görülebilen lezyonlara verilen add>r (1). Geçmiflte polipler ne-
oplastik olanlar (adenomatöz polipler) neoplastik olmayanlar
(hiperplastik, inflamatuvar ve hamartomatöz polipler) olarak
iki gruba ayr>lmakta iken moleküler t>p ve genetik alan>ndaki
geliflmeler neoplastik olmad>klar> düflünülen poliplerin de
malign potansiyel tafl>yabilecekleri konusunda ipuçlar> ortaya
koymaktad>r.
displastik ve premalign olmalar> ve s>k görülmeleri nedeni ile
en önemli kolorektal poliplerdir. Adenomlar epitelyal mima-
rilerine göre tubüler, villöz ve tubülovillöz olmak üzere 3 fle-
kilde s>n>fland>r>l>rlar: villöz bileflen %0-25 oran>nda ise tubü-
ler adenom, %25-75 oran>nda ise tubülovillöz adenom, %75-
100 oran>nda ise villöz adenom (2). Kolorektal adenomatöz
poliplerin toplumda görülme insidans> %5-10'dur. Yaflla gö-
rülme s>kl>¤> artmaktad>r; 40 yafl>n alt>nda %20-30 s>kl>kta gö-
rülürken, 60 yafl>n üzerinde s>kl>k %40-50 aras>nda de¤iflmek-
tedir (2-4). En s>k tubüler adenomlar görülürken, tubülovillöz
adenomlar %5-10, villöz adenomlar %1 oran>nda görülmek-
tedirler. Güvenilir epidemiyolojik verilerin elde edildi¤i otop-
si çal>flmalar>nda adenomatöz poliplerin erkeklerde (%34-52)
kad>nlara göre daha fazla görüldü¤ü bulunmufltur. En s>k rek-
tosigmoid bölgede görülürler. Adenomatöz poliplerin ço¤u
asemptomatiktirler ve insidental olarak yakalan>rlar. Sempto-
matik olanlar rektal kanama, müköz ak>nt>, barsak al>flkanl>-
¤>nda de¤ifliklik ve intususepsiyona ikincil barsak t>kan>kl>¤>-
na yol açabilirler. Büyük bir villöz adenom sulu diyareye yol
açabilir, ender olarak da s>v> elektrolit dengesini bozabilir ve
hipokalemiye neden olabilir (3).
olarak sapl> (pediküllü) ya da saps>z (sesil) olabilirler (fiekil 1).
Sap histolojik olarak fibromusküler doku ve submukozadan
köken alan kan damarlar>ndan oluflur ve s>kl>kla normal (ne-
oplatik olmayan) mukoza ile örtülüdür (2). Genel olarak ço-
¤u tubüler adenomun küçük boyutta oldu¤u, büyüdükçe sap-
l> olduklar> ve sapl> poliplerin ço¤unun da tübüler histolojide
oldu¤u söylenebilir. Villöz adenomlar genellikle daha büyük
(%60'> >2 cm) ve saps>zd>rlar ve saps>z poliplerin ço¤u villöz
histolojik özellikler içerirler. Makroskopik olarak karnabahar
rektumda) daha s>k görülürler (2,3).
ten fliddetliye kadar de¤iflebilir. Hafif displazide nukleuslar ge-
nifllemifltir, hiperkromazi ve minimal polarite kayb> vard>r.
Mitoz hafif artm>fl olsa da yap>sal bozulma oluflturmam>flt>r.
Orta displazide nukleuslar pleomorfiktir, dizilme bafllam>flt>r
ve bezler ço¤alm>flt>r. fiiddetli displazide ise nukleus pleomor-
fizmi ve dizilimi artar, polarite kaybolur. Nukleol iyice belir-
ginleflir, nukleus/sitoplazma oran> büyür. Bezler s>rt s>rta ve-
rir, musin sal>n>m> azal>r ve mitoz artar. Dünya Sa¤l>k Örgütü
(DSÖ) displazi s>n>flamas>nda hafif ve orta fliddette displazi
düflük derece displazi (fiekil 2). fiiddetli displazi ise yüksek de-
rece displazi (fiekil 3) olarak s>n>fland>r>lmaktad>r ki bu s>n>f-
lama de¤erlendiren patologlar aras> daha yüksek benzerlik
oranlar> sunmas> nedeniyle günümüzde daha s>k kullan>lmak-
tad>r (Tablo 1) (5).
Polipozis Sendromlar>