ACTH-kortizol sal>n>m>n> uyar>r. Bunun yan>nda proinflama-
tuvar sitokinler (TNF, IL-1, IL-6 vs.) artar. Bu iki etki ile hi-
permetabolik bir süreç geliflir, protein y>k>m> olur ve hastalar
negatif azot dengesine girerler. Cerrahi giriflimler sonras> me-
tabolik h>z, ortalama %10-15 artar. Hipermetabolik sürecin
uzamas> veya hastan>n beslenme durumunun kötü olmas>,
ciddi komplikasyonlar> beraberinde getirir. Metabolik de¤i-
flikliklerin yan>nda cerrahi travma, intestinal permeabiliteyi de
artt>r>r. Malnütrisyonu olan hastalar>n cerrahi giriflim geçir-
mesi halinde hipermetabolizma ve intestinal permeabilite ar-
t>fl> daha ciddi sonuçlar do¤urmakta ve komplikasyonlar ve
mortalite anlaml> olarak artmaktad>r.
ge olmas> gerekir. Al>m>n ihtiyaçlar>n alt>nda olmas> malnüt-
risyon olarak de¤erlendirilir. Malnütrisyon vücudun normal
fizyolojisini de¤ifltirerek, organ ifllevlerinde bozulmaya neden
olur. Bu bozukluklar kas kitlesi kayb>, yara iyileflmesinde ya-
vafllama, ba¤>fl>kl>k sisteminde bozulma, ameliyat ve benzeri
t>bbi giriflimler sonras> komplikasyonlarda artma gibi sonuç-
lar do¤urur. Bunlardan önemli olarak malnütrisyon varl>¤>,
mortalite art>fl>na neden olmaktad>r.
%30-50 aras>ndad>r. Bu de¤erler malnütrisyonun önemini da-
ha da vurgulamaktad>r (1). Obesite de bir beslenme bozuklu-
¤udur. Vücutta afl>r> ya¤ birikimi ile karakterizedir. Malnütris-
yonda oldu¤u gibi obesite de komplikasyonlara neden olabil-
mektedir.
tabolizman>n yavafllat>lmas>na neden olur. Bu flekilde vü-
cudun enerji ve protein kaynaklar> korunmaya çal>fl>l>r.
Proteinler özellikle korunur ve idrarla at>lan azot miktar>
azal>r. Kronik starvasyonlu bir kiflinin travma, yan>k, a¤>r
enfeksiyon gibi hipermetabolik cevab> tetikleyen bir du-
rumla karfl>laflmas>, mevcut tabloyu daha da a¤>rlaflt>rarak
yüksek mortaliteye neden olur.
lerin etkisi ile hipermetabolik bir yan>ta neden olur. Bunun
net sonucu artm>fl katabolizmad>r. Böylece kronik starvas-
yondan farkl> olarak endojen protein y>k>m> ve toplam ener-
ji tüketimi artar.
Bu de¤erlendirme ile risk alt>ndaki hastalar tan>nabilmekte ve
uygun yaklafl>mlarla bu hastalarda geliflebilecek morbidite ve
mortalite azalt>labilmektedir. Bunun bir di¤er yarar> da mal-
nütrisyon tedavisi ile hastanede yat>fl süresinin azalt>labilmesi,
dolay>s> ile ekonomik kay>plar>n önlenmesidir. Bu bilgiler
nütrisyonel tarama kavram>n>n geliflmesine neden olmufltur.
¤erlendirilmesidir. Tarama s>ras>nda ilk yap>lmas> gerekenler
t>bbi hikayenin al>nmas> ve uygun bir fizik muayenedir. Has-
tan>n hikayesi al>n>rken ifltah durumu, yeme al>flkanl>klar>, vü-
cut a¤>rl>¤> de¤iflimleri ve gastrointestinal sistem semptomlar>
gözden geçirilmelidir. Özellikle yafll> hastalarda kognitif bo-
zukluklar>n neden olabilece¤i bilgi eksikli¤i ak>lda tutulmal>
ve gerekti¤inde hastay> bilen bir aile yak>n>ndan bilgi al>nma-
l>d>r. Yemek al>flkanl>klar>n>n belirlenmesinde günlük yemek
kay>tlar> gibi verilerden yararlan>labilir.
tedir. Bu formlar, afla¤>da ayr>nt>l> olarak tart>fl>lacak olan nüt-
risyonel de¤erlendirme yöntemlerine göre haz>rlanarak ilk bafl-
vuru ya da hastaneye yat>fl an>nda doldurulmal> ve hasta dosya-
s>na konarak sonraki tedavi planlamalar>na esas oluflturmal>d>r.
Destek Tedavisi
Metabolizma De¤ifliklikleri