mesiyle bafllad>¤> söylenebilir. A¤r>n>n giderilmesi için do¤a- n>n önemli bir kaynak oldu¤unun bilincine var>lm>fl ve MS 1. yüzy>lda Yunanl> düflünür Dioscorides, baz> bitkilerin narko- tik benzeri etkilerini tan>mlamak amac>yla ilk kez `anestezi' sözcü¤ünü kullanm>flt>r. As>rlar süren aray>fllar, 1540'da Para- celsus'un haz>rlad>¤>, Frobenius'un isimlendirdi¤i `eterin' 1846'da William Thomas Morton taraf>ndan `inhalasyon anestezi¤i' olarak kullan>lmas> ve modern anestezinin temeli- nin at>lmas>yla sonuçlanm>flt>r. 18. yüzy>l>n 2. yar>s>nda ise karbondioksit, oksijen, azotprotoksit ve kloroformun bulunu- flu kimya alan>ndaki önemli geliflmelerin anestezi bilimine katk>lar>d>r (1-3). lan uyku benzeri durum" tan>mlamas>na dayand>r>lm>flt>r. Anestezi; an (olumsuzluk eki) ve estezi (duyu, his) sözcükle- rinden oluflur, `duyars>zl>k', `hissizlik' anlam>na gelir (1,2). mifl ve modern cerrahinin geliflmesine önemli katk>lar> olmufl- tur, bu ba¤lamda cerrahi anestezinin bulunuflu insanl>k tarihi- nin en önemli geliflmelerinden biridir (1,2,4). K>r>m Savafl>nda gerçekleflen uygulamalard>r. t>bb>nda anestezi; "zayi-i his/duyu kayb>", "iptal-i his/duyunun ortadan kald>r>lmas>" olarak tan>mlanm>flt>r (1). r>nda gerçekleflmifltir (1). e¤itim ve iflgücü alan>nda çok h>zl> geliflmeler olmakta ve eflza- manl> olarak anestezi biliminin görev s>n>rlar>n> belirlemek güçleflmektedir (1,2). de idaresi sa¤lanmas> lar> ve e¤itimi si ve hasta bak>m>n>n iyilefltirilmesi (5,2) güvenle gerçeklefltirilmesine yönelik ifllemleri kapsar. Aneste- zikler, etkileri verildi¤i anda bafllayan ve birçok organ sistemi- nin fizyolojisini de¤ifltirme özelli¤i olan ilaçlard>r. Geliflmesi olas> etkiler sa¤l>kl> kiflilerce tolere edilebilirken, yandafl hasta- l>¤> nedeniyle ilaç kullananlarda önemli ve geri dönüflü olma- yan sorunlara yol açabilir (5-7). rahi giriflimin yeri, süresi, ekibin bilgi ve becerisi gibi birçok faktöre ba¤l> oldu¤undan insidans>na iliflkin kesin veri olma- makla birlikte anestezi nedenli ölümlerin 1/10.000 s>kl>¤>nda görüldü¤ü bildirilmektedir (6,5). tezi doktoru, di¤er bilim dallar>yla da iflbirli¤i yaparak hastay> ziyaret eder. Ziyaretin amac> afla¤>daki gibi s>ralanabilir (5,6,8): dayanarak `hastaya özgün' bir planlama yap>lmal>d>r, çünkü uygun olmayan anestezi plan>, anestezi komplikasyonlar>n>n en önemli nedenidir. Hastalar fizik durumlar>na göre baz> de- ¤erlendirme ya da puanlama sistemlerine göre s>n>fland>r>la- bilir. Bu yöntemler planlamada yol göstericidir, en s>k kullan>- |