giderek mekanikleflen insanc>l özelliklerinden de çok fley yiti-
ren bir etkinli¤in uygulay>c>s> olmaya bafllad>¤>, hastas>n> din-
lemeyen, ona ve genelde topluma giderek yabanc>laflan bir ki-
flilik gelifltirmektedir. T>p fakültesinden mezun olduktan son-
ra uzmanl>k e¤itiminde de ayn> süreç devam etmektedir. Ev-
rensel ve yerel uygulanan sa¤l>k politikalar> hekimlik de¤erle-
rinin kayb>na yola açmakta ve farkl> bir hekim kimli¤i ortaya
ç>karmaktad>r. Bunlara karfl>n hekimlik de¤er kayb>n>n önlen-
mesi önemlidir. Bu nedenle son dönemlerde t>p e¤itiminin
gerek mezuniyet öncesi gerek mezuniyet sonras> t>p e¤itimi
içinde mesleki sorumluluk, profesyonellik, yeni bir kavram
olarak karfl>m>za ç>kmaktad>r (1).
da olmak ve bu de¤erleri desteklemek sorumlulu¤unda oldu-
¤unu bilmek gerekir. ABD'de uzmanl>k e¤itim programlar>
akreditasyon kurulu olan Accerditation Committee on Gra-
duate Medical Education (ACGME) uzmanl>k e¤itimi için be-
lirledi¤i 6 temel yetkinlik aras>nda profesyonelli¤e yer vermifl
ve tüm uzmanl>k alanlar> için önemini ortaya koymufltur.
r>n>n yükseltilmesi amaçlanm>flt>r (2). American College of
Surgeons, Canadian Association of General Surgeons,
Medicine, European Federation of Internal Medicine ve Royal
College of Physicians gibi meslek örgütleri ayr> ayr> bir dizi
kurallar tan>mlam>fllard>r (3-7). Meslek örgütlerinin bu kural-
lar> tan>mlamas> mesleksel de¤erlerin ve davran>fl biçiminin
gelifltirilmesinde önemli yol gösterici olmufltur.
ile cerrah, hasta, ziyaretçi, asistan, ve di¤er sa¤l>k çal>flanlar>
aras>ndaki çat>flmalara çözüm üreten mekanizmalar olufltu-
rulmufltur. Kurumlar kendi profesyonel davran>fl standartlar
k>lavuzlar> haz>rlayarak bu sorunlar> gidermeye çal>flmaktad>r.
Baz> kurumlar çal>flanlar>na profesyonel davran>fl kurallar>na
uyacaklar>na dair bir belge de imzalatmaktad>rlar (8). Böyle
bir belge davran>fl için kat> bir çerçeve olmasa da kiflilerde bir
fark>ndal>k yaratmas> ve kiflilerin mesleki sorumluluklar>n>
kavrayabilmeleri aç>s>ndan anlaml>d>r..
nin davran>fl, amaçlar> ve niteli¤ini betimleyen özellikler" ola-
rak tan>mlanmaktad>r. Profesyonel davran>fl hekimlik mesle-
¤inin yürütülmesi için kazan>lmas> ya da gelifltirilmesi gereken
tutum, davran>fl ve de¤erler bütünlü¤üdür. Profesyonelli¤in
temel rasyoneli hasta güvenli¤idir (8). T>p, bilim ile toplum
aras>nda bir köprü görevi görür. Klinik uygulamalarda güncel
bilginin kullan>m> insan sa¤l>¤> aç>s>ndan önemlidir. Hekim
yetkinli¤i mesleki de¤erler aras>nda yer al>r.
toplumun sa¤l>k hizmet sunumunda hekimin sorumluluklar>,
etik ile ilgili standartlar ve fedakarl>¤>n de¤erlendirilmesi t>pta
profesyonelli¤in temelidir. Hekimlikte fedakarl>k, hekimin
hasta ve toplum ç>karlar>n> kendi ç>karlar>n>n önüne geçirme-
sidir. Fedakarl>k kiflinin görevinin ötesinde veya önünde hare-
ket etmesi anlam>n> da tafl>r (4).
çal>flmas> yapabilme, özerklik, toplum ve mesle¤e karfl> so-
rumluluk ve mesleki yeterlili¤i kapsar. Bu de¤erler hasta odak-
l> bir hizmet sunumunun karfl>l>¤>d>r. Bunun temeli hekim
hastas>na flefkat göstermesi, sevecen olmas>, onun durumunu
anlayabilme ve duygular>n> paylaflabilmesidir. Ancak bugün-
kü ekonomi ve giriflimcili¤in t>bb> etkiledi¤i sosyal ortamda
biyomedikal araflt>rmalar>n egemenli¤i ve h>zla büyümesi, t>b-
b>n giderek artan teknoloji ba¤>ml>l>¤> bunun karfl>s>nda en
önemli engeldir. Bunun sonucunda hastaya bütünsel bak>m
yerine tedavi mekani¤i ile daha çok ilgilenir duruma gelinmifl-
tir (8). Bunlar>n yan>s>ra t>bb>n ticarileflmesi, sa¤l>¤>n meta
olarak görülmesi di¤er nedenlerdir. Hekimlikte profesyonellik
mesleki de¤erler ve sorumluluklar bütünlü¤ü olarak de¤erlen-
dirilmelidir. Öyle yap>l>rsa ancak de¤er kazanabilir. Bu de¤er-
ler Tablo 1'de verilmifltir.
disi hekimli¤in "ifl" de¤il "meslek veya tutku" olarak alg>lan-
mas> gerekti¤ini tan>mlam>flt>r. Osler hekimli¤in flevkat ve yet-
kinlikle yap>lmas> gerekti¤ini savunmufltur. Osler'in önerdi¤i
bu idealist yaklafl>m yeni kuflak hekimlik için farkl> bir biçime
dönüfltürülmesi istenmektedir. Hekimlik uygulamalar>nda
de¤iflen klinik k>lavuzlar, hekimlerin kazançlar> ile ilgili farkl>
Cerrahide Profesyonellik