bir ölüm nedeni olmaya devam etmektedir. Sendrom yaklafl>k
40 y>ld>r bilinmektedir ve genel kan>, sendromun Sistemik
dur (1). Sistemik inflamatuar yan>t sendromunda, yerel doku
düzeyinde normalde faydal> olan inflamasyonun konakta sis-
temik olarak etkinleflmesi ile önemli organ ifllevlerini tehlike-
ye atan bir dizi y>k>c> olayla sonuçlan>r. Sistemik inflamasyonu
etkinlefltiren biyolojik uyaranlar çok say>dad>r, ancak enfeksi-
yon bafll>ca etkinlefltirici neden olmaya devam etmektedir.
fonksiyon sendromunu tam olarak anlamak için tarihsel geli-
flimini anlamak önemlidir. Bu yaz>da ortaya konan dayanak
noktas>, eski görüfle göre çoklu organ disfonksiyon sendromu-
nun as>l olarak invazif enfeksiyonun bir sonucu oldu¤udur.
Bu eski kavram, günümüzde yerini çoklu organ disfonksiyon
sendromunun, bafll>ca etkinlefltirici olay> enfeksiyon olan sis-
temik inflamatuar yan>t sendromunun patofizyolojik sonucu
oldu¤unu tan>mlayan güncel kavrama b>rakm>flt>r; ancak iske-
mi/reperfüzyon, yumuflak doku yaralanmas>, ve di¤er birçok
biyolojik uyaran da inflamatuvar yan>t> bafllatabilir. Çoklu or-
gan disfonksiyon sendromunun gelecekte pro- ve anti-infla-
matuar yan>tlar aras>ndaki dengenin kayb> olarak de¤erlendi-
rilmektedir. Organ yetmezli¤inin geliflmesini ya da hastan>n
daha dengeli ve kendine daha az zarar veren fizyolojik bir ya-
n>t vermesini belirleyen, bu iliflki çeflitli konak yan>tlar>n>n bü-
tünüdür.
n>mlanm>flt>r. Birinci Dünya Savafl>'nda travmatik ve hemora-
jik flok, dolafl>m ve kardiyak ifllev bozuklu¤unun bir tür organ
yetmezli¤i olarak tan>nmas>n> sa¤lam>flt>r. Kan ve kanla iliflki-
li ürünleri kullanarak resusitasyonun uygulamaya girmesiyle
birçok yaral> istenilen kan bas>nc>na düzeyine resusite edile-
bilmifl; ancak hastalar yine de böbrek yetmezli¤i gelifltirmifltir.
Volüm resusitasyonu ve "üçüncü boflluk" kavram>n>n daha iyi
anlafl>lmas>yla, eritrosit suspansiyonu transfüzyonuna ek ola-
rak kristaloid s>v>lar>n da daha etkin kullan>m> Vietnam sava-
fl>nda böbrek yetmezli¤i s>kl>¤>n>n azalmas>n> sa¤lam>flt>r; an-
cak bu yaklafl>m da "flok akci¤eri" sendromunun ortaya ç>k-
mas>yla iliflkilendirilmifltir. Akci¤er yetmezli¤i olan hasta için
organ sistem yetmezli¤i kompleksi, 1960'larda ise çok yönlü
yo¤un bak>m birimlerinin geliflmesiyle, çoklu organ sistem
yetmezli¤i yeni bir tür hastal>k olarak tan>mlanm>flt>r.
Syndrome) bafll>kl> yaz>lar>nda, sivil ortamda akci¤er yetmez-
li¤inin yeni ve önemli bir klinik antite oldu¤unu bildirmifltir.
Skillman ve arkadafllar> (3) akci¤er yetmezli¤i ve klinik sar>l>k
ile hipotansiyon ve sepsis aras>nda önemli bir iliflki kurmufl-
tur. Ayr>ca, midede akut mukozal lezyonlar>n ortaya ç>k>fl>n>,
bu organ yetmezli¤i dizisinin önemli bir bilefleni olarak ba¤-
daflt>rm>flt>r.
mi yetmezli¤ini tan>mlamak için ilk defa "ard>fl>k organ yet-
mezli¤i" deyimini kullanm>flt>r. Baue (5) daha sonra çoklu or-
gan yetmezli¤i kavram>n> aç>kça tan>mlam>fl ve cerrahi hasta-
daki organ sistemleri yetmezliklerinin büyük olas>l>kla birçok
farkl> klinik bulgu ile ba¤lant>l> oldu¤unu; ancak ortak bir bi-
yolojik mekanizman>n potansiyel olarak bu gözlemleri aç>kla-
yabilece¤ini önermifltir. Eiseman ve arkadafllar> (6) tedavi
edilmemifl kar>n içi enfeksiyonun organ yetmezli¤i geliflimin-
de önemli katk>s> oldu¤unu aç>klam>fl ve Polk ve Shields (7)
küçük bir grup hastada kar>n içi enfeksiyonun cerrahi giriflim
ve antibiyotik ile uygun yönetim alt>na al>nd>¤>nda organ yet-
mezli¤inin tersine döndü¤ünü belirtmifltir.
kaç farkl> hasta toplulu¤u üzerinde çal>flmalar yapm>flt>r (8-
11). Daha sonra, organ yetmezli¤i komplekslerini daha iyi an-
lamak ve bu hastalar>n sonuçlar> hakk>nda potansiyel göster-
geleri tan>mlamak için daha ayr>nt>l> sistemler oluflturulmufl-
tur (12,13). Organ yetmezli¤inin, hastalarda sürelili gösteren
hafif, orta ve a¤>r derecede organ ifllev bozuklu¤u ile seyreden
bir hastal>k sürecini temsil etti¤i genel olarak kabul görmekte-
dir.
Bu hasta gruplar>nda acil cerrahi hastalar, kar>n içi abseli has-
talar, travma nedeniyle splenektomi yap>lan hastalar ve kan
kültüründe Bacteroides fragilis üreyen hastalar yer alm>flt>r.
Akci¤er ve karaci¤er, yetmezli¤i, bu çal>flmalarda en s>k tan>m-
lanan organ sistemleriydi. Akci¤er yetmezli¤i zincirde ilk ola-
Disfonksiyon Sendromu