temel cerrahi Page 217

Anal bölgedeki çeflitli sorunlar, çocukluk ça¤>ndaki hekime
baflvuru nedenleri aras>nda önemli bir yer tutmaktad>r. Özel-
likle kanama gibi ebeveyni telaflland>racak belirtilere yol aça-
bilirler. Bu sorunlar sadece çocuk cerrahisi de¤il, hekimlik
prati¤inde de çok s>k karfl>lafl>ld>¤>ndan, bilinmeleri önemli-
dir.

ANAL F

Anal mukoza ve ciltteki yüzeysel y>rt>klar özellikle ilk iki yaflta
s>kt>r. Ancak tüm çocukluk ça¤> rektal kanamalar>n>n en s>k
nedenlerindendir.

Anal fissür bir kab>zl>k dönemi sonras>nda sertleflmifl d>fl-

k>n>n yüzeysel y>rt>k oluflturmas> ile meydana gelir. Y>rt>k
olufltuktan sonraki d>flk>lamalar a¤r>l> olaca¤> için, d>flk>lama-
dan kaç>nma bafllar. Sonuçta d>flk> daha da sert bir hal alarak,
d>flk>lamay> daha da a¤r>l> ve zedelemeye aç>k bir hale getirir.
Ancak her hastada mutlaka sert bir d>flk>lama tan>mlanmaya-
bilmektedir.

Çocuklarda kronik kab>zl>¤>n inek sütüne intolerans bul-

gusu olabilece¤i ve anal fissür ve perianal fistüllerin bununla
iliflkilendirilebilece¤i düflünülmüfltür.

Hastalar genellikle rektal kanama yak>nmas> ile baflvurur-

lar. Kanama taze kan fleklindedir. D>flk>n>n etraf>na s>vanm>fl-
t>r. D>flk>n>n içinde kan bulunmaz, ancak d>flk>lama sonras>n-
da damlama fleklinde kanama olabilmektedir. Hastada taze
rektal kanama ile birlikte a¤r>l> d>flk>lama öyküsü de bulundu-
¤unda en olas> tan> akut anal fissürdür.

Anal fissürler fizik incelemede anus gerdirilerek pektinat

çizgi görülebilir hale getirildi¤inde, en iyi olarak görülürler.
Akut fissürler, genellikle posterior kesimde yerleflen uzunla-
mas>na y>rt>k fleklinde saptan>rlar. E¤er fissürün kranial ucun-
da hipertrofi (yalanc> polip), kaudal ucunda da nöbetçi meme
(sentinel tag) varsa, kronik fissürden söz edilmektedir. Kro-
nik fissürde kanama de¤il, fakat a¤r>l> d>flk>lama daha önem
kazanmaktad>r.

Anal fissürlü bir hasta ile karfl>ld>¤>nda, anal fissürün

Crohn hastal>¤>n>n ilk belirtisi olabilece¤i hat>ra getirilmelidir.
Lösemi nedeniyle kemoterapi program>ndaki bir hastada rek-
tal kanama yak>nmas> oldu¤unda anal fissür aranmal>d>r.

Anal fissür tedavisinde d>flk>n>n k>vam> yumuflat>lmal>d>r.

Banyo s>cakl>¤>ndaki suya oturma fleklinde yap>lan oturma
banyosu a¤r>y> azaltmada ve sfinkteri gevfleterek d>flk>lamay>
kolaylaflt>rmada yararl>d>r. Bu nedenle günde birkaç kez uygu-
lanmas>nda fayda bulunmaktad>r. Çok a¤r>l> durumlarda lo-
kal analjezik içeren pomatlar>n uygulanmas> gerekebilmekte-
dir.

Çocuklardaki anal fissürler genellikle iki haftadan daha k>-

sa bir sürede iyileflmektedir. tomi gibi cerrahi tedaviler önerilmifltir. Ancak bu tür daha ile-
ri tedavilere ender olarak gereksinim duyulmaktad>r.

APSE

Perianal apse özellikle süt çocuklu¤u döneminde s>kt>r. Bu
bölgedeki yüzeysel apseler arabezi dermatitinin enfekte olma-
s> ile iliflkilidir. Anal kanal veya perirektal bölge apseleri ise in-
tersfinkterik plana ilerleyen kript apselerine ba¤l>d>r. Daha
büyük çocuklardaki perianal apselerin inflamatuvar barsak
hastal>¤>, kronik granülomatöz hastal>k, immün yetmezlik du-
rumlar> veya lösemi ile iliflkili olabilece¤i unutulmamal>d>r.

Perianal apse tan>s> fizik inceleme ile koyulmaktad>r. E¤er

d>flta flifllik, ödem, hiperemi belirgin de¤ilse bile palpasyon ile
endürasyon hissedilebilmektedir. fiüphe varl>¤>nda rektal mu-
ayeneden kaç>n>lmamal>d>r.

Perianal apse tan>s> konuldu¤unda hemen drenaj uygulan-

mal>d>r. Mutlaka d>fltan fluktuasyon varl>¤> aranmamal>d>r. Ye-
terli bir drenaj sonras>nda apse h>zla iyileflir. Antibiyotiklerin
gere¤i tart>flmal>d>r. Enterik mikroorganizmalar> spektrumun-
da kapsayan bir antibiyotik verilebilir.

Perianal apsenin tekrarlama ve perianal fistüle neden ola-

bilme gibi iki önemli komplikasyonu bulunmaktad>r.

PER

Perianal fistül, perianal apsenin anal bölge cildi ile anal kana-
la uzant>lar> sonucunda olmaktad>r. Hemen her zaman peri-
anal apseyi takip eder. Perianal apselerin yüzde kaç>nda peri-
anal fistül geliflece¤i tart>flmal>d>r. Perianal fistül herhangi bir
komplikasyona neden olmadan varl>¤>n> devam ettirebilmek-
tedir. Ancak daha yüksek olas>l>k, tekrarlayan perianal apsele-
re neden olmas>d>r.

Perianal apse ve fistüllerin infantl>k döneminde görülen

dönemle s>n>rl> bir durum oldu¤u, bir yafl>na kadar kendili-
¤inden geçme olas>l>¤>n>n yüksek oldu¤u ileri sürülerek cerra-
hi tedavinin bu yafl>n ilerisine saklanmas>n>n uygun olaca¤> sa-
vunulmufltur.

E¤er bir hastada tekrarlayan perianal apse varsa, perianal

fistül için tedavi uygulanmal>d>r. Perianal fistülün tedavisinde
fibrin yap>flt>r>c> denenmifl, ancak baflar>l> olmam>flt>r. Perianal
fistül, fistülün içinden geçirilen bir probun üzerinden fistülo-
tomi ile tedavi edilmektedir. Fistülotomi sonras>nda fistül
trakt> debride edilerek granülasyon dokular> uzaklaflt>r>l>r.
Sonras>nda d>flk>y> yumuflat>c> tedbirler al>narak, s>cak oturma

2129

202

BÖLÜM

Çocuklarda Anorektal
Bölgenin S>k Karfl>lafl>lan
Sorunlar>

Dr. F. Cahit Tanyel