de edilen olumlu sonuçlara paralel olarak, günümüzde yay- g>nlaflarak uygulanmaktad>r. Agresif cerrahi yaklafl>mla (sito- redüktif cerrahi ve intraperitoneal kemoterapi) özellikle apandiks kanserine ba¤l> peritoneal karsinomatozis baflta ol- mak üzere psödomiksoma peritonei, over ve kolorektal kan- serlerinin karsinomatozisinde seçilmifl hastalarda artm>fl sa¤- kal>m sonuçlar> elde edilebilmektedir (Tablo 1) (1-4). y>l>rlar. Hangi hastada, hangi kanserin bu yollardan hangisini seçece¤i konusu aç>kl>¤a kavuflmam>flt>r. Klinik gözlemler, ay- n> organ>n ayn> histopatolojik tan>s>n> alm>fl kanserlerin birey- den bireye farkl> seyirler gösterebildiklerini ortaya koymakta- d>r. Tümörün biyolojik davran>fl> ya da tümöre ait intrensek faktörler ile aç>klanmaya çal>fl>lan bu durum genler üzerinde- ki araflt>rmalar ve moleküler biyoloji alan>ndaki çal>flmalar artt>kça kuflkusuz aç>kl>¤a kavuflacakt>r. ton) tüm yüzeylerini örten özelleflmifl hücrelerdir. Mezotel hücrelerinin alt>nda bir bazal membran, onun da alt>nda sub- mezotelyal ba¤ dokusu vard>r. Bu mezotel hücrelerinin olufl- turduklar> örtüye mezotelyum denir. Bu örtü, visseral organ- lar>n yüzeyini kaplad>¤> yerde visseral mezotelyum, vücut du- var>n> içten örttü¤ü yerlerde (kar>n ve toraks) parietal mezo- telyum ad>n> al>r. mörden koparak peritoneal boflluk içine ulaflmal>d>r. Barsak mör dokusu üzerinden tümör hücrelerinde dökülme olmak- tad>r (5, 6). Yer çekimi etkisi, visseral abdominal yap>lar>n ha- reketleri, varsa asit s>v>s> tümör hücrelerinin peritoneal boflluk içerisindeki hareketine katk>da bulunur (7). Bu tümör hücre- leri çeflitli adezyon molekülleri (CD44, selektinler, çeflitli löko- sitler ile iliflkili antijenler) arac>l>¤> ile mezotelyuma yap>fl>rlar (8,9). Tümör hücreleri do¤rudan mezotel hücre zedelenmesi- ne neden olarak ya da mezotel hücreleri aras>nda bulunan boflluklardan ("stomata") geçerek tek tabakal> mezotel doku- sunun ve bazal membran>n penetrasyonu ile submezotelial ba¤ dokusuna ulafl>rlar. Mezotelyal bariyerin afl>lmas>ndan sonra tümör hücreleri submezotelyal dokuya güçlü bir flekilde adezyon gerçeklefltirirler ve daha sonra bu bölgede proliferas- yon bafllar. Alttaki ba¤ dokusuna invazyon ve tümör ço¤alma- s> sonucu tümör nodülleri (implantlar>) oluflur. Geliflen anji- yogenezise ba¤l> implantlardaki tümör hücrelerinde prolife- rasyon ve buradaki tümör hücrelerinin peritoneal bofllu¤a dö- külmesi ile ikincil metastatik odaklar oluflmaktad>r. Di¤er bir de¤iflle metastazlardan yeni metastazlar geliflmektedir (10). Peritonun iyi geliflmifl kan ak>m> ve oluflan anjiyogenezis saye- sinde tümör dokusunun nütrisyonel deste¤i sa¤lan>r. Bu dön- güsel olay, peritoneal metastatik kaskad olarak adland>r>lmak- tad>r (10). ras>nda travmatik olarak bölünmüfl lenfatik kanallardan akan tümör hücreleri, rezeksiyon s>ras>nda tümörden venöz kan s>zmas>, primer tümörün rezeksiyon s>ras>nda bütünlü¤ünün olmas> sonucu tümör hücrelerinin peritonda implantasyonu- dur. ¤>n do¤al seyrinin belirlenmesi amaçlanm>flt>r (11). Histopa- tolojik olarak karsinomatozis tan>s> konmufl, sitoredüktif cer- rahi ve intraperitoneal kemoterapi uygulanmam>fl, jinekolojik malignite d>fl> nedene ba¤l> karsinomatozisi olan 370 hastan>n de¤erlendirildi¤i bu çal>flmada genel sa¤kal>m oran> 6.9 ay (da¤>l>m, 0.6 44.9 ay) ve medyan sa¤kal>m oran> 5.2 ay olarak bildirilmifltir. Peritoneal karsinomatozlu hastalar>n prognozu, kaç>n>lmaz olarak intestinal obstrüksiyon sonucu geliflen ölümdür. Durumlar - Kolorektal kanserler - Mide kanseri · Over kanserlerine ba¤l> peritoneal karsinomatozis · Primer periton malign tümörleri - Papiller seröz kanser - Primer peritoneal adenokarsinom |