, spektrumu da genifltir, antifungal ve sporosidal etkileri
olup MRSA'lara karfl> etkinli¤i kan>tlanm>flt>r. %7,5"luk suda-
ki ve %10'luk alkollü solüsyonlar halinde bulunmaktad>r (%1
iyot). Aç>k yarada kullan>lmak üzere Chlorhexidine'in sudaki
solüsyonunun emniyetli bir konsantrasyonu henüz tan>mlan-
mam>flt>r. Hastan>n cilt haz>rl>¤>nda kullan>lan alkollü solüs-
yonlar, di¤er benzerleri gibi sadece yüzeyel cilt floras>nda et-
kindir. Temiz ameliyatlarda bile, derinin derin tabakas>nda
yerleflmifl mikroorganizmalar yara yerine do¤ru ilerler ve en-
feksiyona neden olabilirler (genellikle Staph. aureus ve epider-
midis).
manaslar ço¤alabilirler. Bu nedenle cerrahiye haz>rl>kta kulla-
n>lmas> önerilmez. Hexachloropane ve triclosan, chlorhexidi-
ne veya povidone iodine ba¤l> allerjik durumlarda el y>kama-
da kullan>labilirler. Hipokloritler daha sonra ayr>nt>l> olarak
incelenecektir fakat flu kadar>n> söylemek gerekir ki bu mad-
deler antiseptik olmaktan ziyade gerçek dezenfektanlard>r.
Gümüfl bileflimleri ise yan>klarda ve kronik ayak ülserlerinde
baflar>yla kullan>lmaktad>r (silver sulphadiazine).
xander Fleming taraf>ndan fark edilmifltir ve konaklad>klar>
organizmalara toksik olduklar> ve savunma mekanizmalar>n>
zay>flatarak daha sonra mirobiyal üremelere olanak sa¤lad>k-