background image
Meme kanseri, akci¤er kanserinden sonra ikinci s>kl>kta görül-
mektedir. Gerek geliflmifl gerekse geliflmekte olan ülkelerin
birço¤unda kad>nlarda en s>k görülen kanserdir (1). Kad>nlar-
da kanserden ölümlerinin de bafl>nda gelmektedir. Dünya
Sa¤l>k Örgütü'nün (DSÖ) 1990 y>l>nda yapt>¤> çal>flmada y>l-
l>k, 796.000 yeni meme kanserli hasta ve 314.000 meme kan-
serinden ölüm saptanm>flken, yine DSÖ'ye ba¤l> International
Agency on Cancer for Research'un (IARC) 2002 y>l>ndaki de-
¤erlendirmesinde; bir y>l içinde 1.152.000 yeni meme kanseri
hastasunun ortaya ç>kt>¤> ve 411.000 meme kanserinden ölüm
oldu¤u hesaplanm>flt>r. Bu süre içerisinde meme kanserinin
insidans ve mortalite h>zlar>nda %25'lik art>fl görülmektedir.
1970'li y>llarda 13 kad>ndan birinde meme kanseri geliflimi
beklenirken 2004 y>l> itibariyle bu oran 1:8 olmufltur. Ameri-
ka Birleflik Devletleri'nde 2008 y>l>nda yaklafl>k 182.460 yeni
meme kanseri tan>s> koyulaca¤> ve 40.480'nin ölümle sonuçla-
naca¤> öngörülmüfltür. Meme kanserli hastalarda tüm evrele-
re göre 5 y>ll>k sa¤kal>m oran>, geliflmifl ülkelerde %73 iken,
geliflmekte olan ülkelerde %53 olarak bildirilmektedir. Arada-
ki bu önemli fark, geliflmifl, olan ülkelerde tarama mamogra-
fisi sayesinde erken tan> ile ve daha iyi tedavi olanaklar> ile
aç>klanabilir. Meme kanseri fatalite h>z> geliflmifl olan ülkeler-
de %30 (190.000 ölüm/636.000 hasta), az geliflmifl ülkelerde
ise %43'dür (221.000 ölüm/514.000 hasta). Ülkemizde mev-
cut verilere göre meme kanseri s>kl>¤>n>n, do¤u bölgelerimiz-
de 20/100.000, bat> bölgelerimizde ise 40-50/100.000 oran>n-
da oldu¤u tahmin edilmektedir.
2
Bu rakamlardan yola ç>k>la-
rak, Türkiye'de her y>l meme kanserine yakalanan kad>n say>-
s>n>n on bin kadar oldu¤u hesaplanabilir. Tablo 1'de y>llara
göre tahmini meme kanserli hasta say>lar> görülmektedir. Ül-
kenin do¤usu ile bat>s> aras>ndaki s>kl>k fark>, Türkiye'nin ba-
t> bölgelerindeki yaflam>n bat> toplumlar>ndakine benzerli¤in-
den kaynaklanmaktad>r. Kad>nlarda erken menarfl (<12 yafl),
geç do¤um (>30 yafl), geç menopoz (>55 yafl), daha fazla hor-
mon replasman tedavisi alma, daha k>sa laktasyon süresi ve
beslenme al>flkanl>klar>ndaki de¤ifliklikler, bat> tipi yaflam biçi-
minin meme kanserinin insidans h>z>n>n artmas> ile ilgili ö¤e-
ler aras>nda say>labilir. Kad>nlardaki dört kanserden biri me-
mede yerleflmekte olup, meme kanseri en s>k kanserden ölüm
nedenidir (3,4).
Meme hastal>klar> ile ilgili ilk yaz>l> kay>tlara eski M>s>rda
rastlanm>flt>r. Teb flehrinde 1862 y>l>nda Edwin Smith taraf>n-
dan bulunup okunan bu papirüsler, M.Ö. 3000 y>llar>na aittir.
48 hasta içeren bu papirüslerde abse, travma, infekte yaralar
ve tümör hakk>nda bilgiler verilmifltir. Hastalardan 8'inde tü-
mör oldu¤u düflünülmektedir. Bu hastalar sert, dokunuldu-
¤unda so¤uk, s>v> içermeyen bu nedenle abse ve inflamasyon-
lardan ayr>lanlar olarak tan>mlanm>fl, tedavi olana¤>n>n da bu-
lunmad>¤> belirtilmifltir.Yaln>z bir hastada yanan bir odunla
koterizasyon denenmifltir. Daha sonra M.Ö. 1500 y>l>na ait
Eber papiruslar>nda ise meme kanserine ait herhangi bir kay-
da rastlanmam>flt>r. Hamurabi'nin; hastas>n>n ölümüne sebep
olan doktorun da öldürülmesini kabul eden kanunu; Hipok-
rat'>n ise di¤er kanserler gibi meme kanserlerinin de cerrahi-
den yarar görmez tavsiyesi, hekimleri meme kanseri ile u¤rafl-
maktan bir süre al>koymufltur. M.S. 100. y>llarda birbirini izleyen kesi ve koterizasyon yapa-
rak sa¤lam meme dokusu ile tümörü ç>karm>flt>r. Ebu Kas>m
(10. yy), Mondeville (13. yy) ve Lanfranc, Leonides'in tekni¤i-
ni gelifltirmifllerdir. 16.ve 17. yy'da önce Fabry s>k>flt>rarak me-
me ampütasyonu yapan bir alet gelifltirmifl daha sonra Arceo
ilk kez memenin cerrahi yolla ç>kar>ld>¤> mastektomi ameliya-
t>n> tan>mlam>fl; Cabrol buna major pektoral kas>n ç>kar>lma-
s>n> eklemifltir. K>sa bir süre sonra ise Severinus koltuk alt> lenf
nodu disseksiyonunu eklemifltir. 1894 y>l>nda hem Halsted
hem de Mayer; radikal mastektomiyi tan>mlam>fllard>r. Uzun
y>llar meme cerrahisinde alt>n standart olarak kabul edilen ra-
dikal mastektomide 1-3. düzey aksiler lenf nodlar> ile beraber
long totasik sinir korunarak ve torakodorsal sinir de aksiller
içerik ile beraber ç>kar>labilmektedir. 1948 y>l>nda Patey pek-
toralis major kas>n>n korunmas>n> esas alan modifiye radikal
mastektomiyi gelifltirmifltir. Takiben Madden pektoralis mi-
nör kas>n> da koruyarak modifiye radikal mastektomi uygula-
m>flt>r. Bu yöntemle 3 düzey aksiller lenf nodlar>na ulaflmak
kolay de¤ildir. Ancak günümüzde klinik uygulamalarda pek-
toralis minör kas>n>n bafl> kesilerek aksiller diseksiyon tamam-
lanmaktad>r. Takiben yap>lan çal>flmalarda sistemik tedavinin
uygulanmad>¤> durumda, modifiye radikal veya radikal mas-
tektomi aras>nda lokal rekürrens ve yaflam beklentisi oranlar>
aras>nda fark saptanmam>flt>r (5).
Yak>n dönemde, cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ve hor-
monal tedavilerin hasta düzeyinde uygunlu¤unun belirlene-
rek beraber kullan>lmas>yla hastal>ks>z ve toplam yaflam bek-
1103
86
BÖLÜM
Meme Kanseri
Dr. F. Ümit Malya, Dr.
TABLO 1.
Y>llara Göre Tahmini Meme Kanseri
Say>lar>
2007
44.253
2008
45.696
2009
47.205
2010
48.809
2011
50.399
2012
51.990
Y>llar
Meme Kanseri Say>s>