meyi amaçlar. Bugünlerde, araflt>rma pek çok farkl> bilim dal>
ve tekni¤in genifl uluslararas> a¤>d>r. Cerrahi tarihinde, pek
çok bulufl kiflisel deneyim ve cerrahlar>n yarat>c>l>¤>ndan kay-
naklanm>flt>r. Yeni cerrahi teknikler hakk>ndaki bilgi, kulak-
tan kula¤a öneri sözcükleriyle yay>lm>fl ve yaz>l> iletiflimin öne-
mi gözard> edilmifltir. Ço¤u zaman, yeni tekniklerin takdimi
öyle etkileyici klinik yararlar sa¤lam>flt>r ki; daha büyük klinik
çal>flmalar, gereksiz görülmüfltür.
basamaktan oluflmaktad>r. Daha sonra tamamen gereksiz ya
da zararl> olduklar> ortaya ç>km>fl olan, iyi bilinen cerrahi ifl-
lem örnekleri vard>r; koroner arter hastal>¤> tedavisinde, te-
melinde sadece plasebo etkisi olan internal mammarian arte-
rin ba¤lanmas> buna klasik bir örnektir. Sonuçta, bugün cer-
rahideki geliflmelerin ço¤u sa¤lam ve yap>land>r>lm>fl olarak
test edilmifllerdir. Bu da, bazen araflt>rma ile ilgilenmeyen in-
sanlar>n zorlukla anlayabilecekleri, ar>t>lm>fl bir cerrahi arafl-
t>rma metodolojisine neden olmufltur.
say>s> öyle bir seviyeye ulaflm>flt>r ki; klinisyenlerin daha sonra
bir hasta görürken gerekli oldu¤unda hat>rlayabilecekleri bil-
giyi alabilmeleri için tüm araflt>rma sonuçlar>n> okumalar> im-
kans>zd>r. Bu nedenle, klinisyenler bilgiyi bu yolla toplaman>n
ve depolaman>n yetersiz oldu¤unu keflfetmifller ve bilgi topla-
y>c>lar, önemli bilgiyi yaln>zca gerekti¤inde araflt>ran avc>lara
dönüflmüfllerdir. Dergileri sayfa sayfa okumak yerine, yaln>zca
mevcut en iyi makaleleri okumak daha kolay olabilir. Bu ma-
kaleler t>p literatürünü hasta odakl> sorularla araflt>rarak elde
edilebilir. Bu anlay>flla, kan>ta dayal> t>p güncel bilgi ak>fl>n> ya-
flatan ve araflt>rma ile uygulama aras>ndaki aç>¤> kapatan bir
tekniktir.
kan>tlar>n dürüst, net ve sa¤ görülü kullan>m>d>r. Kan>ta daya-
l> t>p uygulamas>, bireysel klinik deneyimin sistematik araflt>r-
madan elde edilen mevcut en iyi d>fl klinik kan>tlarla birleflti-
rilmesi demektir." David Sackett ve arkadafllar> taraf>ndan ya-
p>lan bu tan>m önemlidir, çünkü t>bbi çabalar>n merkezine
molojik olarak kan>t kelimesini daha iyi de¤erlendirmek ge-
rekmektedir: "Kan>t" kelimesi baz> dillerde (örne¤in Almanca
ve
böylece ispat gerektirmez), "kan>t" kelimesinin
"Kan>t" böylece tam olarak ayn> anlama gelmese de "net ola-
rak tan>nabilen" anlam>na gelen Latin kaynakl> "evidens" ke-
limesinden bir anlam alm>flt>r.
tüm bilgi ve ak>ld>r; d>fl kan>t d>fl kaynaklardan gelen tüm bil-
gidir. Bu genellikle t>p literatüründe yay>nlanm>fl çal>flmalar
anlam>na gelmektedir, ancak bir meslektafl>n>n önerilerini
sormak da d>fl kan>t kullanman>n bir yolu olarak de¤erlendiri-
lebilir.
que") kullanarak ölçmeye bafllad>klar> 1850 y>l>na dayan>r.
Hasta gruplar>n>n klinik sonuçlar>n> hesap etmenin ve karfl>-
laflt>rman>n bilgi verici oldu¤unu hissetmifller ve böylece t>bba
tamamen bireysel yaklafl>m> reddetmifllerdir. Asl>nda daha ön-
celeri,
düflünce tarz>n>n do¤rulu¤unu ortaya koymufllard>r. Bu ne-
denle, di¤er Avrupa ülkeleri hâlâ t>bb>n sa¤lam patofizyolojik
anlay>fl>yla teorik düflünce tarz>na sahipken, kan>ta dayal> t>b-
b>n Kanada'dan
dirmeye dayanan elefltirel düflüncedir. Skrabanek ve McCor-
mick, böyle dikkatle inceleyerek t>bbi karar verme flekli için
"skeptisemi" kuflkuculuk kelimesini yaratm>fllard>r. Pek çok
ameliyat geri dönüflümsüz oldu¤undan ve kaç>n>lmaz riskler
tafl>d>¤>ndan, cerrahlar klinik de¤erlendirmelerini özel do¤ru-
luk yöntemleriyle sorgulamal>d>rlar. " Kan>ta dayal> t>p klinik
de¤erlendirmenin yeterli temelinde, önsezi, sistematik
olmayan klinik tecrübe ve patofizyolojik gerekçelerin üzerin-
de durmaz." Bu nedenle cerrahlar, ameliyat>n yaln>zca pato-
fizyolojik faydalar> gösterilmifl (ör: doplerde kan h>z>), fakat
klinik faydalar> gösterilememiflse (ör: tekrar stenoz ve komp-